جهاد دانشگاهی می‌تواند متولی انتقال تکنولوژی در چندین حوزه کلان باشد

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی دکتر حمیدرضا طیبی در این نشست گفت: ما در کشور می‌خواهیم هم پیشرفت کنیم، هم اقتصاد دانش بنیان داشته باشیم و هم انقلابی بمانیم. این‌ها مقولاتی هستند که ارتباط آنها با هم مهم است که چگونه همگی محقق شوند. در طول مدت 42 سال خدمت در جهاد دانشگاهی به این نتیجه رسیده‌ایم هنوز پیشرفت و تحقق اقتصاد دانش بنیان به دغدغه اول کشور تبدیل نشده است. 
وی با بیان اینکه تحقق اقتصاد دانش بنیان الزاماتی دارد که اولین آن داشتن ارتباط با دنیا و ثبات در کشور است ادامه داد: اکنون بیشترین دانشجویان آمریکا از چینی‌ها هستند و بیشتر موسسات تحقیقاتی مشترک متعلق به چین است و این‌ها موضوعاتی است که باعث انتقال تکنولوژی می‌شود.
دکتر طیبی با بیان اینکه ما طبیعیت‌مان این است که می‌خواهیم انقلابی بمانیم ادامه داد: با گذشت 42 سال ازانقلاب اثبات شده است که مشکل ما تولید نشدن تکنولوژی در کشور نیست و کارهایی که انجام می‌شود مایه افتخار است. عنصری که باید اتفاق بیافتد این است که سیاسیون ما باید این تصمیم را بگیرند که اقتصاد دانش بنیان محقق شود و نقطه اتکاء ما هم باید بر روی توان داخل باشد.  برای انتقال تکنولوژی از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی‌مان استفاده کنیم. 
رییس پیشین این نهاد افزود: هفت ماموریت برای جهاد دانشگاهی در شورای انقلاب فرهنگی تصویب شده که اولین ماموریت انتقال فناوری در صنایع بزرگ کشور در خریدهای خارجی است. دومین ماموریت این است که به جهاد دانشگاه ماموریت‌های کلان فناورانه داده شود. که بر همین اساس جهاد دانشگاهی می‌تواند در چندین حوزه کلان متولی انتقال تکنولوژی در کشور باشد و از همه ظرفیت‌ها استفاده کند. 
وی اظهار کرد: دنیا راهی را که رفت این بود که اگرمحصول استانداردی تولید شد آن را با تضمین برای مدت مشخصی می‌خرد و تحقیقات شکل کاربردی می‌گیرد و مسیر اصلاح می‌شود و اگر دیده شود که تحقیقات شکل کاربردی دارند حتماً اساتید به موضوعاتی می‌پردازند که نیاز جامعه است. 
مشاور رییس جهاددانشگاهیاگر ما تصمیم به تحقق واقعی اقتصاد دانش بنیان گرفتیم باید از تولید محصولات باکیفیت ایرانی و کاربرد آن حمایت کنیم اظهار کرد: در صورتی که این اتفاق نمی‌افتد. با پول کشور قطار ملی مترو ساخته شده و براساس استانداردهای بین‌المللی هم تأیید شده است، اما از آن حمایت نمی‌شود زیرا تصمیم نگرفتیم که اقتصاد دانش‌ بنیان داشته باشیم.
دکتر طیبی با بیان اینکه مسیر پیشرفت کشور مشخص است و این به اراده کشور باز می‌گردد که آیا می‌خواهد کشور اقتصاد دانش بنیان داشته باشد یا خیر؟ گفت: یکی از مسیرهای آسان صاحب فناوری شدن کار با خارجی ها و انتقال فناوری است. نمونه آن صنعت نفت نروژ است که به کسانی کارها را سپرد تا بیشترین فناوری را بیاورند و فناوری آن‌ها قابل مقایسه نیست. 
وی با بیان اینکه امضای برجام به نفع کشور است گفت: از نزدیک شاهد آثار تحریم در تامیین قطعه و انتقال پول هستیم. همه کلانشهرها قطار مترو می‌خواهند. ما برای توسعه حتما نیاز به فاینانس داریم. اگر دنبال انتقال تکنولوژی هستیم فاینانس را حتی گران‌تر بخریم تا از خارجی‌ها امتیاز انتقال تکنولوژی را بگیریم. همچنین در رقابت بین بازارهای اروپایی و آسیایی می‌توان امتیازهای فراوان انتقال تکنولوژی گرفت. 
دکتر طیبی اضافه کرد: بهترین جا برای تحقق اقتصاد دانش بنیان سازمان برنامه و بودجه است و اگر اراده‌ای وجود دارد در این سازمان باید انجام شود. 
فناوری می‌تواند بهر‌ه‌وری و درآمد ما را بالا ببرد
امیرعلی سیف‌الدین رئیس امور آموزش عالی، تحقیقات و فناوری سازمان برنامه و بودجه نیز در این پنل گفت: انتقال فناوری در ایران سابقه طولانی دارد. قانون جهش دانش بنیان اتفاق خوبی است که از صادرات مواد خام جلوگیری می‌کند. از دیگر مزیت‌هایی که می‌توان نام برد هزینه توسعه فناوری در شرکت‌های بزرگ است که به بحث انتقال فناوری کمک می‌کند. در بحث خریدهای دولتی از داخل تلاش می‌شود تا در رابطه با فناوری درگیر شود، اما در شبکه سازی موفق نبودیم که با تجربه کرونا در این بخش بهبود پیدا کردیم. 
وی با بیان اینکه در بحث انتقال فناوری ما مشکل بازار داریم در بخش فناوری‌های پیشرفته و کارگروه اقتصاد دانش بنیان شکل گرفته است افزود: یکی از مشکلات بزرگ در بخش توسعه پروژه‌های بزرگ فناورانه است که این پروژه‌ها آنطور که به نظر می‌آید خیلی محکم و با ثبات نیست. 
سیف‌الدین با اشاره به اینکه گاهی اتفاقاتی در کشور می‌افتد که یک فناوری بسیار مطرح می‌شود که می‌تواند کارهای مهمی را انجام دهد اضافه کرد: اما این اتفاق محقق نمی‌شود و حتی در جامعه تبدیل به لطیفه می‌شود. نتیجه این اتفاق از بین رفتن اعتماد مردم و محتاط شدن مسئولین است.
رئیس امور آموزش عالی، تحقیقات و فناوری سازمان برنامه و بودجه تأکید کرد: باید بگونه‌ای گزینش‌ها انجام شود که ادعاهایی که قابل انجام نیست مطرح نشوند؛ موارد از این دست فراوان است. نباید ادعاهایی که واقعی نیستند مطرح شود. در کنار آن باید شرکت‌های بزرگ تقاضا را به سمت مواردی برد که که نیاز کشور است.
وی اضافه کرد: مادر بخش معادن از عقب مانده‌های فناوری هستیم. یکی از بحث‌های جدی برای بهبود اقتصاد چه از نوع دانش بنیان و چه غیر دانش بنیان بحث بحث فناوری است. فناوری می‌تواند بهره‌وری و درآمد ما را بالا ببرد مخصوصاً در شرایط کنونی که ما بحران انرژی داریم؛ باید به این نکته توجه ویژه کرد.
دکتر ولی الله روشن مدیرکل دفتر تخصصی علوم پایه و فنی مهندسی در ادامه این نشست با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در شروع سال ۹۵ و شرح ۱۰ اقدام اساسی برای نجات اقتصاد کشور، بیان کرد: از این ۱۰ اقدام اساسی دو اقدام «دانش بنیان شدن بخش های مهم و حساس اقتصادی» و «شرط انتقال فناوری در معاملات خارجی» به طور مستقیم به انتقال تکنولوژی اشاره دارد و سایر اقدام های اساسی مورد توجه رهبری به شکل غیر مستقیم به این موضوع اشاره دارد.

وی همچنین به شرح نظام نامه پیوست فناوری مصوب ۵ مرداد ۱۳۹۵ در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومت پرداخت و گفت: تمام قراردادها باید از این نظام نامه پیروی کنند. 

دکتر روشن به ۱۱ مورد از چالش های اجرایی پیش روی پیوست فناوری به منظور تحقق اهداف فناوران پرداخت و گفت: چالش‌های پیش روی تجمیع تقاضا، عدم مسئولیت دستگاه‌های اجرایی در برابر موضوع انتقال فناوری، فقدان ظرفیت جذب از جمله سرمایه و دانش در طرف گیرنده، فاصله بین الزامات استانداردهای ملی و صنعتی فناوری کشور صاحب فناوری با کشور گیرنده، ضعف قوانین در زمینه انتقال و همکاری فناورانه، عدم استفاده از ظرفیت قوانین موجود، عدم اطلاعات و آمار کافی درباره توانمندی‌های شرکت‌های دانش بنیان، ضعف نهادهای واسطه‌ای یا کارگزاران تبادل فناوری، قدرت چانه زنی پایین کشور گیرنده و ناتوانی در تنظیم و اجرای قراردادهای تبادل فناوری، عدم تبعیت بخش خصوصی از پیوست فناوری و چالش‌های نظام تامین مالی ۱۱چالش اجرایی پیش، روی پیوست است. 

وی تصریح کرد: با توجه به تاکید رییس جمهور در مراسم سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی و ابلاغیه به جهاددانشگاهی که نقش اساسی در انتقال تکنولوژی در قراردادهای خارجی را ایفا نمایند سازمان برنامه به عنوان دبیرخانه شورای اقتصاد از توانمندی های جهاد دانشگاهی با توجه به دستور رییس جمهور در اجرایی شدن نظام نامه پیوست فناوری استفاده کند.