تلاش جهاددانشگاهی برای تولید پروبیوتیک‌های پرکاربرد در راستای خودکفایی عرضه خوراک طیور، آبزیان و انسان

محدثه رمضانی عضو هیات علمی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و مجری طرح فناورانه «تولید پروبیوتیک های پرکاربرد در صنایع» جهاددانشگاهی در گفت‌وگو با روابط عمومی جهاددانشگاهی اظهار کرد: غذا و تغذیه یکی از ابعاد اساسی زندگی، سلامت و همچنین رفاه جامعه است. امنیت غذایی نیز از معیارهای توسعه انسانی بوده و دستیابی به آن از اهداف اصلی هر کشور به شمار می‌رود.

وی با اشاره به این‌که موجود بودن و عرضه غذای سالم و کیفی، سهولت دسترسی و قدرت خرید از ارکان امنیت غذایی است، اظهار کرد: مطالعه تاریخ سیاسی معاصر جهان و مناسبت‌های موجود در اقتصاد جهانی گویای این است خطراتی که امنیت و رفاه آینده جوامع بشری را تهدید می‌کند بی‌ثباتی‌های اقتصادی، اکولوژیک و اجتماعی به‌ویژه پدیده ناامنی غذایی است. ناامنی غذایی از جمله عواملی است که می‌تواند ارزش‌های حیاتی و در نتیجه امنیت ملی یک کشور را به مخاطره اندازد.

رمضانی ادامه داد: امنیت غذایی که به مفهوم دسترسی به غذای کافی در حال حاضر و آینده است با رشد سریع جمعیت جوامع موجودیت خود را از دست داده است و در بخش‌هایی از کره زمین به ویژه خاورمیانه و شمال آفریقا اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ویژه‌ای پدید آورده است که نه تنها سرنوشت سیاسی 60 کشور نیازمند به‌وسیله کشورهای صنعتی رقم می‌خورد، بلکه زندگی روزمره آن‌ها به تصمیمات کشورهای سلطه‌گر بستگی یافته است و رهایی از این وابستگی و رسیدن به استقلال ملی و پیشرفت اجتماعی جز با توسعه پایدار میسر نیست و محور توسعه پایدار، توسعه کشاورزی است.

مجری طرح فناورانه «تولید پروبیوتیک های پرکاربرد در صنایع» جهاددانشگاهی اظهار کرد: توسعه کشاورزی جز با بهره‌گیری از روش‌های علمی و دستاوردهای تکنولوژیک امکان‌پذیر نیست. یکی از محورهای مهم کشاورزی، تولید و عرضه طیور است که در حال حاضر تنها در زمینه بخش تولید به خودکفایی رسیده است و نهاده‌ها و واکسن‌های مورد نیاز چرخه تولید، به‌طور عمده از منابع خارجی تأمین می‌شوند. بدین ترتیب با تغییر نرخ ارز یا شرایط تحریم، اختلال در تولید ایجاد می‌شود.

وی با تاکید بر این‌که طرح فناورانه تولید پروبیوتیک های پرکاربرد در راستای خودکفایی و تکمیل چرخه تولید و عرضه صنایع تولید خوراک طیور، آبزیان و انسان ارائه می‌شود، افزود: نتایج حاصل از این پژوهش پیش زمینه تولید فرآورده‌هایی فراسودمند در جهت تأمین امنیت غذایی و سلامت کشور را فراهم می‌آورد. همچنین بهینه‌سازی و تولید پایلوت نمونه محصول یا محصولات حاصل از این طرح می‌تواند سهم مهمی در کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک در کشور داشته باشد.

رمضانی با بیان این‌که موارد فوق در کنار افزایش تولید ناخالص ملی با تکیه بر دانش بیوتکنولوژی همگی در راستای به ثمر نشستن اهداف، راهبردها و اقدامات سند توسعه زیست فناوری و اصول اقتصاد مقاومتی است، گفت: همچنین امکان تولید محتوای علمی و ثبت پتنت از نتایج طرح مذکور وجود دارد.

وی در رابطه با برنامه‌ریزی‌ها پایان اجرای این طرح بیان کرد: این پروژه جزء پروژه‌هایی بوده است که با دیدگاه بازار و محصول محور شکل‌گرفته و ارتقای فناور خوبی را در جهاددانشگاهی رقم زده که نیازمند ورود هرچه سریع‌تر محصولات حاصله به بازار است. در این خصوص محدودیت‌های بودجه‌ای برای تکمیل سخت‌افزاری و ارزیابی‌های نهایی سبب ایجاد تأخیر زمانی در پروژه شده که امید است با حمایت‌های صورت گرفته حوزه پژوهش و فناوری سازمان هرچه سریع‌تر مرتفع شود.

مجری طرح فناورانه «تولید پروبیوتیک های پرکاربرد در صنایع» جهاددانشگاهی ادامه داد: از سوی دیگر محصولات و دانش فنی حاصله از این پروژه متقاضیان زیادی در صنایع مختلف به ویژه غذای دام و طیور دارند که مذاکرات و بررسی‌های فنی به طور فشرده در حال انجام است.

وی تصریح کرد: این پروژه به لحاظ نیاز به آزمایش‌های تکمیلی و نیز ارتقای سطح تولید نیاز به تزریق منابع مصوب مالی خود را در زمان‌بندی مناسب به لحاظ اجرایی دارد که هرچه سریع‌تر بتواند وارد بازار صنعتی این محصولات شود.

رمضانی با اشاره به این‌که جهاددانشگاهی به لحاظ اجرایی مجرای بروز و ظهور نخبگان و استعدادهای برتر در کشور بوده است که نتایج درخشانی نیز برای کشور همراه داشته، گفت: ولی متاسفانه به دلیل قوانین سخت گیرانه استخدامی سایر ادارات دولتی امکان پذیرش و رشد نخبگان در جهاددانشگاهی با مشکل مواجه شده است.

وی در پایان اظهار کرد: جهاددانشگاهی به‌عنوان یک نهاد علمی پیشروی کشور می‌تواند قدم‌های بزرگی در پیشرفت دانش‌بنیان کشور به‌ویژه در راستای امنیت غذایی و تأمین زیرساخت‌ها بردارد.