نباید جدل را با مناظره یکسان دانست/مناظره باید از اغراض شخصی و احساسات پیراسته شود

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد هرزگان؛ ابراهیم فرهادی با بیان این مطلب خاطر نشان کرد: جدال احسن در دین اسلام وجهه ای اساسی و ابزاری کارآمد در زدودن باطل از حق و رفع شبهه های مطروحه از تفکرات انحرافی و فاسد بوده است.

وی خاطرنشان کرد: بستر رشد فکری و ذهنی مردم جامعه و اغنای پردازش فکری آنان با نهادینه و توسعه فرهنگ تفکر عمیق عام مردم جامعه مهیا می شود و مناظره اصولی و غیر غرض ورزانه بهترین وسیله تحقق این مهم و بصیرت بخشی و فهوا بخشی ذهنی مردمان یک جامعه است.

مدیرکل دفتر سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری هرمزگان اضافه کرد: مردم یک جامعه هر چقدر از عمق فکری کمتر برخوردار باشند تحت تاثیر صورت موضوعات سیرت و چشم انداز واقعی‌تر و جوهری‌تر را به باد فراموشی در لحظه تصمیم گیری و تحلیل می‌سپارند و این عدم سیرت بینی و نداشتن بصیرت رخنه‌گاه اصلی نفوذ یاس و ناامیدی و نداشتن چشم انداز واقعی است لذا در بستر ابزارهایی همانند مناظره فرهنگ تفکر عمیق و سیرت بینی در اندیشه مردم یک جامعه نهادینه می‌شود.

فرهادی نیا با اشاره به تعریف بزرگان از مناظره از جمله شمس‌الدین آملی صاحب نفایس النفوس خاطرنشان کرد: مناظره از منظر ایشان  "نظراست به بصیرت از جانب مستدل به وسایل در نسبت واقعه میان دو چیز از برای اظهار صواب که تاکید ایشان بر نظر انداختن توام با بصیرت و استدلال برای تجلی حقیقت است".

مدیر کل دفتر سیاسی استانداری هرمزگان تاکید کرد: نباید جدل را با مناظره یکسان دانست، همانطورکه در مباحث فقهی و حقوقی و مناظرات اسلامی طرف مقابل مناظره خصم تلقی نمی‌شود و بلکه یاوری است که در واقع به کمک گفتگو در کشف حقیقت مجهول سعی علمی ذهنی صورت می‌پذیرد و ابو علی سینا دانشمند برجسته ایران نیز در منطق الشفاء تصریح دارد "مناظره از سنخ مجادله نیست و مجادله اخص از مناظره استً و اساساً در مجادله، حق و باطل بودن مطرح نیست در حالیکه در مناظره هدف صرفاً اثبات، کشف و ظهور حق و حقیقت و بطلان باطل بر مبنای منطق صداقت صحبت و برهان عقلی و یا نقلی است.

وی با بیان اینکه اسلام تاکید دارد مناظره باید از اغراض شخصی و احساسات و تعصبات جاهلانه پیراسته شده و به جدل منجر نشود، بیان کرد: شهید مطهری همیشه تاکید می‌کرد مطالعه کردن موضوعی و تخصصی و جمع آوری نظریات مختلف ویژگی نقادی را در ذهن انسان بارورتر می‌کند برخلاف مطالعات پراکنده متفرق سطحی که حفظ کردن بدون تحلیل را جایگزین خلاقیت می‌کند و در مناظره زمینه‌ای برای طرح نظرات مختلف و متفاوت با عمق متناسب با بحث پیش می‌آید که منجر به ارتقاء قدرت تحلیل و فعالیت ذهنی مردم جامعه می‌شود.

فرهادی نیا با اشاره به اینکه رهنمودهای مقام معظم رهبری بهترین نسخه و منبع برای طراحی و تدوین رویدادهای اصیل اثرگذار فرهنگی دانشجویی است خاطرنشان کرد: باید بصورت علمی و واکاوانه این فرمایشات را احصاء دسته بندی کرده و برنامه ریزی علمی و عملی برای آن صورت پذیرد.

وی با بیان اینکه مهمترین بحث موضوعی این مسابقات محتوای آن است، افزود: در قرآن کریم و مبانی اسلامی نیز به این مسئله توجه ویژه شده است؛ حتی در رفتار پیامبر(ص) و برخورد ائمه معصومین(ع) نیز بحث مناظره و گفت‌وگو به روش درست و استدلال صحیح مشهود بوده است. ائمه اطهار(ع) در مباحث توحیدی، سیاسی، اجتماعی و مسائل روز نیز مناظره و گفت‌وگو می‌کردند.

این مقام مسئول اضافه کرد: در دیدگاه‌های فعلی هم تأکیدات مقام معظم رهبری بر آزاداندیشی، نقد منصفانه و عالمانه است و آنچیزی که علاوه بر نقد منصفانه و عالمانه در اینجا مطرح است دوری و پرهیز از عقل‌ستیزی است؛ مسئله‌ای که وجود آن باعث جدل و جدال می‌شود و لذا باید در تمامی مناظرات و گفت‌وگو‌ها از عقل‌ستیزی دوری و نقد منصفانه و عالمانه را جایگزین کنیم.

وی با بیان اینکه اصل مناظره و گف‌وگو اصلاح ذهن است، افزود: در مناظره اصلاح ذهنی صورت می‌گیرد که بعد از این اتفاق تغییر رفتار را شاهد خواهیم بود؛ لذا اگر در مناظره‌ها این تغییر رفتار شکل نگیرد موفقیت‌ها تباه می‌شود و اثر خودش را از بین خواهد برد.

فرهادی نیا با بیان اینکه تغییر رفتار باید ما را به سمت اصلاح رفتار و حرکت در جهت عمل صالح سوق دهد، تصریح کرد: این تغییر رفتار منجر به هدایت رفتار می‌شود و این بحث در نهایت می‌تواند به عنوان یکی از اثرگذارترین خروجی‌های دانشگاهی ما به سمت جامعه مؤثر باشد و جامعه را به سمت رفاه، خوشبختی، تعالی و عمل صالح هدایت کند.

وی تصریح کرد:" امام خمینی(ره)، فرمودند: «دانشگاه کارخانه انسان‌سازی است»؛ لذا بحث و جدل در دانشگاه‌ها هم باید همراه با ادب و تربیت اسلامی همراه باشد، به‌گونه‌ای که اگر حرفی را هم می‌خواهیم مطرح کنیم با دلیل و استدلال بیان کنیم.

فرهادی نیا با تأکید بر اینکه باید صورت‌های تکاملی مسابقات مناظره و گفت‌وگو را ارتقا دهیم، گفت: بر این اساس باید تلاش کنیم صورت‌های مورد نیاز روز جامعه پیاده شود؛ متأسفانه در جامعه امروز به دلیل نداشتن این آموزش در سطوح مختلف شاهد این هستیم که با کوچک‌‌‌ترین بحث‌ و جدل، به یک مشاجره و درگیری تبدیل می‌شود و این نشان می‌دهد که ما روش و استدلال را خوب آموزش ندیده‌ایم؛ لذا امیدواریم این مسابقات و خروجی آن که قرار است از دانشگاه به سمت جامعه منتقل شود اثرگذار باشد. البته باید سالیان سال در این راه فعالیت کرد و آن را به درستی طی کرد تا به موفقیت رسید.