نقش موثر «فناوری‌های زیستی» در ایجاد فرصت‌های اقتصادی جدید

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، دکتر حمیدرضا پوریان‌فر اظهار کرد: ایفای نقش موثر و پررنگ در اقتصاد مقاومتی از طریق استفاده از ظرفیت‌های فناوری‌های زیستی برای ایجاد فرصت‌های اقتصادی جدید ممکن خواهد بود.
وی افزود: در حال حاضر کشور با شرایط خاص اقلیمی شامل بحران کمبود آب، محدودیت زمین‌های قابل‌کشت، تامین پروتئین‌های جایگزین با پروتئین‌های حیوانی روبه‌رو است.
مدیر گروه پژوهشی زیست‌فناوری قارچ‌های صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی بیان کرد: قارچ‌های خوراکی-دارویی از نظر اشتغال‌زایی تجاری و اقتصادی، آبی محیط‌زیست، رژیمی و درمانی و نقش بیوتکنولوژی در افزایش بهره‌بری آب اهمیت دارند.
پوریان‌فر ادامه داد: گروه پژوهشکده بیوتکنولوژی قارچ‌های صنعتی به قارچ‌های خوراکی- دارویی در شرایط بحران کمبود آب اهمیت ویژه‌ای می‌دهد. این قارچ‌ها از نظر اشتغال‌زایی تجاری و اقتصادی، محیط زیست آبی، رژیمی و درمانی و نقش بیوتکنولوژی درافزایش بهره‌بری آب اهمیت دارند.
وی عنوان کرد: پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی در خراسان رضوی در سال 1392 تاسیس شد و موافقت خود را از شورای گسترش گروه‌ها درجهاد دانشگاهی مرکزی تهران اخذ کرد. این پژوهشکده ازسه گروه تشکیل شده که شامل بیوتکنولوژی میکروارگانیسم‌های صنعتی، گروه پژوهشی گیاهان زینتی و گروه زیست فناوری قارچ های صنعتی است.
مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی تاکید کرد: هدف از تاسیس این پژوهشکده در نقشه جامع علمی کشور، رفع نیازهای اساسی و مشکلات مهم کشوربه‌ویژه با تاکید برشرایط خاص اقلیمی شکننده استان خراسان رضوی همگام شده است.
پوریان فرخاطر نشان کرد: قارچ‌های کلاهدار را از نظر مصرف انسانی در 4 گروه می‌توان قرارداد که شامل قارچ‌های خوراکی، دارویی، سمی، توهم زا می‌شوند. این قارچ‌ها خواص دارویی و خوراکی دارند.
وی ادامه داد: بیش از 5 میلیون گونه قارچ داریم. 700 گونه ازاین نوع قارچ شناخته شده است که از نظرمصرف انسانی ایمن و بدون خطر هستند.
مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی تصریح کرد: کمتر از 200 گونه ازاین قارچ‌های کلاهک‌دار به صورت زراعی کشت می شوند. کمتر از 10 عدد جزو قارچ‌هایی هستند که به صورت تجاری- صنعتی کشت می‌شوند. این قارچ‌ها در سال 1986، 60 درصد از سطح تولید کشت را شامل می‌شدند و تا سال 2017 این آمار به زیر 20 درصد رسید.
پوریان فر عنوان کرد: قارچ‌های خوراکی- دارویی 70 درصد رشد داشت و بعضی قارچ‌ها مانند شاه صدف، شیتاکه، انوکی در جایگزینی قارچ‌های دوپین در بازارهای جهانی سهم به‌سزایی داشته است.
وی گفت: در ایران هنوز این اتفاق روی نداده است. قارچ دوپین 90 درصد بازار را تشکیل می‌دهد و فقط 10 درصد دارویی است و امیدواریم در  سال آینده بتوانیم این نوع قارچ را جایگزین کنیم.
مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی بیان کرد: پروتئین‌ها، پلی ساکاریدا (بتاگلوکان)، ترکیبات پپتیدی– گلی ساکاریدی، اسیدهای چرب ضروری غیر اشباع، متابولیت‌های ثانویه که شامل ترکیبات با وزن مولکولی پایین، ویتامین‌ها وعناصر معدنی رژیمی ترکیبات مهم تغذیه‌ای موجود درقارچ‌های خوراکی دارویی است.
پوریان فر یادآورشد: اهمیت زیست محیطی قارچ‌های خوراکی دارویی نسبت به قارچ‌های دکمه ای در (گندرو، تجزیه کننده اولیه، پوساننده سفید) است. فراوانی، بقایا، پسماندهای گیاهی کشاورزی در کشور فراوان است که این پسماندها در زیست محیطی می‌توانند کمک کننده باشند.
وی افزود: قارچ خوراکی- دارویی به خاک پوششی و کمپوست سازی نیاز نخواهند داشت. دوره رشد این نوع قارچ‌ها کوتاه مدت است و مصرف کم آب درکشت‌های بسته گلخانه‌ای، نیاز آبی این قارچ‌ها کمتر از 20 لیتربه ازای هرکیلوگرم قارچ دارویی است.
مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی خراسان رضوی اضافه کرد: نیاز آبی قارچ خوارکی 28 لیتربه ازای هرکیلوگرم است و درصیفی جات این مقدار 500 تا 600 لیتر به ازای هرکیلوگرم است.
پوریان فر تاکید کرد: برخی از ظرفیت‌های بیوتکنولوژی درتوسعه دانش قارچ‌های خوراکی - دارویی درشرایط کم شناسایی دقیق مولوکولی نژادهای بومی سازگار با شرایط کشوراست.
وی تصریح کرد: دستور ژنتیکی برای تولید نژادهایی با قدرت آنزیمی بالاتر، نیازآبی کمتر، تولید نژاد با عملکرد بالاتر از طریق هیبریداسیون به منظور بهره وری آب است.