خدمت با قصد قربت؛ شکل کار تفاوتی ندارد/ الگوی نهادهای منعطف در کشور

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، جهاددانشگاهی از ابتدای تشکیل تاکنون زمینه‌ساز حضور جوانان نخبه برای پیشبرد فعالیت‌های علمی بوده است؛ از جمله‌ی این افراد، دکتر جمال داورپناه یکی از محققان سازمان جهاددانشگاهی خوزستان است و در گفت‌وگویی که به مناسبت چهلمین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی با وی انجام شده است، به اهمیت حضور جهاددانشگاهی در فضای علمی کشور و ترویج فرهنگ جهادی تاکید می‌کند.

این شما و این صحبت‌های شنیدنی محقق جوان جهاددانشگاهی:

همکاری شما با جهاددانشگاهی چگونه و از چه سالی آغاز شده است؟

سال 93 وارد جهاددانشگاهی شدم؛ پیش‌ازآن به‌وسیلهی دوستان و همکارانی که در این مجموعه کار می‌کردند، با فعالیت‌های جهاددانشگاهی آشنا شده بودم. این نهاد زمینه‌ی مناسبی برای فعالیت‌های پژوهشی و تحقیقاتی داشت و برای من که فارغ‌التحصیل مقطع دکترا بودم، بستر مناسبی برای تحقیق در حوزه‌های فنی و مهندسی و علوم پایه در جهاددانشگاهی فراهم شد.

جهاددانشگاهی چه مزیت‌هایی نسبت به سایر نهادهای علمی ـ دانشگاهی دارد؟

جهاددانشگاهی دارای انعطاف در ساختار است و همین موضوع باعث می‌شود که بتواند بسیاری از فعالیت‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی را در حوزه‌های مختلف و دانش‌بنیان انجام دهد، اما دانشگاه‌ها با بروکراسی محدود شده‌اند و نمی‌توانند در هر پروژه‌ای وارد شوند.

چه پروژه‌ها و طرح‌های مهمی در جهاددانشگاهی خوزستان انجام داده‌اید؟

در جهاددانشگاهی سه مدل کار را انجام می‌دهیم. یک مدل طرح‌های کارفرمایی است که در این راستا به صنایع مختلف مراجعه و بر اساس نیازهای آن‌ها طرح‌هایی را تعریف کرده و در طول سال انجام می‌دهیم. یک مدل دیگر طرح‌های تحقیقاتی بر اساس نیاز بازار است که به بازار مراجعه کرده و نیازها را احصا و بر روی آن‌ها پژوهش انجام می‌دهیم. مدل دیگر پروژه‌هایی که انجام می‌دهیم، پژوهش‌های پایه‌ای است که به سفارش نهاد یا مرکز خاصی نیستند؛ این پژوهش‌ها را معمولا برای ادامه‌دادن کارهای دیگری که در جهاددانشگاهی کار می‌شود، انجام می‌دهیم.

جهاددانشگاهی چگونه می‌تواند نیازهای استراتژیک کشور را رفع کند؟

جهاددانشگاهی برای انجام کارهای با کیفیت باید بتواند با دنیا رقابت کند؛ بنابراین نیاز به آزمایشگاه‌های بزرگ و مجهز دارد؛ این موضوع بسیار مهم است که خود را به لحاظ آزمایشگاهی تقویت کنیم؛ هم‌چنین به لحاظ نیروی انسانی نیز باید بتوانیم از ظرفیت نیروهای تحصیل‌کرده‌ی دانشگاه‌های معتبر کشور استفاده نماییم؛ در این صورت می‌توانیم بسیاری از نیازهای کشور را رفع و به شکل هم‌زمان با جهان نیز رقابت کنیم.

در صورت ارتقای چابکی موجود در جهاددانشگاهی، می‌توان بسیاری از نیازهای کشور را رفع کرد. هم‌چنین این نهاد باید بتواند در موضوع مالکیت فکری، ورود و مشکلات این موضوع را برطرف کند تا افراد به این سمت راغب شده و بتواند تحقیقات خود را با فراغ بال بیشتری انجام دهند.

جهاددانشگاهی می‌تواند یک مدل برای سایر سازمان‌ها باشد. اگر سازمان‌ها و نهادها مانند جهاددانشگاهی عمل کرده یا سازمان‌های این‌چنینی گسترش پیدا کند، برای کشور اثرات مثبتی به همراه خواهد داشت و بسیار سریع‌تر می‌توانیم مسیر توسعه را طی کنیم.

نقش جهاددانشگاهی را در نقشه‌ی جامع علمی کشور چگونه ارزیابی می‌کنید؟

چابکی و نیمه‌دولتی‌بودن جهاددانشگاهی می‌تواند بسیار موثر باشد؛ هر نهادی که برای تامین هزینهی پروژه‌ها بر توان خود تکیه کند، می‌تواند فعالیت‌های بیشتری را انجام داده و منتظر سایر نهادها نماند. اگر تفکر عدم وابستگی نهادینه شود، می‌توانیم اقدامات بزرگی را در سطح علمی انجام داده و به دولت نیز در این زمینه کمک کنیم.

در مورد انجام فعالیت‌های علمی، باید خود را با جهان مقایسه کنیم و حتی در زمینه‌ی قیمت محصولات بازار نیز خود را با قیمت جهانی تطبیق دهیم و کیفیت محصولات داخل را در رقابت با خارج از کشور ارتقا دهیم.

آیا خاطره‌ای از حضور خود در جهاددانشگاهی دارید؟

گاهی به برخی نهادها مراجعه می‌کنیم و همه می‌دانند که هیات علمی هستیم و در دانشگاه تدریس می‌کنیم یا مسوولیتی را بر عهده داریم. گاهی در انجام پروژه‌ها به‌صورت میدانی حاضر می‌شویم و کارهای یدی را مانند یک کارگر ساده انجام می‌دهیم. افراد و مسوولانی که خارج از مجموعه جهاد، نظاره‌گر این جریان هستند از این کارها تعجب می‌کنند. واقعیت این است که در جهاددانشگاهی آموخته‌ایم که کار اجرایی برای ما تفاوتی نداشته باشد. این ذهنیت در میان اعضای جهاددانشگاهی موجب شده است تا کارهای بسیار مهمی را انجام دهند. کار در این نهاد یعنی این‌که برای برخی از امور، نیاز نیست تا سلسله مراتب دستور دهد یا تایید کند؛ این فرهنگ از قدیم‌الایام در جهاددانشگاهی وجود داشته و موجب شده است تا کارهای بسیار بزرگی از سوی جهادگران انجام پذیرد. امیدوارم هم‌چنان به نیروهای جوان اعتماد شود و از آن‌ها حمایت صورت گیرد تا بتوانیم به نتایج مطلوبی برسیم.