ساخت لوله مغزی سیار چاه‌های نفت توسط جهاددانشگاهی/ابداع«شعله‌بین»برای جلوگیری از انفجارهای احتمالی

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل از ایسنا، دکتر محسن مردانی ضمن اشاره به سابقه جهاددانشگاهی در حوزه پژوهش کشور گفت: در دوران دفاع مقدس، جهاددانشگاهی مشارکت بسیار مناسبی در پروژه‌های دفاعی کشور بازی نمود که پس از پایان آن دوران، با شدت کمتری ادامه یافت. پس از آن بسیاری از مدیران جوان این نهاد به دلیل نیاز کشور، به سازمان‌ها و نهادهای دولتی منتقل شدند. در دوران سازندگی، جهاددانشگاهی همچنان در زمینه اجرای پروژه‌های مختلف فعالیت می‌کرد. رسالت سازمان از ابتدا همین بود که در هر بخشی از کشور که مشکلی وجود داشت و دیگران به دلایل متعدد از جمله پیچیدگی فناوری یا منفعت اقتصادی پایین، به آن ورود پیدا نمی‌کردند، نقش جهادی خود را ایفا می‌کرد.

وی افزود: در دهه ۸۰، دانشگاه‌ها نیز به حوزه پژوهش وارد شده و پژوهش کشور شکل تقویت‌شده‌تری پیدا کرد؛ در کنار آن، شرکت‌هایی با ماهیت مشابه شرکت‌های دانش‌بنیان امروزی در کشور ایجاد شدند. با ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان در دهه ۹۰، عمده مزیت‌های رقابتی (ورود به مناقصات، مزایای بیمه و مالیاتی) که پیش از این به جهاددانشگاهی یا دانشگاه‌ها تعلق داشت، به شرکت‌های دانش‌بنیان واگذار کردید. به‌علاوه، این شرکت‌ها از مزایای بخش خصوصی نیز بهره‌مند هستند و در نتیجه، این شرکت‌ها با حمایت‌های خوبی که انجام شد، به سمت تولید محصولات فناورانه روی آورده‌اند و به‌تبع آن، بازیگران حوزه پژوهش در کشور افزایش پیدا کردند؛ بنابراین به نظر می‌رسد مسیر پیش‌روی جهاد دانشگاهی به منظور بازی کردن یک نقش تعیین‌کننده در چرخه پژوهش و فناوری کشور، تکمیل این چرخه و ورود به مباحث تجاری‌سازی محصولات فناورانه است.

فعالیت‌های سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف

دکتر مردانی در خصوص فعالیت‌های این سازمان در صنعت خودرو گفت: در حوزه الکترونیک خودرو به دو حوزه ECU و TCU وارد شده‌ایم. برد کنترلی تبدیل گیربکس دستی به گیربکس اتومات تاکنون در کشور ساخته نشده است و اکنون این پروژه به جهاد دانشگاهی صنعتی شریف واگذار شده است. در جهاد دانشگاهی صنعتی شریف در حال حرکت در مسیری هستیم که محصولات تولیدی به مرحله تجاری‌سازی برسند. در حوزه الکترونیک خودرو به دنبال انعقاد قرارداد برای تولید و تأسیس شرکت تجاری هستیم؛ به‌گونه‌ای که علاوه بر اعضای دخیل در تولید دانش فنی محصول، کل سازمان از این دستاورد منفعت ببرند.

معاون پژوهش و فناوری سازمان جهاد دانشگاهی صنعتی شریف تأکید کرد: در حوزه خودرو، پروژه دیگری در حال انجام داریم که شامل ارتباطات خودروها با یکدیگر است و قرار است روی خودروهای جدیدتر نصب شوند. در این سیستم، خودروها قادر به برقراری ارتباط با یکدیگر و نیز با مرکز و مراکز امداد و نجات هستند؛ همچنین اگر خودرو در جاده‌ای دورافتاده دچار سانحه شد، سیستم خودرو با تشخیص تصادف، پیامی برای مراکز امداد و نجات ارسال کرده و با استفاده از موقعیت‌یاب (GPS)، محل خودرو مشخص می‌شود. این فناوری برای خودروهای خودران و نیمه‌خودران آینده هم کاربرد خواهد داشت. قرارداد این پروژه طی ماه‌های آینده با ایران‌خودرو منعقد خواهد شد. در حوزه خودرو علاوه بر ECU و TCU و CCU (حوزه الکترونیک خودرو) قصد داریم به حوزه تدوین دانش فنی و تولید انژکتور خودرو که کاملاً وارداتی بوده و یکی از محصولات کلیدی خودرو محسوب می‌شود، ورود کنیم.

وی با اشاره به فعالیت‌های این سازمان در حوزه نفت گفت: تجهیزی با نام دستگاه لوله مغزی سیار برای چاه‌های نفت ساخته شده است. در حال حاضر به دنبال جلوگیری از واردات آن هستیم و اگر احساس کنیم نگاه کشور به سمت استفاده از توان و ظرفیت داخل است، قطعاً در این حوزه فعال‌تر خواهیم بود؛ ولی متأسفانه باید عنوان کنم که هنوز کشور به تفکر کامل استفاده از توانمندی داخل نرسیده است. بخش دیگر فعالیت ما در بحث موتورهای درون‌چاهی است. چاه نفت در حین حفاری و نیز پس از آن و در مراحل تعمیراتی به حفاری‌های جهت‌دار نیاز دارد که این کار توسط موتورهای دورن چاهی (از جمله موتورهای سایز شش و سه‌چهارم (۳/۴ ۶) و دو و یک‌هشتم (۱/۸ ۲)) انجام می‌شود. این موتورها در حال حاضر در سازمان ساخته و جهت تست آماده شده‌اند که انشاءالله در آینده نزدیک تست خواهند شد.

دکتر مردانی افزود: یکی از محصولات سازمان که ان شاءالله در آینده نزدیک تجاری می‌گردد، دستگاه شعله‌بین است. این تجهیز یکی از دستگاه‌های ایمنی و مهم مورد استفاده در نیروگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و صنایع معدنی است. وظیفه این دستگاه، تشخیص وجود شعله در کوره‌های مربوطه به منظور جلوگیری از انفجارهای احتمالی است. تحقیقات فناورانه مربوط به این دستگاه در چند سال گذشته با حمایت برخی صنایع مرتبط و نیز با استفاده از منابع داخلی جهاد دانشگاهی انجام شده است. خدا را شاکریم که پس از طی مراحل پژوهشی و فناورانه، این دستگاه عملیاتی شده و تا کنون حدود ۱۰۰ شعله‌بین به بخش‌های مختلف کشور نیز فروخته شده است. درحال حاضر مراحل تجاری‌سازی این دستگاه انجام می‌شود که در آینده نزدیک شاهد ایجاد یک شرکت دانش بنیان در این خصوص خواهیم بود.

وی خاطر نشان کرد: در سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف به این نتیجه رسیده‌ایم که به سمت تأسیس شرکت و تجاری‌سازی حرکت کنیم. در چند سال اخیر و با تشدید تحریم‌ها، نگاه به توانمندی داخلی بیشتر شده و در این مجموعه توانسته‌ایم در صنعت خودرو و نفت، پروژه‌های خوبی اجرا کنیم. البته باید تاکید کنم که صرف وجود تحریم، خبر خوبی نیست، ولی این نگاه به داخل خیلی مبارک است و امیدوارم که این تفکر در کشور دائمی شود.