امکان تولید سلول‌های کبدی از سلول‌های پرتوان انسانی با مقیاس زیاد و هزینه مناسب

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل ازایسنا، تولید سلول‌های کبدی از سلول‌های پرتوان انسانی نه تنها درمان اختلالات کبدی را ممکن می‌کند، بلکه امکان آزمایش دارو های جدید و مهندسی بافت را نیز فراهم می‌سازد. به منظور استفاده درمانی، تولید تعداد زیادی سلول تمایز یافته کبدی ضروری است، به همین دلیل تمایز این سلول‌ها در مقیاس زیاد و به شکل شناور انجام می‌گیرد؛ اما در این شرایط هزینه بالای تولید سلول‌ها و محدودیت انتشار عوامل رشد به داخل کره‌های سلولی، تولید سلول‌های کبدی از سلول‌های پرتوان را با اشکال مواجه می‌کند.
برای غلبه بر این مشکل، دکتر حسین بهاروند، دکتر مسعود وثوق، دکتر زینب حیدریان و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، پژوهشی را طراحی کردند که طی آن، عوامل رشد ضروری برای تمایز سلول‌های پرتوان انسانی به سلول‌های کبدی، درون ریزذره‌های تجزیه‌شونده قرار داده شد. سپس، هنگامی که سلول‌های پرتوان برای آغاز تمایز به شکل کره‌های سلولی در می‌آمدند، ریزذره‌های حاوی عوامل رشد به محیط کشت سلول‌ها افزوده شدند؛ بدین ترتیب ریزذره‌های حاوی عوامل رشد درون کره‌های سلولی در حال تشکیل قرار گرفتند. ریزذره‌ها به نحوی ساخته شده بودند که با پیشرفت مراحل تمایز، در زمان مناسب، عوامل رشد محبوس درون خود را آزاد کرده به پیشرفت مراحل تمایز کمک کنند.
نتایج این پژوهش که در مجله بین‌المللی و معتبر Biomaterials به چاپ رسیده است، نشان داد، بررسی محتوی ژنتیکی و پروتئینی سلول‌ها، تمایز آنان به سلول‌های کبدی را تأیید می‌کند. علاوه بر این، استفاده از این روش، مصرف عوامل رشد را ده برابر کاهش داده بود. به منظور اطمینان از تمایز درست سلول‌ها و عملکردی بودن آنان، سلول‌ها به حیوان مدل آزمایشگاهی که کبد آن تخریب شده بود پیوند زده شد. پس از بهبود عوارض پیوند بررسی‌ها نشان داد که سلول‌های پیوند شده در حال ترمیم کبد و بازگرداندن عملکرد آن هستند.
استفاده از این روش تمایزی نه تنها می‌تواند امکان سلول درمانی اختلالات کبدی را فراهم کند، بلکه برای بررسی داروهای جدید، ساخت مدل بیماری‌ها و زیست مهندسی بافت کبد نیز مفید خواهد بود.