به صدا درآمدن زنگ خطر سرطان/ضرورت اولویت‌بندی سرطان‌ها

به گزارش روابط عمومی پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی، دکتر کیوان مجیدزاده در نشست خبری که همزمان با روز جهانی سرطان برگزار شد، گفت: ریل‌گذاری مناسبی هم در حوزه تحقیقات و هم فناوری در پژوهشکده انجام شده است و نرخ رشد فعالیت‌های پژوهشی در پژوهشکده با ضریبی که بیان‌کننده کمیّت و کیفیت فعالیت‌های پژوهشی است، رشد 100 برابری را نشان می‌دهد که حاصل فعالیت‌ و تلاش جمعی از جوانان دانشمند، باانگیزه، خودجوش و پای‌کار مصالح و منافع کشور است.

وی افزود: مبنای فعالیت‌های پژوهشکده صرفا بر رشد فعالیت‌های پژوهشی متمرکز نیست و در طی چند سال اخیر تلاش کرده‌ایم فعالیت‌های فناورانه را نیز در مجموعه رواج دهیم. با فراهم کردن فضای چندتخصصی در پژوهشکده که در نوع خود در کشور منحصربفرد است، محصولات فناورانه مختلفی را تولید می‌کنیم.

دکتر مجیدزاده خاطر نشان کرد: در این پژوهشکده تنها پزشکان از تخصص‌های مختلف (پاتولوژیست، جراح، رادیولوژیست) حضور ندارند، بلکه در حوزه فناوری و پژوهشی از حضور مهندسان پزشکی و بیومتریال، متخصصان رشته‌های ریاضی، فیزیک و شیمی نیز استفاده می‌کنیم تا حاصل کار این مجموعه بتواند نیازمندی‌های کشور را تأمین کند.

رییس پژوهشکده سرطان معتمد گفت: این فرهنگ در پژوهشکده شکل گرفته است که اگر نیازی هر چند از لحاظ علمی چندان قابل عرضه نباشد، اما بتواند نیازی از مردم و کشور را برطرف کند، برای ما یک ارزش محسوب می‌شود.

وی تأکید کرد: یکی از کارهای فناورانه که برای مردم کشور کاملاً ملموس است، تولید کیت تشخیصی کرونا است. نخستین کیت تشخیصی کرونا توسط این پژوهشکده تولید شد و درحال حاضر، رایج‌ترین کیت تشخیصی کرونا در آزمایشگاه‌های کشور محسوب می‌شود. فناوری‌های متعدد دیگری نیز توسعه یافته و درحال اخذ مجوز از سازمان غذا و دارو هستیم که به‌زودی به اطلاع مردم کشور خواهد رسید.

دکتر مجیدزاده افزود: روز جهانی سرطان است و زنگ خطری را در خصوص سرطان در کشور اعلام می‌کنم. در سال 2020 تقریباً 130 هزار مورد جدید ابتلا به سرطان در کشور داشتیم و براساس پیش‌بینی صورت گرفته، در یک دهه آینده نرخ بروز سرطان به 2 برابر افزایش پیدا می‌کند. مدیریت بیماران سرطانی دچار مشکلات زیادی است و بیماران در اقصی نقاط کشور با مشکلات فراوانی مواجه هستند.

وی تأکید کرد: اگر امروز این زنگ خطر را اعلام می‌کنم، به این دلیل است که کرونا ممکن است بر تمام فعالیت‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و آینده‌نگری‌ها سایه افکنده باشد و شاید سایه کرونا به‌قدری سنگین باشد که ما خیلی از موضوعات مهم را فراموش کنیم. نرخ مرگ و میر سرطان در سال 2020 تقریباً 80 هزار نفر تخمین زده شده است؛ این نرخ مرگ و میر را با نرخ مرگ و میر کرونا در کشور مقایسه کنید.

رییس پژوهشکده سرطان معتمد گفت: باید توجه داشته باشیم به سمت و سویی نرویم که به دلیل شرایط خاصی که امروز با آن مواجه هستیم (همه‌گیری کرونا)، در سال‌های آینده با شرایطی سخت‌تر از شرایط امروز مواجه شویم. سرطان دومین عامل مرگ و میر در تمام دنیا و ایران است. باید مراقب باشیم و از بیماری‌های شایع از جمله سرطان غافل نشویم.

وی افزود: تنها اعلام زنگ خطر کافی نیست و باید راهکارهایی را در نظر گرفت. این راهکارها و راه‌حل‌ها پیش‌بینی شده است. قرار نیست برنامه‌ریزی‌های خیلی پیچیده در این زمینه انجام دهیم. به استناد گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO) حدود 40 درصد از سرطان‌ها قابل پیشگیری هستند که بسیار امیدبخش است. وقتی بخش قابل توجهی از سرطان‌ها به‌نحوی قابل پیشگیری هستند، بار تشخیصی و درمانی آنها به سیستم بهداشت و درمان وارد نمی‌شود.

دکتر مجیدزاده تأکید کرد: زمانی که نرخ بروز یک بیماری بشدت درحال افزایش است، ظرفیت‌های تشخیصی و درمانی حوزه‌های دیگر را نیز درگیر کرده و بر کیفیت ارائه خدمات در این حوزه‌ها اثر می‌گذارد. وقتی یک بیماری دارای ویژگی‌هایی مانند شایع‌ترین، پر مرگ و میرترین، و در عین حال قابل پیشگیری‌ترین بیماری‌ها است، باید در صدر برنامه‌ریزی‌های کشور قرار بگیرد.

وی افزود: در مسیر پیشگیری از بیماری، مسیر اصلی و نخست موضوع اصلاح سبک زندگی مردم از طریق آموزش صحیح است. در این زمینه ضعیف عمل کرده‌ایم. در این زمینه، بخشی از وظیفه آموزش بر دوش رسانه‌ها است. وظیفه رسانه ارتقاء دانش، نگرش و عملکرد مردم در حوزه‌های مورد نیاز است. نیاز به رسانه‌های تخصصی در برخی از موضوعات مهم داریم که دید کامل و دقیقی به موضوع داشته بتوانند حرکت و موجی را در کشور ایجاد کنند.

رییس پژوهشکده سرطان معتمد خاطر نشان کرد: چاقی زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌های مزمن از جمله سرطان است. در عین حال نرخ مصرف سیگار، قلیان و الکل نیز رو به افزایش است. این موارد همگی زمینه‌ساز بروز سرطان و بیماری‌های دیگر هستند. همچنین باید اهمیت ورزش کردن و خطرات بی‌تحرکی به جامعه و مردم گوشزد شود.

وی تأکید کرد: مسیر دیگر در زمینه پیشگیری، بحث سرطان‌های ارثی است. یافته‌های جدید نشان می‌دهد، سهم توارث در ایجاد سرطان بسیار بیشتر از چیزی است که قبلاً عنوان شده بود. باید در این حوزه نیز به مردم به خوبی آموزش داده شود.

دکتر مجیدزاده ضمن تبریک ایام ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) و روز زن و مادر گفت: سرطان پستان یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در دنیا و ایران است. این مشکل اغلب در زمانی بروز می‌کند که مادر در پرمشغله‌ترین زمان اداره خانواده قرار دارد و مسئولیت چند فرزند بر دوش اوست. مادر محور خانواده است و وقتی دچار مشکلی می‌شود، کل خانواده تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

وی تأکید کرد: باید اولویت‌بندی در بین سرطان‌ها داشته باشیم و سرطان‌هایی که از شیوع بالاتری و آثار و تبعات بیشتری برخودار هستند را مورد توجه قرار دهیم. متأسفانه سرطان پستان همه این وجوه را دارد و نیاز است که توجه ویژه‌ای به آن شود.

وی افزود: در حوزه تخصصی سرطان پستان وضعیت مطلوبی در کشور داریم و جمعی از متخصصان که در این حوزه مشغول فعالیت هستند، کاملاً بروز و مطابق استانداردهای روز دنیا عمل می‌کنند، اما در برخی از حوزه‌ها با مشکلاتی روبرو هستیم. براساس یافته‌های جدید، به پنل ژنتیکی در دنیا دست پیدا کرده‌ایم که می‌تواند افراد پرخطر سرطان پستان را از افراد کم‌خطر متمایز کند. نمره ژنتیکی در این پنل تحت عنوان "نمره خطر چندژنی" شناخته می‌شود. بنابراین می‌توانیم برنامه‌های غربالگری را برای این جمعیت پرخطر با هزینه‌های کمتر برنامه‌ریزی کنیم.

دکتر مجیدزاده افزود: با توجه به شرایط موجود و شیوع کرونا، باید تمهیدات لازم برای سهولت دسترسی بیماران به امکانات تشخیصی به ویژه در مناطق مختلف کشور فراهم شود. به همین منظور، سامانه ویزیت آنلاین به صورت مجازی طراحی شده است که بیماران می‌توانند از طریق این سامانه به صورت زنده توسط متخصصان ویزیت شوند.

وی تأکید کرد: از طریق این اپلیکیشن (از طریق سایت کافه بازار و سیبچه قابل دانلود است) بیمار می‌تواند پزشک مورد نظر را از لیست پزشکان موجود انتخاب کرده و علاوه بر تعیین وقت مشاوره و ویزیت آنلاین، مدارک پزشکی خود از قبیل سونوگرافی را برای پزشک ارسال کند.