کیت «استخراج اگزوزوم از محیط کشت سلول» تولید و بهینه سازی شد

دکتر زهراسادات هاشمی دکترای تخصصی بیوتکنولوژی پزشکی و عضو هیات علمی پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی در گفت و گو با روابط عمومی جهاددانشگاهی، با اشاره به اینکه اگزوزوم درمانی از درمان های نوین مورد توجه در دنیا و زیرشاخه ای از سلول درمانی است، گفت: از آنجا که برای به‌دست آوردن اگزوزوم نیاز به صرف هزینه بسیار، خروج ارز از کشور، طی فرایندی زمانبر و دسترسی به منابع اولیه برای تهیه اگزوزوم بود و با توجه به ضرورت دستیابی کشور به این درمان نوین در راستای پزشکی ترمیمی، تیم تحقیقاتی ما، تولید و بهینه سازی کیت استخراج اگزوزوم از محیط کشت سلول را آغاز کرد. در نهایت با همت و پشتکار اعضای تیم، این پروژه به سرانجام رسید و کیت تولیدی تحت عنوان «اگزومد» به مرحله تجاری سازی رسید.

دکتر هاشمی با تأکید بر این نکته که، استفاده از این کیت که با مواد اولیه در دسترس بهینه سازی شده، دیگر نیازی به تهیه اگزوزوم از خارج کشور نیست، در خصوص اگزوزوم ها توضیح داد: اگزوزوم ها کیسه های کوچک ترشحی در مقیاس نانو هستند که توسط انواع سلول های مختلف پروکاریوتی و یوکاریوتی به فضای خارج سلولی آزاد می شوند و نقش کلیدی در ارتباطات بین سلولی ایفا می کنند. این کیسه های کوچک دارای ویژگی هایی دقیقا مشابه سلول والد خود هستند فقط فاقد هسته می باشند بنابراین نسل جدید درمان های مبتنی بر سلول درمانی به سمت اگزوزوم درمانی و برای توسعه درمان¬های بدون سلولی هدایت شده است. علاوه براین، در مقایسه با سلول های والد، اگزوزوم‌ها در سیستم گردن خون پایدارتر بوده، قابلیت عبور از سد خونی- مغزی داشته و خطرات ایمنی ذاتی مانند انسداد رگ¬های خونی را کاهش دهند.

وی ادامه داد: کیت مذکور قابلیت جداسازی در مقیاس انبوه را داشته و به طور کامل متناسب با شرایط کشور ایران با توجه به دسترسی به مواد اولیه، بهینه شده است. بنابراین با کمک این کیت راه برای انجام کلیه کاربردهای بالینی و درمانی اگزوزوم ها که به تازگی در دنیا در حال انجام بوده و سالانه به این کاربردها افزوده می شود، باز خواهد شد. کاربردهایی مانند حامل های طبیعی و هدفمند برای داروهای شیمی درمانی، بعنوان مارکر به منظور بررسی روند درمان بیماری های صعب العلاج، به عنوان مارکرهای زیستی برای پیش آگهی بیماری ها.

عضو هیات علمی پژوهشکده سرطان معتمد درباره آخرین وضعیت این پروژه گفت: کلیه مراحل طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه برای کیت اگزومد به پایان رسیده و طراحی فرایند تولید آن با درنظر گرفتن کلیه پیچیدگی های این فرایند انجام شده و درحال حاضر این پروژه تولیدی محصول محور به اتمام رسیده و خوشبختانه محصول آماده ورود به بازار است. البته در قدم اول استفاده تحقیقاتی برای این کیت مطرح است و پس از تایید سازمان غذا و دارو در بخش تجهیزات پزشکی، برای مصارف بالینی استفاده می شود.

دکتر هاشمی تصریح کرد: از آنجاییکه این کیت جزو کیت های بیولوژیک است و فرآورده نهایی حاصل از آن برای مصارف بالینی به کار خواهد رفت به دلیل اهمیت آن، طبعا نیاز به تاییدیه و مجوزهای سختگیرانه از سازمان های ذی صلاح وجود دارد. البته پژوهشکده سرطان معتمد با توجه به پیشگامی در حوزه سلول درمانی و اگزوزوم درمانی، کلیه تسهیلات لازم برای دریافت این مجوزها را در اختیار دارد و با کمک پشتکار تیم اگزومد نیل به این هدف به زودی میسر می شود.

عضو هیات علمی پژوهشکده سرطان معتمد گفت: طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی، مهمترین ویژگی جهاددانشگاهی به عنوان یک نهاد تلاشگر استفاده از نیروی جوان نسل دوم و سوم انقلاب است که با تخصص و تفکر جهادی به دنبال پیشرفت و سازندگی برای کشور هستند؛ بنابراین با کمک جهاددانشگاهی این بستر اعتماد برای جوانان با انگیزه هموار شده تا بتوانند به بهترین نحو خدمت کنند و به رویای خود جامه عمل بپوشانند.

وی در خصوص نقش جهاددانشگاهی در پیشرفت دانش بنیان کشور افزود: جهاددانشگاهی یک نهاد رابط و حد واسط بین دانشگاه و صنعت است که میان علم و عمل یک پل ایجاد کرده است. در واقع با کمک نیروهای متخصص یک کشور است که پیشرفت های دانش بنیان شکل می گیرد که در آن دانش و فناوری، جزئی جدایی‌ناپذیر از دارایی آن است. پیشرفت های روز افزونی هم که در کشور رخ می دهد مدیون ورود نیروهای متخصص و متعهد در عرصه تکنولوژی است که علم، ایمان و عمل در وجود آن ها عجین شده است.