یک گام نزدیک‌تر به درمان نارسایی‌های قلبی

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل از ایسنا، در حال حاضر سلول‌های عضله قلبی حاصل از تمایز سلول‌های پرتوان که در شرایط دو بعدی کشت داده می‌شوند، نابالغ هستند و همین مسئله استفاده از آنان را در مصارف درمانی محدود می‌کند.

به‌منظور یافتن راهی تازه در تولید و تمایز سلول‌های عضله قلبی و تسهیل استفاده درمانی از این سلول‌ها، فهیمه ورزیده، حسن انصاری، محمد صادق فیض، دکتر ناصر اقدمی، دکتر حسین بهاروند و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، دانشگاه شهید بهشتی و انستیتو ماکس پلانک آلمان، پژوهشی را طراحی کردند که طی آن ریز ارگان‌های (ارگانوئید) قلبی از هم‌کشتی سلول‌های پیش‌ساز قلبی حاصل از تمایز سلول‌های پرتوان، در کنار سلول‌های مزانشیمی و سلول‌های اندوتلیال (سلول‌های پوشاننده دیواره عروق خونی) ایجاد شدند.

سلول‌های پیش‌ساز قلبی در این شرایط نه تنها شروع به تپیدن کردند، بلکه بررسی بیان ژن‌ها نشان داد که به سلول‌های قلبی بالغ تمایز یافته‌اند. پیوند این ساختارهای سه‌بعدی به حفره شکمی موش‌های فاقد سیستم ایمنی نشان داد که این ریز ارگان با عروق خونی موش دریافت کننده پیوند ارتباط برقرار کرده، عروق خونی جدید درون آن ایجاد شد؛ همچنین سلول‌های عضله قلبی موجود در ریز ارگان به روند بلوغ خود ادامه دادند.

بررسی‌های عملکردی مشخص کرد که چه در شرایط پیوند و چه با نگهداری در محیط آزمایشگاهی، سلول‌های عضله قلبی موجود در ریز ارگان به بلوغ نهایی رسیده دارای کارکردی مشابه سلول‌های قلبی بالغ انسانی شدند.

نتایج این پژوهش که در مجله بین‌المللی و معتبر Biomaterials به چاپ رسیده است، نشان داد: کشت سه‌بعدی سلول‌های پیش‌ساز عضله قلبی در کنار سلول‌های مزانشیمی و اندوتلیالی می‌تواند امکان تمایز و بلوغ نهایی آنها را فراهم کند و باعث شود ظاهر و عملکردی مشابه سلول‌های بالغ عضله قلبی انسان داشته باشند. از ریز ارگان ساخته شده در این طرح تحقیقاتی می‌توان پس از پژوهش‌های بیشتر در سلول درمانی نارسایی‌های قلبی و همچنین در آزمایش‌های دارویی استفاده کرد.