آغاز بخش نهایی مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان از ۷ اردیبهشت

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل از ایکنا،حمید صابرفرزام رییس سازمان قرآنی دانشگاهیان با اشاره به آغاز ششمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان و نیز آخرین جزئیات این مسابقات، گفت: ششمین دوره این مسابقات از روز هفتم اردیبهشت ماه و یک روز بعد از دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن جمهوری اسلامی ایران با مقام معظم رهبری آغاز می‌شود.
وی افزود: بر همین اساس این مسابقات از روز هفتم اردیبهشت‌ماه و در مشهد مقدس آغاز می‌شود و به مدت سه روز ادامه خواهد داشت. طبق روالی که داشتیم، مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان باید هر دو سال یک بار برگزار می‌شد. این مسابقات پنج دوره برگزار شده و ششمین دوره آن نیز قرار بود سال ۹۵ برگزار شود.
مدیرمسوول ایکنا تصریح کرد: حدود دو سال پیش و پیرو درخواستی که استانداری خراسان رضوی داشتند با آنها برای میزبانی مسابقات صحبت شد. بعد از صحبت‌های مقدماتی در نهایت با حضور رییس جهاددانشگاهی، استاندار خراسان رضوی، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی و دیگر مسوولان قرآنی و استانی تفاهم‌نامه‌ای مبنی بر اینکه این مسابقات با برنامه‌های مشهد ۲۰۱۷ در این شهر برگزار شود، امضا شد.

علل تأخیر
رییس سازمان قرآنی دانشگاهیان اظهار کرد: در این قرارداد استانداری خراسان رضوی متعهد شد به جز هزینه مسابقات حتی هزینه نشست‌های علمی و پژوهشی را پرداخت نماید. اما در عمل پس از ماه‌ها رفت و آمد و جلسه و هماهنگی و ... به ما اعلام شد که به خاطر عدم تأمین بودجه مناسب برای مشهد ۲۰۱۷ حداکثر یک ششم تعهدی که امضا شده بود، پرداخت خواهند کرد.
وی با تأکید بر اینکه با این مبلغ امکان برگزاری مسابقات نبود، گفت: بنابر این با اینکه همه فعالیت‌های دبیرخانه‌ای مسابقات و حتی دعوت‌ها نیز صورت گرفته بود، مجبور شدیم مسابقات را در آن زمان به حالت تعلیق در بیاوریم و به تعویق بیندازیم. از آن زمان به بعد با مراکز مختلفی صحبت شد تا به عنوان پشتیبان مالی مسابقات حضور داشته باشند، اما با توجه به محدودیت‌های مالی که در کشور وجود دارد نتوانستیم بحث مالی و پشتیبان مالی مناسبی برای مسابقات پیدا کنیم.
صابرفرزام ضمن ابراز تأسف از قرار گرفتن مسابقات در چنین وضعیتی افزود: این موضوع جای تأسف دارد که مسابقاتی که به عنوان تنها مسابقات قرآن جهان اسلام در حوزه دانشجویی مطرح بوده و با همکاری آیسسکو برگزار می‌شد و هیچ رقیبی برای آن وجود نداشت، هیچ حامی مالی نداشته باشد. برگزاری این مسابقات برای کشورما یک افتخار بود که به واسطه این مسابقات بود که ایران را در جهان اسلام به تنها کشوری که متولی دو رقابت بین‌المللی قرآن است، تبدیل می‌کرد.
وی بیان کرد: ما انتظار داشتیم که حمایت شویم، اما این مسابقات نه ردیف بودجه‌ای دارد، نه بودجه اختصاصی برای حمایت از آن وجود دارد و نه حتی وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های متولی حوزه دانشجویی و فرهنگی در کشور، خود را ملزم می‌دانند که از این مسابقات حمایت کنند. ما بسیار در جستجو بودیم تا نقش وزارت علوم، وزارت بهداشت، دانشگاه آزاد و دیگر دانشگاه‌ها و سازمان‌هایی که در حوزه دانشجویی فعالیت می‌کنند نسبت به این مسابقات مشخص کنیم. نمی‌شود فقط جهاد دانشگاهی بر حسب تکلیف این مسابقات را شروع کند و به جلو ببرد. با توجه به اینکه جهاد یک نهاد عمومی و غیر دولتی است به تنهایی همه بار این مسابقات را بر دوش می‌کشد.
رییس سازمان قرآنی دانشگاهیان با اشاره به اینکه هیچ کدام از این نهادها قولی مبنی برای حمایت از مسابقات به ما ندادند و همین باعث شد تا مسابقات با تأخیر شروع شود، اذعان کرد: ما از یک طرف نمی‌خواستیم، مسابقات تعطیل شود و از طرف دیگر توان این را نداشتیم که از نظر مالی تمام هزینه را خودمان تأمین کنیم. ضمن اینکه از سوی دیگر نیز خود ما انتقاداتی را به بحث شیوه برگزاری مسابقات قرآن اعم از مسابقات خود ما و مسابقات اوقاف در کشورمان داشتیم.

انتظارات از مسابقات قرآن
صابرفرزام در بخش دیگری از این گفت‌وگو به بحث اثرگذاری مسابقات قرآن در ایران اشاره و بیان کرد: انتظار از مسابقات قرآن این است که تأثیر بیشتری بگذارد و از سطح کیفی بالاتری برخوردار باشد. البته جای خوشحالی دارد که در کشور ما فعالیت‌های قرآنی فاصله بسیار زیادی با دیگر کشورها دارد، سرمایه‌گذاری خوبی صورت گرفته و جوان‌های زیادی وجود دارند که در سطح تلاوت و حفظ جزء افراد پیشرو در دنیای اسلام هستند. شاید چهار یا پنج کشور دیگر باشند که به لحاظ سطح فعالیت‌های قرآنی در حد کشور ما باشند.
وی اظهار کرد: با همه این تفاسیر، زمانی که مسابقات قرآن برگزار می‌شود، افرادی که بهترین قاری یا حافظ کشور خودشان هستند، در مقایسه با قاریان ایرانی در سطح قراء درجه سه یا چهار هستند و این باعث می‌شود تا کیفیت مسابقات بین‌المللی قرآن با وجود اینکه اسم پرطمطراقی هم دارد، اما بعضاً کیفیت آن حتی از مسابقات استانی کشورمان هم پایین‌تر باشد. به خاطر همین این انتقاد وجود داشت و ما به دنبال راهی برای ارتقاء سطح کیفی و نیز کاهش هزینه‌های مسابقات بودیم. همچنین به دنبال این بودیم که مخاطبان و استفاده‌کنندگان از مسابقات نیز تعداد افراد زیادی باشند.
رییس سازمان قرآنی دانشگاهیان عنوان کرد: به لحاظ استفاده حاضران در سالن مسابقات در بهترین حالت ممکن بود که حدود سه یا چهار هزار نفر حضور یابند و از آن استفاده ببرند. از سوی دیگر زمان پخش تلویزیونی مسابقات نیز در زمان‌هایی بود که میزان مخاطبان شبکه قرآن کم می‌شد و مردم در حال تماشای شبکه‌های دیگر بودند. بنابر این استقبال تلویزیونی از مسابقات قرآن هم زیاد نبود و استقبال بین‌المللی هم برای مخاطبان چیز خاصی نبوده است.
صابرفرزام با اشاره به اینکه اغلب محرومیت و محدودیت نوآوری به دنبال دارد، گفت: در جهاددانشگاهی نیز تقریباً این اتفاق افتاده است. در نهایت و پس از بررسی‌های فراوان و نیز با کمک برخی سازمان‌ها به یک مدل جدید در برگزاری مسابقات رسیدیم که هم هزینه‌ها به شدت کاهش پیدا می‌کند، هم میزان مخاطبان افزایش پیدا می‌کند و نیز کیفیت مسابقات به حد مطلوبی می‌رسد.

شیوه دعوت از متسابقان
وی در ادامه به روال برگزاری مسابقات بین‌المللی قرآن در گذشته که مبتنی بر دعوت از متسابقان از طریق رایزنی‌های فرهنگی و سفارت‌خانه‌ها و دعوت از یک قاری و یک حافظ قرآن کریم از هر کشور اشاره کرد و گفت: در ششمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان این روال شکسته شد. از رایزنی‌ها خواستیم افرادی را معرفی کنند، منتها از آنها خواستیم تا هر تعداد که می‌توانند از یک کشور معرفی کنند یعنی از رایزن‌های فرهنگی کشورمان در دیگر کشورها خواستیم تا اگر یک کشور چندین قاری یا حافظ قرآن دانشجو دارد همه آن‎ها را به ما معرفی کنند. به غیر از رایزنی و سفارت‌خانه‌ها از انجمن‌های اسلامی دانشجویان در دانشگاه‌های دنیا هم درخواست معرفی قاری و حافظ قرآن کریم داشتیم. با مساجد معروف دنیا نیز این مکاتبات صورت گرفت تا افرادی را معرفی کنند. به خاطر همین برخی کشورها بودند که حتی هشت یا ۹ نفر نماینده معرفی کرده بودند.
رییس سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور با تأکید بر اینکه این مسابقات در مراحل مقدماتی و نیمه نهایی برگزار شده و افراد راه یافته به مرحله حضوری که از هفتم اردیبهشت ماه شروع می شود، مشخص شده‌اند، تصریح کرد: بر همین اساس تقریباً از ۷۳ کشور دنیا ۲۰۳ نفر برای حضور در این مسابقات معرفی شدند.
 در مرحله اول از تمامی این ۲۰۳ نفر خواستیم تا یک فایل تصویری از برنامه خود را از طریق فضای مجازی برای ما ارسال کنند تا این فایل‌ها در دبیرخانه مسابقات توسط کارشناسان داوری اولیه شود. در ادامه نیز از برخی از شرکت‌کنندگان مجدداً به صورت تلفنی آزمون گرفته شد. در نهایت نیز از این ۲۰۳ نفر که از ۷۳ کشور بودند حدود ۱۰۰ نفر از ۵۰ کشور در مرحله نیمه نهایی یا مرحله دوم مسابقات رسیدند.

چگونگی برگزاری مراحل مقدماتی و نیمه نهایی
صابرفرزام با اشاره به اینکه مرحله مقدماتی به صورت ارسال فایل بود و در مرحله دوم نیز که تقریباً از هر کشوری قوی‌ترین انتخاب شده بود، رقابت‌ها به صورت تلویزیونی برگزار شد، گفت: با تفاهمی که با سیمای قرآن جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت قرار بر این شد که ما یک برنامه مسابقات تلویزیونی مدل مسابقات اسراء که سیمای قرآن پخش می‌کند برای مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان داشته باشیم.
وی در ادامه در مورد نحوه برگزاری مرحله نیمه نهایی این مسابقات افزود: با توجه به استودیویی که در سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان ایجاد شده است و استودیویی که در شبکه قرآن سیما وجود دارد، مسابقات حفظ و تلاوت را به صورت ارتباط تلویزیونی در فضای شبکه‌های مجازی برگزار کردیم. به این صورت که حفاظ در یک مکان مطمئن و کنترل شده از طریق اسکایپ و ارتباط مستقیم، به سوالات داور این مسابقات که استادمعتز آقایی حافظ بین‌المللی و در استودیو حضور داشت، پاسخ می‌دادند.
در کنار آن نیز داور این مسابقات بعد از اجرای هر شرکت‌کننده، تلاوت اجرا شده را نقد می‌کرد تا ایرادات و نکات آن را گوشزد کند. به صورت موازی هم در استودیوی سیمای قرآن و با داوری رحیم خاکی داور صوت و لحن و الشیخ عصفورداور تجوید و وقف و ابتدا از مصر برای متسابقین حوزه تلاوت قرآن کریم به همین صورت مسابقات خود را انجام دادند.
صابرفرزام افزود: همه این کارها صورت گرفته و به یک برنامه تلویزیونی تبدیل شده است و در حال حاضر مراحل تدوین آن پشت سر گذاشته می‌شود تا از روز هشتم فروردین‌ماه هر شب به مدت ۱۰ شب از شبکه قرآن و معارف سیما و با عنوان مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان (اسراء بین‌المللی) پخش شود. همچنین قسمت‌هایی از این برنامه به زبان‌های انگلیسی و عربی تهیه شده است تا در شبکه‌های جهانی همچون الکوثر، سحر و برخی از شبکه‌هایی که با اتحادیه رادیو تلویزیون‌های مسلمان در ارتباط هستند پخش خواهد شد.

مجوز حضور در مرحله پایانی
رییس سازمان قرآنی دانشگاهیان اذعان کرد: در این مسابقات تلویزیونی در واقع داوران نمره مشخصی را به متسابقان نمی‌دهند، بلکه از بین ۷۰ متسابق راه‌یافته به مرحله نیمه نهایی تعدادی از قوی‌ترین‌ها جواز ورود به مرحله حضوری را دریافت می‌کنند. با برنامه‌ریزی که صورت گرفته است برگزیدگان مرحله نیمه نهایی یا مرحله تلویزیونی که حدود ۴۰ نفر هستند در اوایل اردیبهشت‌ماه به ایران خواهند آمد، مسابقات از روز هفتم اردیبهشت‌ماه و یک روز بعد از دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن جمهوری اسلامی ایران با مقام معظم رهبری، یعنی جمعه، هفتم اردیبهشت ‌ماه در مشهد به مدت سه روز برگزار می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه همکاری‌های خوبی صورت گرفته است و قول‌های مساعدی برای تدارک این مسابقات داده شده است، اظهار کرد: آستان قدس رضوی، دانشگاه آزاد و خصوصاً سازمان اوقاف و امور خیریه در این دوره حمایت‌هایی را انجام داده‌اند، اما همه این حمایت‌ها با وجود کاهش هزینه‌هایی که در مسابقات اعمال شده است، کمتر از نیمی از هزینه‌های مسابقات را شامل می‌شود و بر همین اساس منتظر هستیم تا شورای توسعه فرهنگ قرآنی، وزارت‌خانه‌های متولی حوزه دانشجویی در کشور دست ما را بگیرند و ما را یاری دهند.
رییس سازمان قرآنی دانشگاهیان در ادامه با بیان اینکه مرحله حضوری این مسابقات نیز متفاوت با ادوار گذشته برگزار می‌شود، گفت: در مرحله حضوری مسابقات همچون همیشه که متسابقان در یک سالن باشند و داوران در یک سالن دیگر و بعد از اجرا نمره داده شود و در روز آخر رتبه‌ها اعلام شود، نیست. بر همین اساس در این دوره ما شاهد مدل سنتی برگزاری مسابقات قرآن نخواهیم بود.

جزئیات بیشتری از مرحله پایانی رقابت‌ها
صابرفرزام افزود: سالن مسابقات، سالن جمع‌و‌جوری است؛ چرا که می‌خواهیم مسابقات به صورت حرفه‌ای و در فضای حرفه‌ای برگزار شود، برای اینکه استفاده عموم از این مسابقات را شاهد باشیم، با هماهنگی‌هایی که صورت گرفته است در زمان‌های غیر مسابقه با حضور دانشجویان و اساتید شرکت‌کننده در این مسابقات در رواق‌های مختلف حرم رضوی برای عموم مردم محافل انس با قرآن متعددی برگزار خواهد شد. با توجه به اینکه تلاوت‌هایی که برای مردم جذاب و محفلی باشد با تلاوت مسابقاتی فرق دارد به خاطر همین برنامه‌های محفلی را از مسابقات جدا کرده‌ایم و خدمات دادن به مردم و ارایه تلاوت‌های زیبای مردمی را جدای از سالن مسابقات در رواق‌های مختلف حرم رضوی برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
وی بیان کرد: در سالن مسابقات، یک سالن حرفه‌ای با مختصات حرفه‌ای تدارک دیده شده است، داوری‌ها در صحنه است و در سالن در ردیف اول داوران حضور دارند، متسابقان توسط مربیانی راهنمایی خواهند شد. این مسابقات در واقع بیشتر از اینکه پخش زنده باشد یک برنامه‌ تلویزیونی تولیدی خواهد بود. بعد از پایان مسابقات در یک زمان‌بندی مناسب از تلویزیون به صورت یک ویژه برنامه که همراه با کارگاه و نقد و بررسی همه تلاوت‌ها هست و نیز جذابیت‌ها و پشت صحنه‌های شرکت‌کنندگان است، به تصویر در خواهد آمد.
صابرفرزام با تأکید بر اینکه این مسابقات به زبان‌های انگلیسی و عربی تولید و پخش خواهد شد، گفت: امیدواریم با تدارکاتی که دیده شده است، شاهد بهترین نوع برگزاری مسابقات با بیشترین تأثیرگذاری و خروجی باشیم.
وی همچنین در مورد وضعیت نمایندگان ایران که یک سری ابهامات در مورد آنها وجود داشت نیز گفت: ابهامی در این زمینه وجود ندارد، با توجه به اینکه مسابقات ما دوسالانه بود و براساس آیین‌نامه مسابقات ملی دانشجویی هر سال برگزار می‌شود، اما بین‌المللی دوسالانه است، در هر دوره یک رقابت انتخابی بین برگزیدگان دو دوره آخر مسابقات ملی برگزار می‌شود تا نماینده ایران در این مسابقات معرفی شود. با نظر کمیته فنی مسابقات، نماینده ایران همان نماینده‌هایی که یک سال گذشته انتخاب شدند، هستند که عبارت از مهدی غلام‌نژاد و مجتبی فردفانی در دو رشته قرائت تحقیق و حفظ کل قرآن کریم هستند. برگزیدگان مسابقات ملی دانشجویی امسال با برگزیدگان سال بعد در آزمون انتخابی دوره بعدی مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان شرکت می‌کنند.
رییس سازمان قرآنی دانشگاهیان عنوان کرد: محل برگزاری مسابقات در بنیاد پژوهش‌های علوم اسلامی بنیاد رضوی خواهد بود. تعداد داوران نیز مشخص است و ما شاهد پنج داور از کشورهای دیگر و چهار داور داخلی هستیم. این داوران شناخته شده هستند و از شاخص‌های انتخاب آنها می‌توان به دانشگاهی بودن آنها و سابقه کار کردن و آشنایی با روحیه دانشجویان اشاره کرد.

فواید تغییرات بنیادین ششمین دوره
وی بیان کرد: مسابقات افتتاحیه و اختتامیه دارد، اما بسیار مختصر است و مدل افتتاحیه و اختتامیه‌هایی که روال مسابقات است، نخواهد بود. با توجه به اینکه برنامه تلویزیونی است، شکل به کلی تغییر کرده است که امیدواریم اگر خوب برگزار شود به یک مدل برای برگزاری مسابقات دیگر تبدیل شود؛ چرا که با این مدل برگزاری هم هزینه‌ها کاهش می‌یابد، هم کیفیت مسابقات بالا می‌رود و هم استفاده بیشتر مردم از یک برنامه تلویزیونی را شاهد خواهیم بود.
صابرفرزام در مورد جوایز مسابقات نیز گفت: به خاطر همان بحث مالی، با توجه به اینکه مسابقات ردیف بودجه ندارد، هر دوره با توجه به بودجه می‌توانیم جوایز و سایر هزینه‌ها و حتی سطح کیفی مسابقات و فعالیت‌های پشتیبانی را برنامه‌ریزی کنیم. یعنی جوایز، تبلیغات، هدایا و ... به این بستگی دارد که به چه میزان حامی مالی داشته باشیم. در حال حاضر هم در بحث اقتصاد مقاومتی با مشکلات شدیدی در کشور مواجه هستیم و از سوی دیگر هم دستگاه‌هایی که مسوول هستند و طبق قانون وظیفه دارند که از اینگونه برنامه‌ها حمایت کنند، حمایت نمی‌کنند یا نمی‌توانند حمایت کنند. به همین خاطر مجبور شدیم، جوایز را نسبت به دوره‌های قبل کاهش دهیم و به حدود نصف برسد.
وی بیان کرد: اگر تا زمان برگزاری مسابقات حمایتی انجام شود و بتوانیم حامیانی را جذب کنیم و بودجه مسابقات افزایش پیدا کند، به تبع آن جوایز برگزیدگان را افزایش خواهیم داد، اما اگر نشد این مبلغ کف جوایز خواهد بود و آن را از بودجه سازمان پرداخت خواهیم کرد.
صابرفرزام در ادامه ضمن ابراز گلایه از مورد حمایت واقع نشدن‌ها، گفت: این گله‌مندی اساسی را داریم و این را به شورای توسعه فرهنگ قرآنی و فراکسیون قرآن و عترت مجلس شورای اسلامی و ... اعلام کرده‌ایم که بالاخره متولی مسابقات، جمهوری اسلامی ایران بوده و افتخاری برای نظام جمهوری اسلامی است، اگر ما تلاش نکنیم این افتخار از دست ما خواهد رفت. اطلاع داریم که رقبایی در چند کشور در حال برپایی مسابقاتی شبیه به مسابقات ما هستند.
رییس سازمان قرآنی دانشگاهیان در ادامه به برخی ریخت و پاش‌ها در مسابقات قرآن در کشور اشاره و اظهار کرد: در برخی دستگاه‌ها که بودجه کلانی دارند اگر صرفه‌جویی کنند کل هزینه مسابقات دانشجویی از محل آن صرفه‌جویی پرداخت خواهد شد، اما متاسفانه این گونه نیست و ما نیز نگران آینده مسابقات هستیم.