رویکرد معنوی به گردشگری، گامی اساسی در تحقق گردشگری پایدار

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علم و فرهنگ وابسته به جهاددانشگاهی، دکتر محمد حسین ایمانی خوشخو رییس پارک ملی علوم و فناوری های نرم وصنایع فرهنگی و دبیرعلمی این کنفرانس بین المللی دراین باره گفت: گردشگری با رویکرد معنوی به نوعی تجربه سفری با هدف تقویت و توسعه جوانب معنوی و روحی افراد است. این رویکرد معمولاً با جستجوی تجربیات عمیق و تأملی، ارتباط با محیط طبیعی یا مقدس و توسعه ذهنی و روحی در طول سفرها شکل می گیرد.در راستای شکل گیری ادبیاتی مشترک درگردشگری، نخستین بار محققان دانشگاه علم و فرهنگ جهاددانشگاهی به موضوع گردشگری معنوی در سال ۹۴ پرداختند و در منتج به برگزاری کنفرانسی در سطح بین المللی ، به عنوان کنفرانس بین المللی گردشگری و معنویت شد.

وی گفت: درابتدا موضوع معنویت در گردشگری به صورت نظریه ای مطرح شد و به آن توجهی نشد ، زیرا رویکرد مادی در گردشگری به عنوان بخش درآمدزا که تأکید بر جنبه‌های اقتصادی و مالی این صنعت در تمامی کشورها دارد ، بسیار پررنگ بود ، اما از بُعد معنوی و نگاه روحی و روانی که عامل اصلی سفر هم همان بُعد معنوی است ، نظریه گردشگری و معنویت مطرح شد و محققان در این زمینه مقالات بسیاری منتشر کردند.

دبیرعلمی این کنفرانس بین المللی تاکید کرد: طی جلسات متعددی که داشتیم درنهایت توانستیم نظرات اشخاص حقیقی و حقوقی که جنبه ارزشی داشتند را با ارائه مستندات دینی و فرهنگی ،جلب کرده و این نگاه منفی به گردشگری را تغییر دهیم تاجایی که امروزه نگاه مجامع دینی و مذهبی ما به گردشگری متفاوت و مثبت هم  شد.

وی افزود: دومین نگرش مثبتی که می توان از خروجی های این کنفرانس دانست، حضور و همکاری دستگاه ها و توجه به موضوع در اسناد بالادستی است که امروز می بینیم  در برنامه هفتم توسعه  به بحث گردشگری توجه ویژه ای شده است، به خصوص در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به این موضوع نگاه متفاوتی به وجود آمد وهمچنین  پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز همکاری های خوبی داشت.

دکترایمانی در ادامه خاطرنشان کرد: کنفرانس گردشگری و معنویت باعث شکل گیری ادبیاتی مشترک دراین حوزه شد تاجایی که در دانشگاه ها و پایان نامه ها نیز این رویکرد خود را نشان داد و نگاهی که گردشگری معنوی مترادف گردشگری مذهبی است، با وجود این نظریه تغییر پیدا کرد.

رییس پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی گفت: کنفرانس ها بستر ساز سواد و ارتباطات علمی در کشور هستند و کنفرانس بین المللی گردشگری و معنویت نیز توانسته در چند سال گذشته و طی چهار دوره در این راستا گام های مهمی بردارد تا جایی که امروزبحث سواد گردشگری در کشور مطرح شده و به آن توجه می شود، هرچند متاسفانه در کشور ما سواد گردشگری بسیار پایین بوده،  این درحالی است که در کشورهای پیشرفته این آموزش از مهد کودک ها شکل می گیرد، اما همین امر که این موضوع مطرح و فعالیت های علمی دراین خصوص انجام می شود، یعنی می توانیم به این صنعت خوشبین باشیم زیرا در هرحال در آینده ای نزدیک صنعت گردشگری یکی از پایه ای ترین منابع اقتصادی کشور خواهد بود.

دبیر علمی کنفرانس بین المللی گردشگری و معنویت در پاسخ به اینکه کدام یک از سازمان ها و وزارتخانه ها برای رسیدن به این هدف یعنی فرهنگ سازی و ترویج سواد گردشگری می توانند کمک کنند، گفت: آموزش و پرورش، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و وزارت علوم باید دست به دست هم دهند تا سواد گردشگری را گسترش داده تا در آینده بتوانیم زیرساخت توسعه اقتصادی در این حوزه را آماده کرده باشیم.

دکترایمانی افزود: همچنین سال آینده  در دانشگاه علم و فرهنگ همایش سواد گردشگری را برگزار می کنیم تا بتوانیم خروجی و طرحی مناسب برای ارگان های مربوطه  در این حوزه داشته باشیم.

وی درباره دلایل انتخاب محورهای کنفرانس تاکیدکرد: چهارمین دوره کنفرانس با رویکرد سلامت معنوی برگزار می شود تا رابطه بین گردشگری معنوی و سلامت را نشان دهیم. همچنین از دیگر محورهای جانبی موضوع سلامت جوانان و خانواده و جامعه مدنظر بود زیرا این سه از هم جدا نیستند و میتوانند یکیدیگر را تحت تاثیر قرار دهند. به طور کلی، گردشگری معنوی می‌تواند به افراد کمک کند تا از زندگی عمیق‌تری لذت ببرند، ارتباطات معنوی و روحی خود را تقویت کنند و به عنوان یک فرآیند توسعه شخصی عمل کند و به تبع جامعه از آن سود ببرد.

 دکتر محمد حسین ایمانی خوشخو در پاسخ به اینکه، حال اقتصادی جامعه خوب نیست و افراد به سمت سفرهای ارزان و بدون حساب و کتاب پیش می روند،چگونه می توان این رویکرد را تغییر داد، گفت:  متاسفانه به دلایل اقتصادی تقریبا گردشگری ازسبد خانوارایرانی خارج شده، این درحالی است که در کشورهای پیشرفته هم وزن نیازهای آموزشی،  بهداشتی و معیشتی نیاز به سفر هم تعریف شده، اما در کشور ما خیر و سفرهای داخلی که تبعات اقتصادی نیز ندارد ،همه گیرتر است.

وی عنوان کرد:  تبدیل این نوع سفرها به فرهنگ که سفر ارزان برویم و همه چیز را از مبدا تهیه کنیم تا در شهر مقصد چیزی نخریم، تبعات منفی بیشتری خواهد داشت این درحالی است که اگر فرهنگ سفر ارزان با هدف را توسعه دهیم به عنوان مثال، راه اندازی کمپ های گردشگری را در دستور کار داشته باشیم، می توانیم گردشگری را به سبد خانوار اضافه کنیم.

دکترایمانی خوشخو در پایان در خصوص مقالات رسیده به دبیرخانه این کنفرانس گفت: حدود ۱۰۰مقاله به دبیرخانه رسیده که ۳۰مقاله انتخاب شده اند و همچنین از کشورهای انگلیس، امریکا، ایتالیا و هندوستان نیزمقاله هایی بین المللی به دبیرخانه کنفرانس ارسال شده است.

گفتنی است ، «چهارمین دوره کنفرانس بین المللی گردشگری و معنویت با رویکرد سلامت معنوی» سه شنبه ۱ اسفند ماه ۱۴۰۲ در سالن همایش های بین المللی دانشگاه علم و فرهنگ برگزار می شود.