پویش حمایت از زوج‌های نابارور؛ معرفی روش نوین و پیشرفته سلول‌درمانی در درمان ناباروری

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه و مرکز درمان ناباروری ابن‌سینای جهاددانشگاهی، در روز چهارم پویش حمایت از زوج‌های نابارور که هر ساله از سوی این مجموعه به مناسبت هفته ملی جمعیت برگزار می‌شود، دکتر سیمین ظفردوست، جراح و متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ ناباروری، مدیر کلینیک سلول‌درمانی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا در خصوص کاربرد روش سلول‌درمانی با استفاده از سلول‌های بنیادی خون قاعدگی در درمان ناباروری توضیح داد.
دکتر ظفردوست ابتدا با اشاره به این پویش گفت: طبق آمارهای موجود، شیوع ناباروری در کشور حدود بیست درصد گزارش شده است و این مسئله اهمیت و ضرورت حمایت از زوج‌های نابارور در تحقق چشم‌انداز جمعیتی کشور را به‌خوبی آشکار می‌کند. پژوهشگاه و مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا نیز همواره در زمینه حمایت از زوج‌های نابارور و آگاهی‌رسانی درباره علل و درمان‌های ناباروری پیشگام بوده است و در همین راستا، هر ساله به‌مناسب روز ملی جمعیت پویش «حمایت از زوج‌های نابارور» را در هفته پایانی اردیبهشت برگزار می‌کند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن‌سینا در ادامه بیان کرد: روز چهارم این پویش با عنوان «روش‌های نوین درمان ناباروری» نامگذاری شده است. خوشبختانه دانش و فناوری‌های درمان ناباروری در ایران هم‌طراز کشورهای پیشرفته جهان است و حتی در برخی حوزه‌ها دستاوردهای منحصر به فرد و خلاقانه داشته است. یکی از این دستاوردها استفاده از سلول‌های بنیادی خون قاعدگی در احیا عملکرد تخمدان است‌.
مدیر کلینیک سلول‌درمانی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا در توضیح این روش گفت: سلول‌های بنیادی سلول‌های تمایزنیافته‌اند که قدرت تمایز به سلول‌های بافت‌های مختلف بدن را دارند. در گذشته گمان می‌رفت که این سلول‌ها فقط در دوران جنینی وجود دارند و با تولد نوزاد از بین می‌روند. اما با پیشرفت علم مشخص شد که این سلول‌ها پس از تولد نیز در منابع مختلفی از جمله خون بند ناف، مغز استخوان و بافت چربی یافت می‌شوند. یکی از منابع دیگر سلول‌های بنیادی بافت جدار داخلی رحم است که در دوره خونریزی قاعدگی ریزش می‌کند و در خونریزی قاعدگی خارج می‌شود. این منبع سلول‌های بنیادی امتیازات متعددی دارد؛ به سهولت در دسترس است، هر ماه تجدید می‌شود و نمونه‌گیری آن مستلزم مصرف دارو یا انجام هیچ‌گونه عمل تهاجمی نیست.
دکتر ظفردوست در ادامه افزود: این منبع سلول‌های بنیادی در سال‌های گذشته در جهان مورد توجه قرار گرفته است و پژوهش‌ها درباره سلول‌های بنیادی خون قاعدگی در حدود ده سال قبل در پژوهشگاه ابن‌سینا نیز آغاز شد و ما توانستیم به کمک دانش و فناوری‌های پیشرفته کشت، تمایز و ذخیره‌سازی سلول‌های بنیادی موجود در پژوهشگاه ابن‌سینا طرح تزریق سلول‌های بنیادی خون قاعدگی به تخمدان برای احیای بافت تخمدان‌ها را برای نخستین بار در جهان آغاز کنیم. خوشبختانه ایمنی و اثربخشی این روش در فازهای مختلف مطالعات به اثبات رسیده است. پایش وضعیت سلامت خانم‌هایی که تحت این درمان قرار گرفته بودند و همچنین فرزندانی که با کمک این روش به دنیا آمده‌اند در سال‌های اخیر نشان داده که خوشبختانه این روش هیچ عارضه‌ای چه در مادر و چه در نوزاد نداشته است. همچنین، اثربخشی این روش در خانم‌های مبتلا به کاهش ذخیره تخمدان و پاسخ ضعیف تخمدان‌ها به داروهای تحریک تخمک‌گذاری ثابت شده است. البته نتایج این درمان در خانم‌های زیر ۴۲ سال مبتلا به کاهش ذخیره تخمدان که هنوز کاملاً یائسه نشده‌اند و همچنین همسرشان دچار اختلالات اسپرم نیست، به‌مراتب بهتر است.
دکتر ظفردوست در پایان یادآور شد: باید توجه داشت که اثربخشی سلول‌درمانی با استفاده از سلول‌های بنیادی در احیای بافت تخمدان‌ها و درمان ناباروری صددرصد و معجزه‌وار نیست. در واقع، این روش شانس موفقیت درمان ناباروری را در خانم‌های مبتلا به کاهش ذخیره تخمدان از پنج درصد تا چهل درصد افزایش می‌دهد و این افزایش در علم پزشکی کاملاً معنادار است. بنابراین، روش نوین سلول‌درمانی با استفاده از سلول‌های بنیادی خون قاعدگی که برای نخستین بار در جهان در کلینیک سلول‌درمانی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا ارائه شده است، در کنار دیگر روش‌های کمک‌باروری به‌عنوان یک درمان اثربخش ناباروری در نظر گرفته می‌شود.