توسعه سیستم‌های کشت هیدروپونیک بسته؛ چشم انداز آینده کشاورزی ایران

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، دکتر سیده مهدیه خرازی عضو هیات علمی جهاددانشگاهی خراسان رضوی گفت: تامین امنیت غذایی و ارتقاء سلامت جامعه از مهمترین برنامه‌های راهبردی وزارت جهادکشاورزی است و افزایش کارایی آب و صرفه‌جوئی در مصرف آن به عنوان مولفه اساسی در برنامه‌های افزایش تولید محصولات کشاورزی به شمار می‌رود.

 در این میان، توسعه محصولات گلخانه‌ای سهم ویژه‌ای در افزایش کمی و کیفی تولیدات کشاورزی، افزایش بهره‌وری در استفاده از اراضی و نهاده‌های تولید، ارتقاء امنیت غذایی، ایجاد اشتغال مولد و ارزآوری ایفا می‌کند.

وی عنوان کرد: از آنجا که ایران دارای اقلیمی خشک و نیمه خشک بوده و مولفه آب برای تولید محصولات کشاورزی عامل تعیین کننده و مهمی محسوب می‌شود، لذا هرگونه سیاست گذاری در خصوص استفاده بهینه و افزایش کارایی مصرف آب بویژه در بخش کشاورزی به عنوان بزرگترین مصرف کننده منابع آبی کشور، می تواند تاثیر قابل توجهی در کنترل این بحران داشته باشد. در این رابطه توسعه فناوری کشت های گلخانه ای به جهت عملکرد و کارایی مصرف آب بالاتر نسبت به سیستم های کشت زراعی در صدر اولویت های دولت در بخش کشاورزی قرار گرفته است.

عضو هیات علمی جهاددانشگاهی خراسان رضوی اظهار کرد: در حال حاضر کشت‌های گلخانه‌ای در کشور اغلب به سبک سنتی یعنی کشت در بستر خاک انجام می‌شود، لذا به دلیل مدیریت ضعیف، سطح تکنولوژی پایین گلخانه‌ها، عملکرد اقتصادی در مقایسه با کشت‌های هیدروپونیک پایین‌تر می‌باشد.

به گفته خرازی، از سوی دیگر، سیستم‌های کشت هیدروپونیکی که عموما در سطح گلخانه‌های کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد، سیستم کشت هیدروپونیک باز می‌باشند که آب زهکش از دسترس گیاه خارج شده و وارد منابع آب‌های زیزمینی شده و به دنبال آن، آلودگی منابع آب‌های زیرزمینی را به دنبال خواهد داشت.

وی با تاکید بر این که کاربرد سیستم‌های کشت هیدروپونیک بسته (بازچرخانی آب زهکش)، علاوه بر افزایش بهره‌وری میزان مصرف آب و کود، مانع از آلودگی منابع آب‌های زیرزمینی می‌گردد، ادامه داد: همچنین با توجه به بحران آب در منطقه، آینده کشاورزی ایران به ناچار به سمت سیستم‌های کشت هیدروپونیک بسته سوق داده خواهد شد.

وی بیان کرد: در رابطه با سیستم‌های کشت هیدروپونیک بسته پژوهش‌های هدفمندی در سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی انجام شده است که نتایج آن رضایت بخش بوده است و امید است بکارگیری نتایج حاصل در سطح تجاری بتواند گامی موثر در جهت بومی سازی، ترویج و توسعه سیستم‌های کشت هیدروپونیک بسته در کشور باشد و با توجه به خشکسالی‌های اخیر در منطقه، بتوان راندمان مصرف آب و کود را به طور چشم گیری افزایش داد.