پژوهشگر جهاددانشگاهی استان مرکزی مطرح کرد:
نمره‌ی قابل‌قبول جهاددانشگاهی در قیاس با مراکز پژوهشی
/۴۰ سال خودباوری با جهاددانشگاهی (۴۰)/
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، زهره شهبازی، مدیرگروه پژوهشی توسعه‌ی اجتماعی جهاددانشگاهی استان مرکزی به مناسبت چهلمین سالگرد تشکیل این نهاد انقلابی، از تلاش مستمر جهاددانشگاهی و گروه‌های پژوهشی آن، باوجود تمام محدودیت‌ها و حتی نارسایی‌ها، برای به‌بار نشستن طرح‌ها و پروژه‌هایی باهدف رفع مشکلات جامعه سخن گفت.
او بر این باور است که عملکرد جهاددانشگاهی دست‌کم در مقام قیاس با دانشگاه‌ها و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی، قابل دفاع است و نمره‌ی قبولی و حتی بالاتر در این زمینه دارد.
مشروح گفت‌وگوی ما با زهره شهبازی در ادامه می‌آید.
آغاز همکاری شما با جهاددانشگاهی با چه طرح یا اقدامی بود؟
پس از همکاری در اجرای چند پروژه پژوهشی به‌صورت پاره‌وقت، به سبب علاقه به فعالیت پژوهشی و به‌واسطه‌ی کم‌وکیف همین همکاری و علی‌رغم اشتغال در سازمانی دولتی، به‌صورت تمام‌وقت وارد جهاددانشگاهی شدم.
چه موفقیت‌هایی در جهاددانشگاهی کسب کرده‌اید؟
اخذ رتبه‌ی مدیر گروه برتر پژوهشی در بین گروه‌های علوم انسانی جهاددانشگاهی، اخذ رتبه‌ی جهادگر نمونه در واحد و در رسته‌ی هیات علمی، همکاری در اخذ موافقت اصولی و قطعی گروه پژوهشی توسعه‌ی اجتماعی واحد در کوتاه‌ترین زمان ممکن، اجرای طرح‌های خلاقانه و نو در حوزه‌ی اجتماعی ازجمله راه‌اندازی مرکز دیده‌بانی اجتماعی و تصویب و اجرای طرح ملی بررسی وضعیت شاخص‌های توسعه‌ی اجتماعی در استان‌های کشور از جمله موفقیت‌های سال‌های اخیر بنده و ماحاصل همکاری‌ام با جهاددانشگاهی بوده است.
ازجمله طرح‌های موفقی که طی این سال‌ها به اجرا درآورده‌اید را معرفی بفرمایید.
از جمله طرح‌های موفق می‌توانم به اجرای پروژه‌ی ملی بررسی وضعیت شاخص‌های توسعه‌ی اجتماعی استان‌های کشور اشاره کنم. این پروژه یکی از هشت پروژه‌ی ملی اخذشده از سوی جهاددانشگاهی با کارفرمایی سازمان برنامه‌وبودجه‌ی کشور بود که گروه پژوهشی توسعه‌ی اجتماعی واحد استان مرکزی از جمله‌ی معدود واحدهای شهرستانی بود که توانست در این عرصه ورود کند.
یکی از وجوه تمایز جهاددانشگاهی پیشتازی در اموری بوده که بر زمین‌مانده است، آیا در طرح‌ها و پروژه‌هایی که انجام داده‌اید موفق به این کارشده‌اید؟
به‌طورکلی فلسفه‌ی تاسیس و فعالیت گروه پژوهشی توسعه‌ی اجتماعی، به دلیل مغفول‌ماندن وجه اجتماعی در گفتمان و استراتژی توسعه‌ی کشور بوده است، چراکه نادیده گرفتن وجه اجتماعی سبب تشدید توسعه‌ی نامتوازن و ناپایدار در کشور شده است؛ بنابراین از ابتدا سعی بر این بود فعالیت‌های این گروه در راستای پوشش خلأ موجود در این زمینه باشد. برای مثال در مورد اجرای پروژه‌ی ملی که اشاره شد، باید بگویم در کشور تاکنون توسعه‌ی اجتماعی به‌صورت قابل اجماع اندازه‌گیری و متعاقبا رصد نشده بود، بنابراین در کنار پیامدهایی چون تشدید نامتوازنی توسعه، مسایلی از قبیل عدم ارزیابی برنامه‌ها و اقدامات در حوزه‌ی اجتماعی، شکل‌گیری فضای مبهم و غیرشفاف و تعدد و موازی‌کاری در دستگاه‌های اجرایی متولی امور اجتماعی را در حوزه‌ی اجتماعی با خود به همراه داشت که هزینه‌های زیادی را به کشور تحمیل کرده و مسیر توسعه و پیشرفت را با چالش‌های جدی همراه می‌سازد.
به‌عنوان یک بانو، آیا فعالیت در جهاددانشگاهی برای شما با تبعیض جنسیتی همراه بوده است؟ جهاددانشگاهی موفق شده فضای سالم و لازم را برای موفقیت بانوان فراهم کند؟
واقعیت این است که فعالیت در جهاددانشگاهی از فضای کلی حاکم بر کشور نمی‌تواند مستثنا باشد، اما جدا از این ساختار کلی حاکم، با موضوع تبعیض در تجربه‌ی شخصی خود در حیطه کاری‌ام، مواجه نشده‌ام.
در حال حاضر مشغول به انجام چه طرح یا پروژه‌ای در جهاددانشگاهی هستید و هدف‌گذاری شما برای آینده حرفه‌ای‌تان چیست؟
چون از ابتدا هدف‌گذاری بلندمدت در زمینه‌ی توسعه‌ی اجتماعی، با توجه به مغفول ماندن این مفهوم در گفتمان توسعه در ایران توسط این گروه انجام شده است، قطعا برنامه‌های پژوهشی دیگری در ادامه‌ی فعالیت‌های پیشین، ازجمله؛ اجرای فازهای بعدی مطالعه‌ای که در بالا اشاره شد، در دستور کار این گروه پژوهشی باهدف بازآفرینی نظام اجتماعی قرار خواهد گرفت.
در آستانه‌ی چهلمین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی قرار داریم، عملکرد این نهاد را طی چهار دهه، در حوزه‌ی پژوهش، چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به نظر می‌رسد باوجود تمام محدودیت‌ها و حتی نارسایی‌ها، عملکرد جهاددانشگاهی دست‌کم در مقام قیاس با فعالیت دانشگاه‌ها و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی، قابل دفاع است و نمره‌ی قبولی و حتی بالاتر در این زمینه می‌گیرد.
وجه تمایز فعالیت در جهاددانشگاهی با سایر نهادها چیست؟
بالاترین وجه تمایز جهاددانشگاهی با سایر نهادها فراغت این مجموعه از ساختارهای متصلب، دست‌وپاگیر و ناکارآمد اداری و بوروکراسی‌هاست. این خصلت پتانسیل فراوانی را برای فعالیت در حوزه‌های مختلف برای جهاددانشگاهی فراهم کرده که البته حرکت در لبه‌ی تیغ نیز محسوب می‌شود، چراکه اگر جهاددانشگاهی به فراخور شرایط، نتواند ظرفیت‌سازی و بسترسازی‌های لازم را انجام دهد، این نقطه‌ی قوت به نقطه‌ی ضعف و چه‌بسا تهدید تبدیل خواهد شد.
چه موانعی در تحقق اهداف جهاددانشگاهی درزمینه‌ی کاری شما وجود دارد و برای رفع این موانع چه باید کرد؟
با توجه به ماهیت فعالیت‌های پژوهشی در کشور، به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور، بیشترین صدمه به حوزه‌هایی مانند پژوهش خورده است، به همین دلیل، لزوم دستیابی به منابع درآمدی در گروه‌های پژوهشی، خاصه شاخه‌ی علوم انسانی، یکی از موانع جدی در کنار معضل همیشگی ِ ماندگاری اعضا به‌واسطه‌ی دریافتی‌های محدود در این گروه‌هاست.
بهترین رخدادی که طی فعالیت در جهاددانشگاهی تجربه کرده‌اید، چه بوده است؟
صرف‌نظر از ابلاغ طرح ملی توسعه‌ی اجتماعی به گروه، بدون‌شک باید به برگزاری نشست‌ها و گردهمایی‌های شاخه‌های تخصصی در جهاددانشگاهی که ضمن تقویت هویت‌سازمانی افراد، منجر به تقویت رابطه و افزایش آگاهی درباره‌ی فعالیت همکاران واحدها و پروژه‌های مختلف شد و زمینه‌ی انسجام، پویایی و افزایش کارایی و بهره‌وری فعالیت اعضا را به همراه داشته، اشاره کنم.
سروش
ایتا
نظر شما :