ضرورت جانشین پروری در واحدهای سازمانی جهاددانشگاهی/ فرآیند انتخاب جهادگران نمونه

دکتر حسن فارسی قائم مقام رییس و معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی در گفت و گو با روابط عمومی جهاددانشگاهی، در خصوص نقش معاونت هماهنگی و امور مجلس در ارتباط منسجم بین واحدها و دفتر مرکزی، بیان کرد: جهاددانشگاهی نهادی عمومی و غیردولتی است که از بدو تشکیل تاکنون با بررسی دقیق شرایط کشور و منطقه و همچنین نیازهای موجود، ماموریت هایی را برای خود تعریف کرده و با این هدف که مشکلی از مشکلات حل کند و با شعار انجام کارهای گزین، فعالیت های متنوعی را آغاز کرده است.

فعالیت جهاددانشگاهی در حوزه های مختلف نشان از پویایی این نهاد دارد

وی در ادامه تصریح کرد: اینکه جهاددانشگاهی در حوزه های مختلف فعالیت می کند، نکته مثبتی است و نشان از پویایی و انعطاف این نهاد علمی و فرهنگی دارد، ولی از سوی دیگر تنوع بیش از حد فعالیت ها موجب می شود ضرورت هماهنگی هرچه بیشتر احساس شود. از جمله کارکردهای معاونت هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی بر اساس فلسفه نام گذاری این معاونت، هماهنگی بین واحدها، سازمان ها، مراکز، پژوهشگاه ها و پژوهشکده ها و دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی ذیل جهاددانشگاهی است.

معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی با اشاره به فعالیت سه اداره کل امور واحدها، برنامه ریزی و نظارت راهبردی و امور مجلس در این معاونت، اظهار کرد: از جمله مواردی که در معاونت هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی مورد تاکید است، همکاری های بین واحدی است و در این زمینه در حال تدوین نظام نامه همکاری بین واحدی هستیم. جهاددانشگاهی دارای شبکه وسیعی از نخبگان در کشور است و در استان های مختلف با توجه به ظرفیت های استانی و همچنین ماموریت هایی که برای واحدهای استانی تعریف شده است، در زمینه های متعددی فعالیت می کند. در این شرایط در صورتی که همکاری بین واحدی محقق شود، بسیاری از واحدهای استانی می توانند از ظرفیت و تجربه موجود در واحدهای دیگر بهره مند شوند.

فعالیت 11 مرکز درمانی ذیل جهاددانشگاهی

دکتر فارسی در ادامه یادآور شد: به عنوان مثال زمانی پژوهشگاه رویان در تهران کار خود را آغاز کرد و در زمینه سلول های بنیادی و درمان ناباروری موفقیت های خوبی را به دست آورد. در سال های بعد به دلیل شرایط و ضرورت توسعه مراکز درمان ناباروری در سطح کشور، تعدادی از واحدهای جهاددانشگاهی نیز نسبت به تاسیس مرکز درمان ناباروری اقدام کردند. در این شرایط این رویان بود که به کمک آنها آمد و تجربه اندوخته در این پژوهشگاه به واحدهای استانی جهاددانشگاهی نیز منتقل شد و امروز 11 مرکز درمانی ذیل جهاددانشگاهی در حال فعالیت هستند.

وی ادامه داد: در شرایط تنوع کاری جهاددانشگاهی در سراسر کشور، همکاری های بین واحدی مورد تاکید است و یکی از مهمترین شاخص های ارزیابی فعالیت روسای واحدها، ایفای نقش موثر در شکل گیری همکاری بین واحدی است. جانشین پروری نیز موضوع مورد تاکید دیگری است که رصد می شود، زیرا در جهاددانشگاهی همیشه تاکید بر این بوده است که به جوانان اعتماد شود و از طریق واگذاری مسئولیت و انتقال تدریجی تجربه، جانشین پروری محقق شود.

قائم مقام رییس جهاددانشگاهی با بیان اینکه تنوع فعالیت ها در مراکز، واحدها و سازمان های جهاددانشگاهی موجب می شود که مطالبات متعددی با ماهیت متفاوت از سوی مراکز و واحدها به دفتر مرکزی منتقل شود، گفت: رتق و فتق امور در این زمینه و مدیریت پیگیری و حل مشکلات و معضلات، ارائه راهکار و راهنمایی و مشاوره به واحدها و سازمان ها برای حل مشکلات و تسریع در انجام فعالیت ها، از دیگر مواردی است که در این معاونت پیگیری می شود.

سرکشی به واحدهای سازمانی با هدف نظارت مستمر و مستقیم آغاز شده است

وی با اشاره به سرکشی مستمر به واحدهای سازمانی جهاددانشگاهی در استان های کشور، افزود: سفرهای استانی با هدف نظارت مستمر و مستقیم بر واحدهای سازمانی جهاددانشگاهی آغاز شده است و تاکنون پژوهشکده گیاهان دارویی، سازمان گیلان، واحدهای همدان، لرستان، اردبیل و زنجان مورد بررسی قرار گرفته اند و در ماه های آتی نیز بازدید از دیگر واحدها در دستور کار است. در این بازدیدها علاوه بر بررسی فعالیت های واحد، نشستی با اعضای واحد نیز برگزار و پیشنهادات آنها دریافت می شود. 

معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی ضمن اشاره به اینکه هماهنگی بین معاونت های مختلف جهاددانشگاهی نیز از دیگر وظایف معاونت هماهنگی و امور مجلس است، یادآور شد: برای تحقق این هدف در حال برنامه ریزی برای برپایی نشست های مشترک با دیگر معاونت های جهاددانشگاهی با هدف پیگیری موضوعات و همفکری و هم افزایی هستیم.

برنامه توسعه جهاددانشگاهی باید هم راستا با برنامه هفتم توسعه کشور تدوین شود

دکتر فارسی به تدوین برنامه توسعه در جهاددانشگاهی، اشاره و عنوان کرد: برنامه توسعه، ریل گذاری پنج ساله ای است که بسیار اهمیت دارد و اداره کل برنامه ریزی و نظارت راهبردی مسئولیت تدوین برنامه و همچنین نظارت و پایش اجرای آن را بر عهده دارد. در شرایطی که برنامه هفتم توسعه کشور نیز در حال بررسی و تدوین در مجلس شورای اسلامی است، تاکید بر این است که برنامه توسعه جهاددانشگاهی نیز هرچه سریع تر و با دقت تدوین شود و تاکید بر این است که این برنامه هم راستا با برنامه توسعه کشور تدوین شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر پیش نویس اولیه برنامه هفتم توسعه جهاددانشگاهی آماده شده است و نشست های تخصصی برای نهایی سازی و در نهایت تصویب برنامه در حال برگزاری است، بیان کرد: نکته دیگری که در این زمینه مورد تاکید است، نظارت و پایش دقیق اجرای برنامه است. تدوین و تصویب برنامه به خودی خود فضیلت محسوب نمی شود، بلکه زمانی دارای اهمیت است که به دقت رصد و پایش شود و به نوعی ضمانت اجرا داشته باشد. در این زمینه نیز برنامه ریزی لازم انجام شده است و پس از تصویب و ابلاغ برنامه هفتم توسعه جهاددانشگاهی، نظارت دقیقی بر فرآیند اجرای آن نیز مورد انتظار است.

ارتباط جهاددانشگاهی با نمایندگان مجلس در سطح خوبی قرار دارد

قائم مقام رییس جهاددانشگاهی با اشاره به فعالیت دفتر امور مجلس این نهاد گفت: مجلس شورای اسلامی به فرموده امام خمینی (ره) عصاره فضائل ملت است و ارتباط مستمر، هدفمند و منطقی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی از اهداف اصلی هر دستگاهی است. جهاددانشگاهی نیز از این قاعده مستثنی نیست و در دفتر امور مجلس به صورت کلی مقوله ارتباط با مجلس شورای اسلامی پیگیری می شود. در حال حاضر که در اجلاسیه چهارم مجلس یازدهم قرار داریم، ارتباط جهاددانشگاهی با نمایندگان و همچنین کمیسیون های تخصصی و فراکسیون های مجلس شورای اسلامی و همچنین مرکز پژوهش های مجلس در سطح خوبی قرار دارد و نمایندگان در جریان آخرین فعالیت ها و دستاوردهای جهاددانشگاهی قرار می گیرند. همچنین تاکید بر این است که به صورت منظم در جلسات کمیسیون های تخصصی مجلس شورای اسلامی به ویژه کمیسیون های آموزش، تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان حاضر شویم و گزارشی از آخرین فعالیت های جهاددانشگاهی ارائه دهیم.

دکتر فارسی افزود: در فرآیند تصویب قانون بودجه سال 1402 کل کشور در مجلس شورای اسلامی شاهد حمایت قابل توجه نمایندگان از فعالیت های جهاددانشگاهی و رشد سالانه قابل قبول بودجه این نهاد بودیم. اگرچه با توجه به حجم وسیع فعالیت ها در جهاددانشگاهی، بودجه ای که برای این نهاد در نظر گرفته می شود بسیار اندک است، با این وجود با توجه به آشنایی نمایندگان مجلس از نوع فعالیت ها و اثرگذاری جهاددانشگاهی در نظام علم و فناوری کشور، شاهد حمایت ویژه آنها در فصل بودجه بودیم.

جهاددانشگاهی دارای ظرفیت های قابل توجهی برای سپردن مأموریت های ویژه به این نهاد است

وی با اشاره به فرآیند بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه کشور در مجلس شورای اسلامی، گفت: بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، جهاددانشگاهی دارای ظرفیت های قابل توجهی است و می طلبد در برنامه توسعه کشور ماموریت ویژه ای به این نهاد واگذار شود. همچنین دیگر اعضای نظام علم و فناوری کشور نیز باید ماموریت ویژه خود را داشته باشند و این ماموریت ها نیز در طول اجرای برنامه رصد شوند. بر این اساس و به پیشنهاد مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی و جهاددانشگاهی و تصویب کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری اجرای چهار فناوری راهبردی شامل آب شیرین کن، قطار برقی، مولدسازی منابع معدنی و سلول درمانی به جهاددانشگاهی واگذار شده است و این پیشنهاد اکنون در مرحله بررسی در صحن تلفیق برنامه هفتم توسعه است.

معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی در ادامه تاکید کرد: با توجه به توانمندی جهاددانشگاهی امیدواریم نمایندگان عضو کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه نیز با عنایت ویژه ای این پیشنهاد را به تصویب برسانند و پس از آن نیز تاکید می شود که مرکزی ویژه باید بر ماموریت هایی که به دستگاه های مختلف واگذار می شود، نظارت دقیق داشته باشد، زیرا اخذ ماموریت به تنهایی کفایت نمی کند و زمانی ارزشمند است که اجرایی شود.

دکتر فارسی در ادامه گفت: جهاددانشگاهی نهادی مفید و موثر در نظام علم و فناوری کشور است و به همین دلیل شاهد اهتمام ویژه به این نهاد در اسناد بالادستی کشور هستیم. فرمایشات مقام معظم رهبری درباره جهاددانشگاهی فصل الخطاب است و این توجهات وظیفه جهادگران را دوچندان می کند. در چنین شرایطی برای تحقق اهداف و ماموریت ها، نیازمند همکاری و هماهنگی نظام اجرایی کشور نیز هستیم، زیرا زمانی که اجرای ماموریتی به طور کامل بر عهده جهاددانشگاهی باشد، مانند آنچه در رویان شاهد بودیم، کار به درستی و سرعت و دقت پیش می رود، ولی آنجا که نیاز به همکاری دیگر دستگاه های اجرایی و یا تایید و تصدیق آنها برای انجام کاری باشد، گاه شاهدیم که این همکاری از سوی دستگاه ها با جهاددانشگاهی به خوبی انجام نمی شود. با وجود این جهاددانشگاهی هیچ گاه متوقف نشده است.

در فرآیند انتخاب جهادگر نمونه افرادی انتخاب می شوند که فعالیت شاخص داشته باشند

دکتر فارسی با اشاره به فرارسیدن سالروز تشکیل جهاددانشگاهی، تصریح کرد: همزمان با چهل و سومین سالروز تشکیل جهاددانشگاهی، برنامه ویژه ای با حضور جمعی از مقامات و مدیران ارشد کشور و همچنین معاونین، مدیران و روسای واحدها و سازمان های جهاددانشگاهی از سراسر کشور در روز دوشنبه 16 مردادماه در سالن همایش های بین المللی پژوهشگاه رویان برگزار می شود. بر اساس سنتی که از گذشته در جهاددانشگاهی وجود داشته است، هر سال مصادف با این ویژه برنامه تعدادی از جهادگران که دارای فعالیت های شاخص در یک سال گذشته بوده اند به عنوان جهادگر نمونه معرفی می شوند و امسال نیز از این قاعده مستثنی نیست.

وی افزود: آنچه مورد تاکید است اینکه فرآیند انتخاب جهادگر نمونه باید به گونه ای باشد که افرادی که به معنای واقعی فعالیت شاخصی داشته اند و یا بر اساس ملاک ها و شاخص های تعیین شده در یک سال کاری خود با روحیه جهادی به فعالیت پرداخته اند در این مراسم مورد تقدیر واقع شوند. امسال نیز برای تحقق این هدف کارگروه های ویژه ای در سطح واحدها، معاونت ها و معاونت هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی تشکیل شد و جهادگران نمونه انتخاب شدند که ان شاءالله در مراسم ویژه ای که برگزار می شود، تقدیر خواهند شد.

نیروی انسانی متخصص و متعهد، ارزشمندترین دارایی جهاددانشگاهی است

قائم مقام رییس و معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی با تاکید بر این نکته که نیروی انسانی متخصص و متعهد، ارزشمندترین دارایی جهاددانشگاهی است، گفت: ایمان و اعتماد به جوانان، مهمترین ویژگی و فرهنگ حاکم بر جهاددانشگاهی است و همین مساله موجب شده است در طول 43 سال فعالیت، این نهاد به الگویی برای پیشرفت، با رویکرد اعتماد به جوانان تبدیل شود. بارها شاهد بوده ایم که موضوع مهاجرت جوانان و نخبگان، دستور کار بسیاری از جلسات بوده است، ولی آنچه باید عملیاتی شود تا شاهد جذب حداکثری جوانان و نخبگان باشیم، اعتماد به جوانان است. جهاددانشگاهی از ابتدای تاسیس تاکنون به معنای واقعی به نسل جوان در دانشگاه ها اعتماد کرده است و بسیاری از پروژه های موفق امروز جهاددانشگاهی که برخی از آنها آوازه بین المللی نیز پیدا کرده اند، توسط همین جوانان اجرایی و عملیاتی شده است و جهاددانشگاهی امروز به نهادی فرهنگ ساز و الگویی اسلامی و ایرانی برای پیشرفت تبدیل شده که ایمان و اعتماد به جوانان را در سرلوحه کار خود قرار داده است.