بخش دانشجویی همایش بانوان قرآن‌پژوه به سازمان قرآنی دانشگاهیان واگذار شود

به گزارش روابط عمومی سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور، همایش تجلیل از بانوان قرآن‌پژوه که طی آذرماه سال جاری، شاهد برپایی پانزدهمین دوره آن در مشهد مقدس هستیم، با محوریت «قرآن و امام جواد(ع)» برپا خواهد شد. طی این همایش هرساله تعدادی از بانوان در عرصه‌های مختلف قرآنی چون حفظ، قرائت، هنر، پژوهش در بخش ملی و بین‌الملل تجلیل به‌عمل می‌آید.
در این رابطه عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی درباره برگزاری این همایش قرآنی و این که مشارکت جهاددانشگاهی با این رویداد قرآنی چگونه و به چه شکل است؟ گفت:
همایش بانوان قرآن‌پژوه از چند منظر حایز اهمیت است. اول اینکه این همایش به همت موسسه‌ای که هیچ‌گونه وابستگی به دولت ندارد، برگزار می‌شود، یعنی در عین اینکه همایش قرآنی است و به موضوع پژوهش نیز اهمیت می‌دهد، ارتباط سازمانی با هیچ نهاد قرآنی کشور مانند جهاددانشگاهی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ... ندارد که این امر از نکات مثبت همایش بانوان قرآن‌پژوه است.
دوم اینکه این همایش مربوط به حوزه بانوان می‌شود، یعنی دارای یک حوزه تخصصی است و توانسته مخاطب خود را به خوبی شناسایی کند و در این سال‌ها مخاطبان توانسته‌اند با این همایش قرآنی به خوبی ارتباط برقرار کنند.
نکته سوم تداوم برگزاری همایش است. شاید اگر این موضوع به نهادهای دولتی متصل بود، با تغییراتی که در مدیریت این نهادها رخ می‌داد، این تداوم را نداشت. همچنین، این همایش هر دوره به موضوعات مختلفی مانند هنر و یا سوره‌هایی از قرآن کریم پرداخته است که تمامی این امور از نکات مثبت برگزاری همایش بانوان قرآن‌پژوه است. نکته آخر اینکه عمده دست‌اندرکاران و متولیان برگزاری همایش خود از قشر بانوان هستند.
جهاددانشگاهی نیز با توجه به ابزار و رسانه‌ای که در اختیار دارد در سال‌هایی که به برگزاری همایش کمک کرده، عمده این امر در بُعد اطلاع‌رسانی بوده است که شاید بتوان گفت جریان‌سازی این موضوع بدون حضور رسانه‌ها انجام نمی‌شد. برای مثال جهاددانشگاهی در ابعاد مختلفی مانند مستندسازی برخی از آثار مربوط به همایش، حضور در شورای سیاست‌گذاری همایش و ایده‌آفرینی در اجرای آن نقش‌هایی را ایفا کرده است که البته هیچ‌کدام از این امور در اجرا و یا عدم اجرای همایش تأثیری نداشته است، یعنی این همایش بدون کمک‌های جهاددانشگاهی همچنان برگزار می‌شد، ولی با توجه به درکی که از اهمیت این موضوع و مفید بودن آن وجود داشت، در حد توانی که داشتیم، به برگزاری همایش کمک کردیم، گرچه موسسه امام رضا(ع) که متولی اصلی این برنامه است، تنها به موضوع بانوان قرآن‌پژوه نمی‌پردازد و برنامه‌های شاخص قرآنی دیگری را نیز در طول سال انجام می‌دهد.

ــ ۱۵ دوره است که شاهد برگزاری همایشی ویژه بانوان در ایران اسلامی هستیم که در نوع خود کم‌نظیر است، این همایش در برخی از سال‌ها با وجود دغدغه مالی باز هم اجرا شده است، با توجه به این محدودیت‌ها دستاوردهای این همایش را بیان کنید؟
معتقدم تداوم همایش بانوان قرآن‌پژوه به شخص حجت‌الاسلام والمسلمین عبداللهیان بازمی‌گردد که وی به همراه خانواده اهتمام ویژه‌ای نسبت به برگزاری همایش دارد. گرچه شاید از لحاظ سازمانی و سیستمی، وظیفه برخی نهادها حمایت از برگزاری این همایش قرآنی و حتی پرداختن و مشارکت در اجرای هرچه بهتر آن است، ولی به نظر بنده متولی برگزاری همایش که حجت الاسلام عبداللهیان است به همراه دبیرخانه مربوطه و تیم اجرایی همایش، آنچنان دغدغه‌مند به این موضوع پرداخته‌اند که بخش‌های دیگر احساس کرده‌اند که اصلا خلأیی در این رابطه وجود ندارد که ورود پیدا کنند؛ چراکه در مورد برخی برنامه‌ها چند نمونه مشابه داریم، ولی درباره همایش بانوان قرآن‌پژوه هم درخصوص حضوری که در نمایشگاه بین‌المللی دارند و هم در رابطه با سمیناری که برگزار می‌کنند، طوری عمل کرده‌اند که نهاد و یا سازمان دیگری به عنوان یک مجموعه جایگزین به انجام کار موازی در این زمینه نپرداخته است که تمامی این نکات از نقاط قوت این همایش است که البته برنامه و همایشی که به این نقطه مطلوب رسیده است، قطعاً سختی‌های فراوانی را طی کرده است تا توانسته جایگاه خود را پیدا کند.

ــ به اعتقاد شما دیگر دستاوردهای این همایش قرآنی چیست؟
احساس بنده این است که شناسایی بانوان قرآن‌پژوه در کنار فرهنگ‌سازی که پژوهش‌های قرآنی دارد، بسیار مهم و تأثیرگذار است. یعنی در عین اینکه این برنامه می‌تواند زمینه انجام پژوهش‌های قرآنی به کوشش بانوان که قشر بسیار موثری در جامعه هستند، ایجاد کند، چنانچه در این رابطه نگاه فرهنگی نیز داشته باشیم، می‌توان گفت که اگر بانوان جامعه ایرانی، قرآنی شوند، با توجه به نقش‌های متفاوت و مهمی که در سطوح مختلف همچون همسری و مادری ایفا می‌کنند، تاثیر به سزایی در سطح فرهنگی جامعه اسلامی و ایجاد سبک زندگی قرآنی در خانواده‌ها خواهند داشت.
نکته بعدی در این رابطه نیز جریان‌سازی این موضوع است. یعنی اینکه متولیان برگزاری همایش بانوان قرآن‎پژوه بتوانند در کنار شناسایی این افراد جریان پژوهش قرآنی را سمت‌وسو دهند. از این رو اعتقاد دارم امروز کماکان با وجود تمام ظرفیت‌هایی که در کشور وجود دارد و نیز تمام پژوهشگاه‌ها و پژوهشکده‌های مختلف موجود، هنوز نتوانسته‌ایم از ظرفیت پژوهش برای کاربردی‌ کردن قرآن استفاده کنیم که این امر نیاز دارد تا فرهنگ‌سازی و جریان‌سازی ویژه‌ای در این زمینه انجام شود.

ــ آیا جهاددانشگاهی و سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور قصد دارند تا به عنوان اولین پیشنهاددهنده این موضوع اقدامی کنند؟ 
جهاددانشگاهی می‌تواند حلقه واسطه بین دانشگاه و این مجموعه قرآنی باشد، یعنی با توجه به فعالیت سازمان قرآنی دانشگاهیان، اساتید و دانشجویان را به این موضوع وصل کند و در ادامه نیز می‌توانیم در شورای سیاست‌گذاری پیشنهاد دهیم که بخش دانشجویی این موضوع در حوزه بانوان به سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور واگذار شود. ولی در حوزه رسانه که بسیار نیز مهم است، خبرگزاری ایکنا و در کنار آن نیز خبرگزاری ایسنا که این دو رسانه مهم جهاددانشگاهی هستند و به نوعی جریان‌سازی فرهنگی، اجتماعی و دینی کشور را برعهده دارند و تا به حال در زمینه اطلاع‌رسانی این همایش قرآنی هم کمک کرده‌اند در آینده نیز هر کمکی که بتوانند برای اطلاع‌رسانی بهتر و کیفی‌تر از همایش بانوان قرآن‌پژوه انجام خواهند داد.

ــ آیا در کنار بُعد پژوهشی همایش، می‌توان به ابعاد دیگری در این رابطه نیز پرداخت؟
بنده یک دوره از این همایش افتخار دبیری بخش هنری این همایش را به عهده داشتم و از نزدیک با فعالیت‌های قرآنی بانوان در زمینه آثار هنری آشنایی دارم؛ به نظرم به دلیل اینکه صرفا بانوان تنها به موضوع پژوهش‌های قرآنی نمی‌پردازند و بسیاری از بانوان در جامعه به ابعاد هنری قرآن کریم مانند خطاطی، تابلوسازی، خوشنویسی و ... نیز توجه دارند، این امر نکته بسیار مثبتی است که باید تقویت شود. یعنی در کنار اینکه متولیان برگزاری همایش به موضوع پژوهش‌های قرآنی و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای اهمیت می‌دهند، تقویت بخش هنری این موضوع در رشته‌های مختلف مانند هنرهای تجسمی، ادبیات، داستان‌نویسی و ... نیز می‌تواند جذابیت همایش را دوچندان کرده و محصولات مطلوب‌تری را برای عموم فراهم آورد. اگر بخواهیم قرآن را فراگیر کنیم، باید از ابزار فراگیر نیز استفاده کنیم که یکی از این ابزار هنر است.

ــ برگزاری این‌گونه همایش‌ها چه تاثیری در نهادینه کردن فرهنگ قرآنی در جامعه دارد؟
اینکه انتظار داشته باشیم تا همایشی مانند همایش بانوان قرآن‌پژوه، بار قرآنی کل کشور را به دوش بکشد، به نظر بنده انتظار زیاد و نابجایی است. البته این موضوع نیز که بگوییم این همایش تأثیری هم ندارد، اینطور نیست و قطعاً تأثیرگذار خواهد بود. تأثیر مطلوب برگزاری این‌گونه همایش‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که برنامه‌های مکمل دیگری در کنار آن‌ها در نظر گرفته شود. برای مثال بانوانی که در این همایش شرکت می‌کنند، در طول سال رها نشوند و برنامه‌های متعددی برای ایشان در نظر گرفته شود و از دستاوردهای پژوهشی ایشان در شهرها، حوزه‌ها و نقاط مختلف کشور استفاده شود. حتی شاید نیاز باشد تا برای کیفیت هرچه بهتر این برنامه، در طول سال آموزش‌هایی برای بانوانی که در نظر دارند تا در این همایش شرکت کرده و در حوزه پژوهش کار کنند، اعم از برگزاری کارگاه‌های آموزشی و مهارتی در نظر گرفته شود. هدف این برنامه قطعاً برگزاری یک همایش چندساعته نیست و به نظر می‌رسد اگر بُعد فرهنگ‌سازی آن که شامل بحث آموزشی نیز می‌شود، مورد توجه قرار گیرد، تأثیر بسیار بیشتری در سطح جامعه خواهد داشت.

ــ این دوره با محوریت امام جواد(ع) برگزار می‌شود، لطفاً نظر خود را در این‌باره بیان کنید.
اگر بخواهیم برای قرآن، مفسرانی را در نظر بگیریم، به گفته بزرگان دین ما ائمه اطهار(ع) بهترین مفسران قرآن هستند. در کنار تمام اتفاقات خوبی که در این همایش رخ می‌دهد، معرفی شخصیت امام جواد(ع) می‌تواند به مقولاتی مانند تفسیر، پژوهش و ... از نگاه کسانی که خود مخاطب واقعی این موضوع بودند و به نوعی قرآن ناطق هستند و ارتباطاتی دارند که باعث می‌شود، قرآن بهتر فهمیده شود، کمک بیشتری کند. در کنار این مساله می‌توان به صورت موضوعی نیز به همایش پرداخت. یعنی در کنار اینکه موضوع همایش را یکی از اهل بیت(ع) قرار ‌دهیم، می‌توانیم به موضوعاتی مانند آسیب‌ها و مسائل اجتماعی، نگاه قرآن به خانواده، نگاه قرآن به روابط اجتماعی، نگاه قرآن به بالا بردن فرهنگ مردم و ... نیز بپردازیم.