بومی سازی فناوری شکافت هیدرولیکی برای ازدیاد برداشت از میادین نفت و گاز در آینده‌ای نزدیک

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، دکتر کمال خدائی رییس جهاددانشگاهی شهید بهشتی و رییس پژوهشکده علوم پایه کاربردی این نهاد در رابطه با دستاوردهای شاخص این پژوهشکده گفت: یکی از مهم ترین دستاوردهای پژوهشکده در بالادستی نفت، دستیابی به دانش فنی شناسایی علل ترش شدگی مخازن نفت و گاز و تولید محصول بیولوژیکی دانش بنیان برای حل مساله ترش شدگی مخازن نفتی است.

دکتر  خدائی در ادامه خاطرنشان کرد: این محصول فناورانه دو کاربرد همزمان دارد که علاوه بر جلوگیری از ترش شدگی مخزن، به ازدیاد برداشت از مخازن نفتی نیز کمک می کند. این محصول با حمایت جهاددانشگاهی تا مقیاس نیمه صنعتی تولید و تست های اولیه را با موفقیت گذرانده است. امید داریم به زودی با همراهی یکی از شرکت های نفتی، استفاده از این محصول در یکی از میادین نفتی کشور عملیاتی شود.

رییس پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاددانشگاهی افزود: دستاوردهای دیگر پژوهشکده تولید چند محصول فناورانه بیولوژیکی برای پاکسازی آلودگی های نفتی آب و خاک است که برای اولین بار در ایران تولید شده و پروژه های مهمی را برای صنعت انجام داده و در حال اجرا است. از جمله این محصولات پودر میکروبی باکتری های نفت خوار، محصول بیولوژیکی امحا کننده لکه های نفتی بر روی دریا، سامانه پرتابل تصفیه لجن های نفتی و خاک های آلوده به نفت هستند.

وی تصریح کرد: با توجه به پیچیدگی های حاکم بر محیط آب زیرزمینی، پاکسازی آلودگی آن، تخصص ها و فناوری های متعددی را نیاز دارد که جهاددانشگاهی به طور کامل زنجیره فناوری را در این زمینه بومی سازی کرده و یکی از مهم ترین مزیت های رقابتی آن محسوب می شود به طوری که برای هیچ کدام از فناوری های فوق، نیاز به واردات مواد اولیه ندارد.

رییس پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاددانشگاهی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: پژوهش وقتی تاثیر گذار خواهد بود که مساله محور باشد. یعنی مساله ای در کشور یا استان وجود داشته باشد و اگر پژوهش بتواند این مساله را حل کند، مسوولان هم استقبال می کنند. البته مسوولان هم باید به پژوهشگران اعتماد کرده و حل مسایل خود را به آن ها واگذار کنند.

وی افزود: تمامی محصولات و فناوری های توسعه یافته در جهاددانشگاهی شهید بهشتی و پژوهشکده علوم پایه کاربردی، مساله محور بوده و بر اساس اعلام نیاز از طرف صنعت انجام شده است. به عنوان مثال در منطقه صنعتی ری از 60 سال پیش شرکت های نفتی فعال بوده اند و به دلایل مختلف آلودگی بزرگی اتفاق افتاده بود. حدود 4 سال هم شرکت های ژاپنی درمنطقه فعال بودند و علی رغم فعالیت هایی که انجام داده بودند، ولی مساله آلودگی همچنان پابرجا بود و روز به روز گسترش پیدا می کرد و در حال تبدیل به یک بحران ملی بود.

دکتر خدائی ادامه داد: با اعتماد مدیران شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران و پالایشگاه تهران، پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاددانشگاهی با اتکا به توان متخصصین جوان خود و با همراهی شرکت های نفتی منطقه، موفق به شناسایی منشاهای نشست مواد نفتی و در نهایت مهار آلودگی در منطقه شد. نقشه راه پاکسازی آلودگی توسط پژوهشکده تهیه شد و فعالیت های پاکسازی با فناوری های منحصر به فرد که دانش فنی آن ها برای اولین بار در ایران به دست آمده است همچنان ادامه دارد.

رییس پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاددانشگاهی شهید بهشتی در ادامه با اشاره به رضایت صنعت از خدمات انجام شده توسط این واحد و پژوهشکده گفت: خدمات جهاددانشگاهی در حل مساله ذکر شده ملی چنان تاثیرگذار بود که مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی در مصاحبه تلویزیونی در جواب سوال ارتباط دانشگاه با صنعت نفت، کمک جهاددانشگاهی به صنعت نفت در این پروژه را به عنوان الگوی پژوهش های مساله محور معرفی کردند. در صورتی هم که برای حل مسایل مهم ملی و استانی که در راستای ماموریت این سازمان است، اعتماد شود، بارها ثابت کردیم که می توانیم.

دکتر خدایی با اشاره به مهم ترین طرح آینده پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاددانشگاهی واحد شهید بهشتی، گفت: مهم ترین طرح آینده بومی سازی فناوری شکافت هیدرولیکی برای ازدیاد برداشت از میادین نفت و گاز است. این طرح جزو یکی از پروژه های بزرگ جهاددانشگاهی در برنامه توسعه هفتم پیش بینی شده است و با به کارگیری توان دانشی، فنی و تخصصی و با اعتماد، حمایت و پشتیبانی مسوولان به سرانجام خواهد رسید.

رییس پژوهشکده علوم پایه کاربردی گفت: تحریم‌ها اگرچه تبعات سویی به‌دنبال داشته‌اند، اما در عین حال فرصت‌های پژوهشی خوبی برای پژوهشکده‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد شده است؛ البته هنوز با استانداردهای دنیا خیلی فاصله داریم.

دکتر خدائی افزود: تحریم‌ها از یک طرف محدودیت‌هایی در زمینه تحقیقات برای ما ایجاد کرد، اما از طرف دیگر باعث شد در نبود شرکت‌های خارجی، تقریبا در هر حوزه‌ای که توانمندی داشتیم، خودمان را به مجموعه صنعتی اثبات کنیم. هر وقت صنعت به توانمندی پژوهشگران ایرانی اعتماد کرد، پاسخ این اعتماد را به خوبی دریافت کرد. در این پژوهشکده تقریبا تمام طرح‌هایی که به فناوری یا محصول تبدیل شده‌اند، نتیجه اعتمادی بوده که صنعت به ما پیدا کرده است و همچنان ادامه دارد.

وی در پایان افزود: نتیجه اعتماد به توان داخلی علاوه بر قطع وابستگی به خارج، توسعه اشتغال جوانان در کشور خواهد بود که می‌تواند زمینه صادرات و ارزآوری برای کشور را نیز فراهم کرده و در چرخه پژوهش‌های آتی مورد استفاده قرار گیرد.