رشد جهاددانشگاهی منوط به اجرای مدل مفیدی از همکاری با بخش خصوصی است

دکتر حسین امینی‌مشهدی، رییس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی در دومین پیش‌رویداد فبین فود که با هدف شناسایی نیازهای فناورانه و تبیین سیاست‌های حمایتی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در اتاق بازرگانی برگزار شد، با اشاره به فعالیت‌های این سازمان در 5 حوزه فرهنگی، آموزشی، پزشکی، پژوهشی و نوآوری، اظهار کرد: جهاددانشگاهی برای اینکه فعالیت‌هایش مطابق با نیازهای روز جامعه باشد تبدیل به نهاد بومی دانش‌بنیان در زیست بوم فناوری کشور شده است که می‌تواند بستر مناسبی را برای فعالیت بخش خصوصی فراهم کند.

وی با تاکید بر ضرورت ارتقای جایگاه جهاددانشگاهی در زمینه تحقیق و توسعه، بیان کرد: برای تحقق این امر باید در استان شبکه‌سازی کرده و فعالیت‌هایمان را به صورت تخصصی دنبال کنیم.

رییس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی با اشاره به اینکه نفوذ فن‌آوری و نوآوری در بخش خصوصی یک ضرورت غیرقابل انکار است، خاطرنشان کرد: برگزاری دومین پیش رویداد فبین فود در اتاق بازرگانی استان نیز با رویکرد ارتباط موثر دانشگاه و بخش خصوصی صورت گرفته است.

امینی‌مشهدی تاکید کرد: برای رشد جهاددانشگاهی باید با اجرای یک مدل مفید با بخش خصوصی همکاری کنیم و از این طریق در جهت رفع مشکلات استان نیز نقش آفرینی کنیم.

 فرشته حسینی، رئیس پژوهشکده علوم و فناوری موادغذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی نیز در این نشست، ضمن تاکید بر اهمیت صنایع غذایی و تبدیلی در اقتصاد و امنیت کشور اظهار کرد: صنعت غذا یکی از صنایع مولد و راهبردی در کشور ما است و روند رو به رشد صنعت غذا در اقتصاد جهانی و نقش کلیدی آن در سلامت جامعه، امنیت و استقلال کشور گواهی بر این موضوع است.

توسعه صنایع غذایی تبدیلی، راهی میانبر برای خروج رکود از کشور است

وی بیان کرد: پس از نفت و صنایع پتروشیمی، صنعت غذا از لحاظ تولید ناخالص داخلی، پیشتاز است. طبق آمار سال 1401 بیش از 5 هزار میلیون دلار صادرات حوزه مواد غذایی داشته‌ایم که نشان دهنده اهمیت اقتصادی این صنعت است. همچنین طبق اطلاعات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی بیشترین امکان فرصت شغلی کشور در صنعت غذا و صنایع شیمیایی است. بنابراین از بعد اشتغال‎‌زایی، توسعه صنایع غذایی تبدیلی می‎تواند راهی میانبر برای خروج رکود در کشور باشد.  

حسینی با تاکید بر اهمیت امنیت غذایی بیان کرد: در بسیاری از کشورها امنیت غذایی بیشتر به سمت حاکمیت غذایی پیش رفته است. به این معنا که وقوع بحران‌هایی همچون کرونا موجب شد تا این سیاست  در دستور کار قرار گیرد که لزوما تأمین محصولات غذایی به تنهایی کافی نیست و باید تأمین این کالاها در داخل مرزهای کشور محقق شود تا در شرایطی که بحرانی ایجاد می‌شود نیاز اولیه مردم با خللی مواجه نشود.  

رئیس پژوهشکده علوم و فناوری موادغذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی با تاکید بر اینکه صنعت غذا همچنان با چالش‌های اساسی در کشور ما روبه‌رو است، تصریح کرد: با وجود نقاط قوتی که در این حوزه داریم اما همچنان صنعت غذا در تامین بسیاری از مواد اولیه وابستگی زیادی به واردات دارد.

وی ضایعات بالا و محدودیت منابع را ازدیگر چالش‌های این صنعت برشمرد و گفت: امروز نیاز به توسعه فناوری به منظور ایجاد منابع جایگزین در صنعت غذا داریم.  

رئیس پژوهشکده علوم و فناوری موادغذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی درخصوص ظرفیت‌های برگزاری رویداد فبین فود اظهار کرد: ما با برگزاری این رویداد به دنبال افزایش تاب‌آوری صنعت غذا، خوداتکایی و داخلی‌سازی محصولات هستیم و آزمایشگاه‌های ساخت سریع با تولید نمونه اولیه می‌توانند به عنوان یک زیرساخت به توسعه نوآوری کمک کنند.

وی با تاکید بر اینکه آزمایشگاه ساخت سریع مواد غذایی مبتنی بر سه رویکرد است، ادامه داد: رویکرد نخست آموزش جهت توانمندسازی نیروهای انسانی و متورینگ تخصصی، رویکرد دوم ارائه خدمات تخصصی آزمایشگاهی و نیمه صنعتی و سوم رویکرد نوآورانه است.

حسینی با اشاره به ارکان آزمایشگاه ساخت سریع بیان کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری که نقش حاکمیتی در این آزمایشگاه ساخت سریع دارد، با حمایت مالی و تسهیلاتی که انجام می‌دهد، جریان ساز این عرصه است و پژوهشکده علوم و فناوری موادغذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی زیرساخت فنی اجرایی خود را در اختیار این جریان قرار داده است.

وی تاکید کرد: آزمایشگاه ساخت سریع صنایع غذایی قرار است با شرکای کلیدی که از حوزه صنعت، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی به ما ملحق می‌شوند، به مدلی جامع برای پوشش نیازهای صنعت غذا تبدیل شود.

 تلاش برای همسویی دستاوردهای مراکز تحقیقاتی با نیازهای صنعت

در بخش دیگری از این نشست دکتر شادی بلوریان، معاون پژوهشی - آموزشی پژوهشکده علوم و فناوری موادغذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی و دبیر رویداد فبین فود اظهار کرد: یکی از چالش‌هایی که امروزه با آن مواجه هستیم این است که خروجی دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی با نیازهای صنعت‌ مطابقت ندارد، لذا نیازمند هم‌رسانی، همگرایی و هم‌افزایی ایده‌ها و نیازها میان بازیگران مختلفی که در صنعت غذا حضور دارند هستیم.

وی ادامه داد: مدل آزمایشگاه‌های ساخت سریع از جمله ساختارهایی است که می‌تواند در این هم‌رسانی و هم‌افزایی تأثیر قابل توجهی داشته باشد. با توجه به اینکه خراسان رضوی از قطب‌های صنعت غذا در کشور محسوب می‌شود، با حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری قصد داریم این مدل را تبیین کنیم تا هم‌رسانی میان اضلاع مختلف اتفاق بیفتد.

بلوریان با اشاره به این مطلب که اگرچه نمی‌توان زیست‌بوم‌ها را مهندسی کرد، اما می‌توان آن‌ها را راهبری و حکمرانی کرد، افزود: نقش معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری عملاً حکمرانی زیست‌بوم نوآوری کشور است که این قابلیت را دارد تا در قالب‌های مختلف حمایتی بروز و ظهور یابد.

مزایا و اهداف آزمایشگاه‌های ساخت سریع

دبیر رویداد فبین فود اهداف ایجاد آزمایشگاه‌های ساخت سریع را در 3 دسته طبقه‌بندی کرد و گفت: هدف نخست توسعه توانمندی‌های فناورانه است که این امر نیازمند احصا قابلیت‌های فناورانه در بخش‌های مختلف خوشه‌های صنعتی است. در این راستا ضروری است تا ایده‌های تحول‌آفرین و نوآورانه را از سمت شرکت‌های دانش‌بنیان، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی دریافت کنیم تا منجر به ارتقای تاب‌آوری ملی شود.

وی افزود: هدف دیگری که در این مدل دنبال می‌شود افزایش رقابت‌پذیری منطقه‌ای و بین‌المللی است که در نهایت منجر به توسعه صادرات کالا و خدمات دانش‌بنیان به کشورهای منطقه و سایر نقاط جهان می‌شود.

وی بیان کرد: دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی چشمه‌های جوشان نوآوری هستند که بر اثر اتصال این چشمه‌ها، رودخانه نوآوری شکل می‌گیرد و نقشی که برای جهاددانشگاهی در زیست بوم نوآوری معاونت علمی ریاست جمهوری تعریف و تدوین شده، این است که در بستر این مدل، فناوری‌های با سطح آمادگی بالا و دارای خطرپذیری کمتر را پرورش دهد.

هم‌رسانی نیازهای فناورانه و ایده‌های نوآورانه در آزمایشگاه‌های ساخت سریع صنایع غذایی

بلوریان بیان کرد: در این راستا اولین رویداد ملی فبین فود را با هدف اصلی هم‌رسانی نیازهای فناورانه و ایده‌های نوآورانه در آزمایشگاه‌های ساخت سریع صنایع غذایی آغاز کردیم و سه کلیدواژه آزمایشگاه ساخت سریع، نوآوری و غذا تعیین کننده رویکرد اصلی ما در این رویداد است.

دبیر رویداد فبین فود هدف اصلی این رویداد را شناسایی ایده‌های فناورانه برشمرد و گفت: مواد اولیه مورد استفاده در صنعت غذا، فرمولاسیون و فرآیندهای تولید در صنایع غذایی، ضایعات کشاورزی و فرآورده‌های غذایی سنتی و بومی چهار محور اصلی ما در این رویداد هستند.