تولید کیت تعیین نیاز به شیمی‌درمانی در سرطان پستان توسط محققان جهاددانشگاهی/کاهش هزینه و عوارض جانبی نامطلوب شیمی‌درمانی با تولید این کیت

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، دکتر رضوان اسمعیلی عضو هیات علمی و مدیر دپارتمان ژنتیک پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی در مورد پروژه تولید کیت تعیین نیاز به شیمی‌درمانی در سرطان پستان که یک سال و نیم است مدیریت آن را برعهده گرفته است، گفت: در حال حاضر برای جلوگیری از عود و متاستاز در اکثر بیماران مبتلا به سرطان پستان بعد از جراحی از شیمی‌درمانی استفاده می‌شود. این در حالی است که امروزه مطالعات گسترده نشان داده‌اند که تعداد زیادی از مبتلایان به سرطان پستان، به‌ویژه بیمارانی که در مراحل پایین بیماری هستند از شیمی‌درمانی بعد از جراحی سودی نمی‌برند. این بیماران با یک درمان کم تهاجمی‌تر مانند هورمون درمانی می‌توانند به زندگی ادامه داده و ریسک عود بیماری در آن‌ها پایین است.

وی ادامه داد: تشخیص این بیماران تنها با استفاده از انجام تست‌های چند ژنی امکان‌پذیر است. به‌این‌ترتیب می‌توان با استفاده از این آزمایش‌ها از کاربرد نا به‌جای شیمی‌درمانی در تعداد کثیری از بیماران اجتناب کرده و آن‌ها را از شر عوارض جانبی بسیار نامطلوب شیمی‌درمانی و نیز هزینه کردهای مربوطه در امان نگه داشت.

دکتر اسمعیلی با تاکید بر این‌که این تست‌ها فقط در خارج از کشور و در مراکز محدودی انجام می‌شود، افزود: بنابراین علاوه بر هزینه بالای چند هزار دلاری انجام تست بر روی هر بیمار، زمان بر بودن ارسال نمونه و انجام تست و همچنین خروج نمونه از کشور به نفع سیستم سلامت نیست. مضافا این‌که با توجه به شرایط تحریم، استفاده از این خدمات به‌راحتی امکان‌پذیر نیست.

مدیر دپارتمان ژنتیک پژوهشکده سرطان معتمد بیان کرد: با اجرای موفقیت‌آمیز پروژه تولید کیت تعیین نیاز به شیمی‌درمانی در سرطان پستان، امکان انجام این تست - به‌عنوان یکی از مراحل مهم در تشخیص و انتخاب روش درمان در مبتلایان به سرطان پستان - با قیمت بسیار پایین‌تر و در زمان کمتر در کشور فراهم می‌شود.

وی تشخیص و درمان سرطان را یکی از موارد هزینه بر در کشور دانست و گفت: درمان سرطان با تأثیر بر عملکرد و کیفیت زندگی فرد علاوه بر هزینه‌های مستقیم هزینه‌های غیر مستقیم بسیاری دارد که در تمامی کشورهای پیشرفته اهمیت بسیار زیادی به آن داده می‌شود. همچنین سرطان پستان با تأثیر بر زنان به‌عنوان رکن اصلی خانواده، تمامی اعضای خانواده را متأثر می‌کند.

دکتر اسمعیلی به هدف این طرح اشاره کرد و افزود: هدف این طرح، شناسایی افراد مبتلا به سرطان پستان است که بدون شیمی‌درمانی می‌توانند به زندگی با کیفیت بهتر ادامه دهند؛ بنابراین علاوه بر اینکه انجام این پروژه دسترسی به این نوع خدمت پزشکی شخصی را در کشور امکان‌پذیر می‌کند از هزینه‌های درمان و عوارض جانبی در کشور نیز به‌شدت می‌کاهد.

عضو هیات علمی پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی ادامه داد: تولید، بهینه سازی و اعتبارسنجی‌های آزمایشگاهی و کلینیکی این تست به‌طور کامل انجام شده است با توجه به مولتی ژن بودن این تست‌ها پارامترهای بسیاری در انجام تست وجود داشته است که اطمینان از صحت اطلاعات موجود و انجام صحیح روش بسیار حساس بوده است که با مطالعات بسیار و انجام آزمایشات گوناگون روش صحیح و مناسب با امکانات داخل را به دست آورده‌ایم.

وی در رابطه با اشاره به این‌که مراحل آزمایشگاهی و اعتبار سنجی این کیت به‌خوبی پایان یافته و مکاتبات لازم با اداره تجهیزات و ملزومات پزشکی وزارت بهداشت جهت اخذ مجوز انجام شده است، افزود: تولید و تجاری‌سازی این محصول در گرو تأیید و اخذ مجوز تولید از این اداره است. در این صورت امکان تجاری‌سازی و ارائه خدمات به بیماران وجود دارد. تولید در مقیاس بزرگ‌تر، تجهیز آزمایشگاهی جدید برای ارائه خدمات در مقیاس بزرگ، ایجاد امکاناتی جهت اخذ نمونه از سراسر کشور و همچنین تبلیغات وسیع در دستور کار قرار دارد که امیدواریم این مرحله نیز به‌خوبی سپری شود.

وی با بیان اینکه خوشبختانه جهاددانشگاهی با ساختار منحصربه‌فردی که دارد می‌تواند جذب کننده متخصصان و نخبگان کشور باشد و تاکنون کارنامه درخشانی داشته است گفت: مواردی که در ادامه ذکر خواهد شد در توسعه این زیست‌بوم کمک کننده خواهد بود:

1. حمایت معنوی از پژوهشگران و نخبگان به نحوی که افراد از ارائه ایده‌ها اطمینان خاطر داشته و نگران افشا شدن یا استفاده توسط غیر نباشند.
2. حمایت مادی از پروژه‌های کاربردی و بهبود سهم توسعه‌دهندگان یک فن‌آوری یا نوآوری
3. تعیین سرفصل‌های مورد نیاز در کشور به‌منظور ارائه به تمامی نخبگان مخصوصاً جوانان با هدف جلوگیری از هدر رفتن استعدادها در پروژه‌هایی با اولویت کمتر
4. تعیین مأموریت مشخص برای هر واحد به‌منظور جلوگیری از موازی کاری و هدر رفتن منابع
5. تقویت زیرساخت‌های توسعه و تجاری‌سازی مخصوصاً در محصولات پزشکی که نیاز به اخذ مجوزهایی با استانداردهای خاص دارد.
6. سرعت بخشیدن به روندهای طاقت‌فرسای اداری مخصوصاً در انجام امور فن آورانه

دکتر اسمعیلی در مورد مشکلات و موانعی پیش روی طرح اظهار کرد: برخی موانع پیش رو با حمایت جهاددانشگاهی و پژوهشکده به‌خوبی پشت سر گذاشته شد. امیدواریم که بتوانیم سایر مراحل این طرح را نیز با موفقیت سپری کنیم؛ اما در مجموع جهت انجام چنین طرح‌هایی، برخی از مواد آزمایشگاهی که باید از خارج از کشور و از طریق شرکت‌های واسطه خریداری شود، گاهی با قیمت بیش از دو برابر قیمت اصلی ارائه می‌شود و حداقل حدود دو تا سه ماه زمان می‌برد. خریداری این مواد از شرکت‌های مختلف هم یک نقطه ضعف محسوب می‌شود. همچنین در برخی موارد که تحریم وجود دارد هماهنگی استفاده از برخی خدمات بسیار سخت است که باعث زمان‌بر شدن پروژه می‌شود.