نشست تخصصی «گردشگری دریایی در خلیج‌فارس» برگزار شد

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی هرمزگان، نشست تخصصی "گردشگری دریایی در خلیج‌فارس" روز یکشنبه (۱۸ آبان ماه) توسط مرکز گردشگری علمی – فرهنگی دانشجویان ایران با همکاری جهاددانشگاهی واحد هرمزگان و با حضور محمد محسنی مدیر کارخانه صبا فولاد خلیج‌فارس، محمد احمدی‌زاده مدیر بندر شهید حقانی بندرعباس و محمد برتینا رییس هنرستان علوم و فنون دریایی ارتش و میزبانی محمد دلپسند سرپرست معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی هرمزگان به‌صورت وبینار برگزار شد.

مدیر کارخانه صبا فولاد خلیج‌فارس و مدیر اجرایی و مشاور کسب‌وکار در حوزه‌های بنادر، مناطق آزاد، گردشگری و تجارت آزاد در این نشست اظهار کرد: هرکدام از ما باید از خود سؤال کنیم که آیا وظیفه خود را در قبال عرصه گیتی انجام داده‌ایم و از دریا، این موهبت الهی خوب استفاده کرده‌ایم؟ در بررسی صورت گرفته از سوی مراکز تحقیقاتی و علمی، استان هرمزگان با بیش از هزار و ۵۰۰ کیلومتر نوار ساحلی و ۱۴ جزیره، نزدیکی با کشورهای خلیج‌فارس و آب‌های آزاد، ازلحاظ ظرفیت گردشگری به‌خصوص گردشگری دریایی مقام اول را در بین استان‌های کشور دارد.

محمد محسنی افزود: متاسفانه علی‌رغم ظرفیت‌های گسترده‌ای که استان هرمزگان دارد اما اتفاق مفیدی از لحاظ توسعه گردشگری در آن رخ نداده است و ظرفیت موجود حاصل جبر تاریخ، جغرافیا و اقلیم آن است. اگر افرادی در این حوزه فعالیت کرده‌اند نیز به دلیل دستورالعمل‌های موجود نبوده بلکه بر اساس علاقه و عرق شخصی پا به این عرصه گذاشته است. زیبایی‌های طبیعی در این استان وجود دارد اما باید زیبایی‌هایی را نیز ما ایجاد کنیم.

وی تصریح کرد: تا زمانی که حوزه کسب‌وکار و مراکز اشتغال‌زا دولتی باشند، همه فعالیت‌های گردشگری دچار رکود خواهند بود، این حوزه‌ها باید به مردم و بخش خصوصی واگذار شوند و دولت تنها نقش تسهیل‌گر و حامی را ایفا کند.

محسنی تصریح کرد: می‌بینیم که کشورهای حاشیه خلیج‌فارس ظرفیت بخشی از استان هرمزگان را نیز ندارند اما پذیرای کشتی‌های کروز با چندین هزار گردشگر در بنادر خود هستند.

وی ادامه داد: دولت باید با کاهش بروکراسی‌های اداری و هفت‌خانی که برای کسب مجوزها و تسهیلات لازم ایجاد کرده، علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری و فعالیت در حوزه گردشگری را تشویق کند تا مخاطب اصلی ما که جوامع محلی و ساکنین ساحلی و غیرساحلی استان هستند نیز از رونق گردشگری دریایی و ساحلی منتفع شوند.

وی ادامه داد: بعد از شیوع ویروس کرونا چندین هزار خانوار از فعالان گردشگری در هرمزگان تحت تاثیر قرار گرفتند و معیشتشان با مشکلات بسیاری روبه‌رو شد. دولت نباید تنها مخصوص روزهای خوشی مردم باشد بلکه باید در سختی‌ها نیز در کنار مردم قرار بگیرد.

محسنی افزود: ما در استان هرمزگان مزیت‌ها و ظرفیت‌های دریایی بسیاری داریم، اسناد بالادستی و توصیه‌های مقامات نظام را هم داریم اما درزمینهٔ اجرا هنوز گام موثری برداشته نشده است، دولت باید با حمایت و تسهیل‌گری همچون دیوار محکمی باشد که فعالان گردشگری به آن تکیه کرده تا گام‌های موثرتری در زمینه توسعه گردشگری ساحلی و دریایی استان بردارند.

مدیر بندر شهید حقانی بندرعباس نیز در این نشست با اشاره به این که ۴۰ درصد از نوار ساحلی کل کشور در استان هرمزگان قرار دارد، اظهار کرد: گردشگری دریایی تعاریف متفاوتی دارد، آمار مسافران حمل‌ونقل دریایی در پیک خود به ۵ میلیون نفر می‌رسد اما نباید این نکته را نادیده گرفت که گردشگری صرفا در سفرهای دریایی خلاصه نمی‌شود.

محمد احمدی‌زاده با تاکید بر این که مساله اصلی، پایدار بودن گردشگری است، عنوان کرد: هرمزگان استانی گردشگرپذیر است اما ما نتوانسته‌ایم این مساله را مدیریت کنیم، در برخی از فصول با توجه به جاذبه‌های استان، حضور احساسی گردشگران را داریم که نه‌تنها پایدار نبوده بلکه تخریب محیط‌زیست که خلاف اصول گردشگری است را به دنبال خواهد داشت.

وی افزود: یکی از مشکلات ما در این زمینه، عدم وجود یک ارتباط موثر بین اداره‌کل بنادر و دریانوردی، اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، شیلات و استانداری است. این بخش‌ها چقدر توانسته‌اند در امرارمعاش جوامع محلی تاثیرگذار باشند؟ عدم آموزش جوامع محلی باعث شده تا برای تامین معیشت خود تنها به صیادی روی‌آورند، در گذشته صیادی سنتی آسیب زیادی را متوجه دریا نمی‌کرد اما امروزه صید بی‌رویه صنعتی، تنوع زیستی خلیج‌فارس را به خطر انداخته است.

احمدی‌زاده اضافه کرد: گردشگران برای دیدن جنگل‌های حرا، استفاده از شناورهای گردشگری و غواصی مجبورند به جزایر قشم، کیش و هرمز بروند درحالی‌که ظرفیت همه فعالیت‌های ساحلی و دریایی در بندرعباس و سایر شهرهای ساحلی استان هرمزگان نیز وجود دارد. شهرداری بندرخمیر فعالیت‌های خوبی در زمینه ایجاد اسکله گردشگری و آموزش جوامع محلی و برگزاری سمینارهای گردشگری کشوری انجام داده که جای قدردانی دارد.

مدیر بندر شهید حقانی بندرعباس خاطرنشان کرد: در حال حاضر بدون این‌که زیرساخت‌های لازم برای گردشگری را داشته باشیم، افراد را جذب می‌کنیم و نتیجه آن حجم بسیار زیاد پسماند و آلودگی برای خلیج‌فارس است. کشورهای پیشرو توانسته‌اند با برنامه‌ریزی و ایجاد زیر ساخت‌های لازم، آلودگی‌های ناشی از صنعت گردشگری را به حداقل برسانند.

وی ادامه داد: در زمینه گردشگری فراساحلی یا دریایی اکثر کشورها به کشتی‌های تفریحی و کروز روی آورده‌اند، در این زمینه نیز ابتدا احتیاج به ایجاد زیرساخت‌هایی همچون اسکله‌هایی مخصوص پهلوگیری این کشتی‌ها داریم. از دهه ۱۹۸۰ به بعد که کشتی‌های کروز توسعه پیدا کردند ما هیچ توسعه‌ای در این زمینه نداشتیم و بیشتر بار گردشگری دریایی را جوامع محلی بدون هیچ آموزشی به عهده گرفتند.

رییس هنرستان علوم و فنون دریایی ارتش و مدرس دوره‌های دریانوردی و راهنمای گردشگری دریایی نیز در این نشست بیان کرد: فرهنگ‌سازی نیاز به زمینه‌سازی و آموزش دارد، در بخش دولتی آموزش‌وپرورش می‌تواند با اضافه کردن مطالبی در کتب درسی و وزارت علوم نیز با افزایش رشته‌ها و واحدهای درسی در حوزه گردشگری دریایی گام موثری در این زمینه بردارند.

محمد برتینا افزود: موسسات آموزشی غیردولتی نیز می‌توانند نقش به سزایی را در فرهنگ‌سازی و آموزش جوامع محلی و علاقه‌مندان به گردشگری داشته باشند، در استان هرمزگان موسسه مشق آفرینش در این زمینه گام‌های موثری برداشته است.

وی تصریح کرد: دولت باید بروکراسی‌های اداره را کاهش و نظارت بر جلوگیری از فرسایش و آسیب‌های زیست‌محیطی را افزایش دهد.