تلاش ۱۰ ساله محققان برای درمان یائسگی زودرس با سلول‌های بنیادی

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل از ایسنا، دکتر مهری مشایخی ، درباره نارسایی زودرس تخمدان گفت: نارسایی زودرس تخمدان به بیماری‌ گفته می‌شود که فرد طی آن زیر سن ۴۰ سال دچار اختلال قاعدگی (قطع قاعدگی یا قاعدگی نامنظم) بشود و این اختلال به مدت چهار ماه طول بکشد و هم‌چنین همراه با افزایش هورمون FSH باشد.

وی با بیان این که درمان این بیماری شامل درمان عوارض و علایم آن است، گفت: درمان‌ها در این بیماری، هورمون درمانی، مصرف کلسیم و ویتامین دی و هم چنین درمان ناباوری است که برای درمان ناباوری از گذشته تا کنون  همه مراکز در دنیا از تخمک اهدایی استفاده می‌کنند.

مشایخی افزود: حدود ۱۰ سال قبل محققان برای درمان این بیماری به سلول‌های بنیادی رو آوردند. ایده استفاده از سلول‌های بنیادی از آنجا نشات گرفته که به دنبال شیمی درمانی یک خانم و قطع قاعدگی وی در جریان شیمی درمانی، بعد از پیوند مغز استخوان، قاعدگی ایشان که مدتها بود قطع شده بود بازگشت.

وی درباره استفاده از سلول‌های بنیادی در پژوهش‌های مرتبط با یائسگی زودرس گفت: در ابتدا محققان از سلول‌های بنیادی  روی حیوانات (موش) استفاده کردند. در چند سال اخیر این مطالعات بر روی انسان‌ها انجام گرفته است. فرضیه این که چرا سلول‌های بنیادی در نارسایی زودرس تخمدان موثر است این است که  در نارسایی زودرس تخمدان، اختلالاتی در محیط اطراف تخمک (مثل سلول‌های گرانولوزا) رخ می‌دهد. سلول‌های بنیادی می‌تواند این اختلالات را برطرف کند و محیط تخمک را بهبود داده و فعالیت تخمک و تخمدان از سر گرفته شود.

عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان درباره پژوهش‌های این مرکز در خصوص یائسگی زودرس گفت: در پژوهشگاه رویان نیز از حدود چهار سال قبل پژوهش‌هایی برای درمان این بیماری با استفاده از سلول‌های بنیادی انجام شده که در مراحل فاز اول کیلینکال ترایال بوده و فاز یک آن تمام شده است.

وی با بیان این که برخی محققان در شروع به ساخت تخمک مصنوعی اقدام کردند گفت: فعالیت‌های این محققان در حد مطالعات حیوانی است و نتایج آن هنوز عمومی نشده است. این فعالیت نیز در پژوهشگاه رویان شروع شده است.

مشایخی با اشاره به تشکیل کارگروهی در پژوهشگاه رویان برای یائسگی زودرس گفت: در رویان از حدود دو سال قبل کارگروه POT (نارسایی زودرس تخمدان) ایجاد شده و در این کارگروه  جمعی از متخصصان مختلف مثل زنان، غدد، ژنتیک، ایمونولوژی، تغذیه، روانپزشک و سایر گروه‌هایی که با این بیماران در ارتباط هستند دور هم جمع شده‌اند و برای بهبود سبک زندگی این زنان و درمان آنها هر دو هفته یکبار جلساتی تشکیل می دهند.