وبینار علمی دوره مقدماتی ردیابی موارد تماس کووید-۱۹ / تأکید بر اهمیت ردیابی موارد تماس

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، وبینار علمی "دوره مقدماتی ردیابی موارد تماس کووید-۱۹" به همت پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی در تاریخ ۱۴ اسفند برگزار شد. 

دکتر مژگان فردید، مدرس این وبینار ابتدا به معرفی انواع ویروس کرونا و علائم و نشانه‌های ویروس سارس-کوو-۲ پرداخت و تأکید کرد: برخی نشانه‌ها مانند کبود شدن صورت و لب‌ها که به معنای نرسیدن میزان کافی اکسیژن به بدن است که در صورت بروز، فرد بلافاصله باید به مراکز درمانی مراجعه کند. همانطور که در تصویر مشاهده می‌شود، سمت چپ، وضعیت ریه‌ها کاملاً سالم است (مناطق تیره)؛ اما سمت راست، ریه‌ها شدیداً توسط ویروس سارس-کوو-۲ درگیر شده‌اند (مناطق سفید).

دوره پنهان بیماری کووید ۱۹

استادیار سیاست‌گذاری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شاهرود افزود: دوره پنهان یا کمون(incubation) در یک بیماری، که از زمان ورود عامل بیماری‌زا به بدن تا بروز نشانه‌های اصلی بیماری طول می کشد، در بیماری کووید ۱۹ این دوره ۲ تا ۱۴ روز است.

دکتر فردید خاطر نشان کرد: سن بالا(افراد بالای ۶۵ سال) و چاقی به عنوان دو عامل خطر برای ابتلا به نوع شدید بیماری کووید ۱۹ شناخته می‌شوند؛ البته این مسأله به این معنا نیست که این بیماری تنها افراد سالمند یا دچار اضافه وزن را درگیر می‌کند. در برخی موارد افراد جوان و کاملاً سالم نیز به نوع نسبتاً شدید کووید ۱۹ مبتلا می‌شوند. داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماری‌های مرتبط با ریه مانند آسم یا مشکلات مزمن ریوی، بیماری‌های قلبی، کلیوی، کبدی، نقص سیستم ایمنی نیز از دیگر عوامل خطر ابتلای فرد به بیماری کووید ۱۹ محسوب می‌شوند.

تست‌های تشخیصی کووید ۱۹

استادیار سیاست‌گذاری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شاهرود با اشاره به تست‌های تشخیصی کووید-۱۹ گفت: دو نوع آزمون برای تشخیص ابتلای فرد به ویروس سارس-کوو-۲ وجود دارد؛ تست PCR نشان می‌دهد که آیا ویروس درحال تکثیر در سلول‌های بدن وجود دارد یا نه. اگر نتیجه این تست مثبت باشد، یعنی عفونت فعال در بدن فرد وجود داشته و قدرت بیماری‌زایی دارد. این تست از طریق نمونه‌گیری از بینی، گلو یا دهان انجام می‌شود.

وی افزود: نوع دیگر آزمون تشخیصی، تست آنتی‌بادی است. اگر ویروس وارد بدن شده باشد، بدن برای مقابله با ویروس، آنتی‌بادی IgG تولید می‌کند. بدن ۱۰ تا ۱۴ روز بعد از عفونت شروع به تولید آنتی‌بادی می‌کند؛ اگر نتیجه تست مثبت باشد، یعنی فرد قبلاً به ویروس مبتلا شده است، اما زمان آلودگی به ویروس مشخص نیست. این تست از طریق آزمایش خون انجام می‌شود.

راه‌های انتقال ویروس سارس-کوو-۲

دکتر فردید افزود: با توجه به اینکه این ویروس در دستگاه تنفسی فرد بیمار وجود دارد، در هنگام حرف زدن، عطسه و سرفه این ذرات از دهان یا بینی فرد خارج شده و وارد دهان، بینی و چشم‌های افراد در محیط اطراف می‌شود. میزان پراکندگی این ذرات از طریق دهان یا بینی فرد آلوده تا فاصله ۱.۸ متری است؛ بنابراین فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک برای پیشگیری از ابتلا به بیماری توصیه می‌شود.

اهمیت قطع کردن زنجیره انتقال بیماری

دکتر فردید با اشاره به اهمیت قطع زنجیره انتقال گفت: اگر بتوانیم تماس بین فرد بیمار(case) که ابتلای وی به کووید ۱۹ از طریق انجام تست تأیید شده است را محدود کنیم، می‌توانیم مانع از انتقال ویروس به افراد دیگر شویم و در نهایت این امر باعث کاهش سرعت گسترش بیماری در جامعه می‌گردد. موارد تماس (contact) افرادی هستند که در دوره بیماری‌زایی، با فرد بیمار در تماس بوده‌اند. پنجره فرصت (window of opportunity) فاصله زمانی است که از تماس یک فرد سالم با فرد بیمار تا ایجاد بیماری‌زایی در موارد تماس می‌گذرد؛ اگر بتوانیم در این زمان – از زمان ورود ویروس به بدن تا قبل از شروع علائم – فرد سالم را مطلع کنیم، می‌توانیم زنجیره انتقال به فرد بعدی را قطع کنیم.

ردیابی موارد تماس چیست؟

استادیار سیاست‌گذاری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شاهرود تأکید کرد: کووید-۱۹ بحرانی است که کل جهان را درگیر کرده و در این زمینه، ردیابی موارد تماس که به عنوان یک استراتژی کلیدی و یک مداخله سلامت عمومی از گذشته برای بیماری‌های مختلفی مانند سل، ابولا، سفلیس و اچ‌آی‌وی مورد استفاده قرار گرفته، می‌تواند جهت شکستن زنجیره انتقال بیماری کووید- ۱۹ نیز مورد استفاده قرار گیرد.

به گزارش ایسنا وی تأکید کرد: به دلیل محدودیت زمانی فعالان حوزه سلامت، همچنین با هدف افزایش سرعت انجام کارها و سهولت در فرآیند ردیابی موارد تماس، می‌توان از فناوری‌های مختلف از جمله تلفن همراه هوشمند، فناوری بلوتوث، اپلیکیشن‌های اختصاصی یا ارسال پیام استفاده کرد. اپلیکیشن‌های مختلفی در این زمینه طراحی شده‌اند که فرد بیمار و موارد تماس (افراد سالم که در تماس با فرد بیمار بوده‌اند) می‌توانند اطلاعات خود را در آنها ثبت کنند و تیم ردیابی موارد تماس از طریق آن با افراد در تماس باشند.