«فصل سخن»؛ پاسخی به طرح کلان جامع فرهنگی جهاددانشگاهی

به گزارش روابط عمومی سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاددانشگاهی،  مراسم اختتامیه چهارمین دوره طرح ملی «فصل سخن» به ‌عنوان رویدادی ملی در حوزه نقد کتب علوم انسانی، عصر یکشنبه، ۲۹ مردادماه در سالن شهید صبوری معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی با حضور دکتر علیرضا کلانتر مهرجردی، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی و  دکتر حامد علی اکبرزاده، رئیس سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاددانشگاهی و دبیر این رویداد برگزار  شد.

در ابتدای این نشست، علیرضا کلانتر مهرجردی، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه برای تعالی‌بخشی در حوزه فرهنگ نیازمند رویکرد جهادی هستیم خاطرنشان کرد: دغدغه‌مندی جهاد دانشگاهی پاسخی به همین فعالیت جهادی و به مشارکت آوردن فعالان فرهنگی در رخدادها و رویدادهای خرد و کلان عرصه فرهنگ است. این نگرش مهم یکی از اصلی‌ترین نیازسنجی‌های زمانه و عصر حاضر است که در رخدادها و رویدادهای فرهنگی بسیار به آن نیازمندیم. این همان رویکرد جهادی است که جهاد دانشگاهی آن را مدنظر قرار داده است.

وی ادامه داد: «فصل سخن»، رویدادی به شمار می‌رود که بخشی از پازل طرح کلان جامع فرهنگی جهاد دانشگاهی را در حوزه رخدادها و رویدادهای فرهنگ دانشگاهی پاسخ می‌دهد.

 معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی با تأکید بر آنکه در عصر و زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که نیازمند شناخت ضرورت‌های زبانی و فرهنگی در حوزه‌های مرتبط با عرصه نشر، ترویج و مطالعه کتاب هستیم تصریح کرد: در این حوزه فعالیت جهاد دانشگاهی برای انتقال معارف و دانش زیست‌شدگان پیش از ما، که فصل مهمی از آن در کتاب‌ها بازتاب یافته برهمین رویکرد کلان استوار است.

ورود جهاددانشگاهی به حوزه کتاب‌های انقلابی و مفاهیم اسلامی

کلانتر با تأکید بر اینکه هر نسل، زبان خود را دارد یادآور شد: امروز در نظام فرهنگی و نظام دانشگاهی زمانه نقد نسل، عصر و زبان نیاز روز است و ابتکاری که جهاد دانشگاهی در این حوزه به خرج داده سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌های نگرش ترویجی در حوزه کتاب به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین سیاست‌های کلان این سازمان است.

وی با بیان اینکه در حوزه نشر و ترویج کتاب، جهاد دانشگاهی اهتمام ویژه داشته و از این پس نیز اهتمام خود را استوارتر و گسترده‌تر خواهد کرد یادآور شد: «فصل سخن» باید به رویدادی جریان‌ساز در کشور بدل شود و به‌عنوان پازلی از مناظرات دانشجویی جای خود را در مباحثات فضای دانشگاهی و نخبگانی باز کند.

کلانتر با اشاره به اینکه ضرورت مورد توجه در عصر و زمانه امروز کشورمان به عنوان کشوری انقلابی و اسلامی ورود جهاد دانشگاهی به حوزه کتاب‌های انقلابی و مفاهیم اسلامی است خاطرنشان کرد: نتایج چنین ورودی باید در خدمت ارتقای وضعیت نشر انقلاب، دفاع مقدس و همچنین حوزه علوم تجربی و فرهنگی کشورمان قرار گیرد.

وی همچنین از دبیر برگزاری رویداد «فصل سخن» درخواست کرد تا حوزه ورود جامعه منتقدان را به شکلی جدی‌تر در این طرح دنبال کند تا در گام بعدی شاهد حضور افرادی در حوزه ترویج نقد جریان‌ساز با محور تبلیغ حوزه فرهنگ ادب و کتاب باشیم و افزود: همچنین با محوریت جهاد دانشگاهی باید شاهد ایجاد مجرایی برای ورود نخبگان که ناقدین جدی حوزه نشر کشور هستند به فرایند سیاست‌گذاری خرد و کلان کتاب در کشور باشیم.

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی گام جریان‌ساز دیگر در حوزه فعالیت‌های این معاونت، خاصه در حوزه ارتباط با بدنه ترویج و نشر کتاب را گسترده ساختن جریان نقد کتاب، خاصه در حوزه علوم انسانی در تمامی دانشگاه‌ها بیان کرد و یادآور شد: در فصل و گام جدید رویداد «فصل سخن» باید شاهد نظام همکاری با تمامی دانشگاه‌ها با رویه‌ و نگاهی ترویجی و جهادی باشیم تا این بار سرمایه نقد نه ‌تنها در عرصه دانشگاه‌ها که از مجرای این بدنه نخبگانی به سراسر کشور نفوذ پیدا کند.

جایگاه جهاددانشگاهی در ترسیم نقشه جامع علمی کشور

اکبرزاده، رئیس سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی با اشاره به آن‌که بخش مهمی از طرح ترسیم نقشه جامع علمی کشور با همراهی شورای عالی انقلاب فرهنگی به جهاد دانشگاهی سپرده شده‌ است گفت: هفت فصل برای آن در نظر گرفته شده که سه فصل از آن کاملاً قابلیت تطبیق با رویداد «فصل سخن» را دارد.

وی خواستار توسعه و فراگیری هرچه بیشتر این رویداد در بدنه و محیط‌های دانشگاه‌های سراسر کشور و به میان آوردن فعلیت و فعالیت شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان همکار در راستای اجرای این طرح شد.

 اهمیت کتاب بر پیشانی فعالیت جهاددانشگاهی ثبت شده است

در ادامه این نشست، اکبرزاده با بیان آنکه در باب اهمیت کتاب به‌عنوان ماندگارترین محصول فرهنگی سخن بسیار گفته ‌شده و در باب اهمیت این موضوع  تردیدی وجود ندارد خاطرنشان کرد: از بیش ‌از ۲۰۰۰ سال پیش تا به امروز آثار ارسطو و افلاطون، بیش‌ از چهارده قرن پیش تا به امروز کتاب آسمانی قرآن و طی هزار سال اخیر کتاب شاهنامه هنوز میان مردم خوانش می‌شود و این مُهری بر ماندگاری امر کتابت در سایه زیست و زندگی بشر است.

وی با اشاره به آنکه در میان محصولات فرهنگی در کشورمان نیز حوزه نشر کتاب بیشترین میزان تولید آثار فرهنگی را به خود اختصاص داده و طی سال گذشته بیش‌ از ۱۱۶هزار عنوان کتاب در این حوزه به چاپ رسیده است افزود: خود این آمار اهمیت و جایگاه نشر و کتابت را در فرهنگ ایرانِ اسلامی و انقلابی بازتاب می‌دهد.

رئیس سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی با بیان آنکه اهمیت و جایگاه کتاب برای جهاد دانشگاهی نیز همواره بسیار بالا بوده ‌است خاطرنشان کرد: با دقت بر آرم جهاد دانشگاهی می‌توان دید که اهمیت کتاب بر پیشانی نگرش و فعالیت جهاد دانشگاهی نقش بسته و بار مرور و رصد فعالیت‌های جهاد دانشگاهی طی چهار دهه می‌توان اهمیت و جایگاه کتاب در فعالیت‌های این سازمان را به ‌وضوح رصد کرد.

نهادهای حاکمیتی مرتبط با کتاب به اندازه جهاددانشگاهی به نقد نپرداختند

اکبرزاده با اشاره به اینکه کتاب در کنار مزایای بی‌شماری که دارد ممکن است آسیب‌هایی را در عرصه فرهنگی ایجاد کند؛ چرا که هر کتابی مفید نیست و هر اثری نیز خواندنی به شمار نمی‌رود یادآور شد: اینجاست که جای پای نقد در حوزه همراهی با کتاب بیش ‌از پیش اهمیتش احساس می‌شود. باید در حوزه چاپ و نشر کتاب؛ نگرش، نقد جدی نخبگانی و دانشگاهی را وارد ساخت. چرا که اگر هدف ما از حوزه ترویج مطالعه و نشر کتاب جریان‌سازی است، این مهم باید به شکل مثبتش پیش رود و این جز در سایه معرفی اصولی، نقد صحیح و دقیق کتاب‌های مفید به دست نخواهد آمد.

وی با بیان آنکه توجه به حوزه نقد کتاب، خاصه در حوزه علوم انسانی به‌عنوان محور اصلی طرح «فصل سخن» طراحی شده ‌است افزود: همزمان با ارائه این طرح، طی سال نخست موافقان و مخالفانی با آن همصدا بودند؛ اما بعد از اجرای این طرح از سال ۱۳۹۹ به شکل ملی در واحدهای جهاد دانشگاهی شاهد تبدیل شدن آن به یکی از جریان‌های ارزشمند در حوزه نقد نخبگانی هستیم.

رئیس سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی با تاکید برآنکه بعید می‌دانم هیچ‌یک از نهادهای حاکمیتی مرتبط به حوزه کتاب، تا این حد نشست‌های نخبگانی و دانشگاهی در حوزه نقد کتاب را برنامه‌ریزی و برگزار کرده باشند تصریح کرد: این سرمایه ارزشمندی است که به پاس فعالیت‌های جهاد دانشگاهی و دغدغه آن در حوزه ترویج، مطالعه و نشر کتاب شکل‌گرفته و باید ضمن حفظ آن در راستای توسعه و تعالی آن جهد بیشتری به کار بست.

به میان آوردن نگاه اجرایی و حمایتی شورای عالی انقلاب فرهنگی

اکبرزاده با اشاره به اینکه در سال گذشته ۳۶ نشست در دانشگاه‌های کشور در راستای طرح ملی «فصل سخن» برگزار شده‌است یادآور شد: اهمیت و جدیت برگزاری این نشست‌ها باید تا جایی توسعه یابد که ما در تمامی معاونت‌های جهاد دانشگاهی در سراسر دانشگاه‌های کشور شاهد برگزاری این نشست‌ها باشیم.

رئیس سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی در پایان سخنان خود به دو دغدغه اصلی که در دوره جدید و گام پنجم طرح «فصل سخن» که از مهرماه آغاز می‌شود اشاره کرد و گفت: نخست به میان آوردن دست حمایتی شورای عالی انقلاب فرهنگی به‌عنوان اصلی‌ترین متولی بحث آزاداندیشی و نقد فرهنگ در دانشگاه‌ها است. تلاش می‌کنیم تا این شورا را پای کار بیاوریم و با کمک آنها طرح خود را به سراسر دانشگاه‌های کشور گسترش دهیم. دغدغه و هدف دوم آن است که بتوانیم مجموعه گفت‌وگوهای نشست‌ها در حوزه نقد آثار کتب علوم انسانی را که با حضور نخبگان دانشگاهی و قشر فرهیخته برگزار می‌شود در قالب مجلداتی به چاپ برسانیم و آن را در اختیار فعالان حوزه فرهنگ و سیاست‌گذاران حوزه کتاب قرار دهیم.

در پایان سخنرانی‌ها شاهد تبادل نظر میان معاونان فرهنگی واحدهای مختلف جهاد دانشگاهی بودیم و سپس از نمایندگی‌های جهاد دانشگاهی گیلان، اصفهان و دانشگاه شهید بهشتی تهران به عنوان برگزیدگان فصل چهارم رویداد ملی «فصل سخن» با اهدای جوایزی تقدیر شد.