کتاب «جایگاه مکان‌های با ارزش هویتی- معنایی در شهرهای مقصد گردشگری» منتشر شد

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، دکتر معصومه توانگر، مولف کتاب درباره ضرورت انتشار کتاب گفت: شهر مکان تجلی اندیشه‌‏های سازندگان آن است. فضایی پدیدار شده از آرمان‌ها، عقاید، باید و نبایدهایی که فرم و کالبد آن را می‏ سازد و به تحرکات اجتماعی ساکنین آن جان می‏ بخشد. شهرها در دوره‌های زمانی مختلف، بنا بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی خود، نقش و کارکردهای متفاوتی پذیرفته‌اند و به تبع آن شکل و مورفولوژی جدیدی را خلق کرده‌اند.

وی افزود: اولین پیامد گسـترش شـهر، تغییر کاربری اراضی شهری و تخریب مکان‌هایی است که از دیدگاه اقتصادیِ فاقد ارزش است، اما دارای ارزش هویتی و معنایی برای شهرها بوده و در صورت برنامه‌ریزی و بهره‌برداری اصولی، کارکرد اقتصادی نیز برای شهر خواهد داشت. یکی از مهم‌ترین نقش‌ها و کارکردهای شهری که زمینه توسعه تعاملات اجتماعی- فرهنگی در شهرها را فراهم می‌کند و بر رونق فعالیت‌های اقتصادی، به ویژه محصولات صنایع فرهنگی و خلاق می‌انجامد، کارکرد «گردشگری» است.

دکتر توانگر تصریح کرد: مکان‌های با ارزش شهری، یکی از برجسته‌ترین پتانسیل‌ها و محمل انتقال هویت و معنای فضاهای شهری هستند، که در صورت تبدیل و ارتقا به فضاهای گردشگرپذیر در شهر، می‌توانند این نقش آشکاری در انتقال هویت تاریخی و فرهنگی یک سرزمین به بازدیدکنندگان و گردشگران بومی و خارجی ایفا کنند.

مدیرگروه مدیریت و برنامه‌ریزی گردشگری پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی اظهار کرد: اگرچه طرح‌های توسعه شهری به قصد رفع مشکلات شهرها تهیه و اجرا می‌شوند، اما به جهت تمرکز بر رفع برخی مشکلات مادی، قادر به تجلی ساختن و تداوم ارزش‌های برخاسته از فرهنگ و تاریخ کهن، در کالبد شهرها نبوده و نمی‌تواند الگویی با هویت را که در خور جامعه حال حاضر آن باشد ارایه کنند. به دلیل این کمبود، طرح‌ها با تاثیرپذیری از الگوهای بیگانه و تمرکز بر تامین برخی نیازهای محسوس و مادی کمیت پذیر انسان، اولا نیازهای انسانی را به صورت مجموعه و کلیتی جامع و تفکیک ناپذیر مورد توجه قرار نداده و ثانیا وضعیت موجود شهرها را نیز به صورت جدی و به عنوان یک واحد که بایستی با هماهنگی اجزائش به وحدتی در کل برسد، ملحوظ نمی‌کنند. مشاهده تاثیرات اندیشه‌های مذکور نویسندگان این کتاب را بر آن داشت تا به تدوین اثر حاضر دست یازند.

دکتر توانگر گفت: این کتاب با هدف ارایه یک الگوی عملی برای دستیابی به شاخص‌های کاربردی شناسایی مکان‌های با ارزش معنایی و هویتی در شهر مشهد و تعیین جایگاه هویت و ارزش‌های معنایی در طرح‌های توسعه شهری شهر مشهد و ملاک‌ها و معیارهای تدوین شده برای آن، در سه فصل، تدوین شده است.

وی افزود: در فصل اول به تشریح مفاهیم مربوط به مکان، فضا، هویت، ارزش و گردشگری پرداخته شده است. فصل دوم به بیان تجارب عملی و رویکردهای نظری مواجهه با مکان‌های با ارزش معنایی و هویتی شهرها اختصاص یافته و در فصل سوم نیز معیارهای انتخاب مکان‌های با هویت در مقصدهای گردشگری و میزان ارزشمندی معیارهای شناسایی شده، جهت تعیین مکان‌های با هویت به عنوان یک الگوی عملی برای شهر مشهد ارایه شده است.

مدیرگروه مدیریت و برنامه‌ریزی گردشگری پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی گفت: این کتاب حاصل همکاری اعضای هیات علمی گروه مدیریت و برنامه‌ریزی گردشگری، پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی است و در قالب طرح کلان پژوهشی با موضوع «ارتقای محیط گردشگری از طریق توجه به مکان‌های با ارزش معنایی و هویتی در شهر مشهد» تالیف شده است.