روزه گرفتن در دوران بارداری در چه شرایطی مجاز است؟

به گزارش روابط عمومی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا، دکتر لادن گیاهی متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا درباره روزه‌داری خانم‌های باردار گفت: ایمن‌ترین دوره برای روزه گرفتن خانم باردار، سه ماهه دوم بارداری است، البته مشروط به اینکه مادر و جنین در سلامت کامل باشند. یعنی مادر به بیماری‌هایی مانند فشار خون بارداری و دیابت بارداری دچار نباشد و یا در معرض خطر سقط جنین نباشد و جنین هم از نظر رشد در وضعیت مطلوب باشد. نکته مهم دیگر این است که خانم باردار هنگام روزه‌داری دچار ضعف و کسالت شدید نشود.  طول مدت روزه داری نیز در تصمیم گیری ایمن بودن روزه داری از عوامل مهم است.

این متخصص تغذیه درباره روزه گرفتن در سه ماهه نخست بارداری توضیح داد: در سه ماهه نخست بارداری، روزه گرفتن خانم باردار توصیه نمی‌شود، زیرا مغز جنین در سه ماهه اول به گلوکز مستقیم مادر احتیاج دارد و در سریعترین و حساس ترن دوران رشد و تکثیر سلولی است.

 همچنین در روزهای طولانی به دنبال  اتمام ذخیره قندی و گلوکز  بدن به سراغ   مصرف چربیها  می رورد  که در نتیجه متابولیسم چربیها اجسام کتونی در بدن تولید می شود عبور اجسام کتونی از جفت به جنین باعث  آسیب به  روند رشد  ارگانهای مختلف به ویژه سیستم عصی مرکزی جنین  می شود‌. همچنین گرسنگی طولانی مدت باعث تشدید حالت تهوع بارداری می شود.

اگر هنگام روزه داری علائمی چون تغییر حرکات جنین،  دردهای انقباضی شدید، سرگیجه و یا خستگی شدید سریع روزه خود را باطل کنید و با پزشک خود تماس بگیرید.

عدم وزن گیری جنین، کاهش ادرا، بوی بد ادرار و رنگ تیره ادرار  از علایم جدی دیگری هستند که ادامه روزه داری را نامناسب تشخیص می دهیم.

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا  با اشاره به افزایش نیازهای تغذیه‌ای خانم‌های باردار در سه ماهه سوم گفت: از آنجا که نیاز مادر به مایعات و مواد غذایی در سه ماهه سوم بارداری افزایش می‌یابد، روزه گرفتن در سه ماهه آخر بارداری به نفع سلامت مادر و جنین نیست.

گیاهی درباره روزه گرفتن خانم باردار در سه ماهه دوم خاطر نشان کرد: اگرچه گفته شد که در صورت سلامت مادر و جنین، خانم باردار در سه ماهه دوم بارداری می‌تواند روزه بگیرد، اما حتماً باید با مشورت پزشک متخصص خودش اقدام به روزه‌داری کند و بهتر است با کمک گرفتن از مشاور تغذیه یک برنامه غذایی مناسب برای وعده‌های افطار و سحر خود داشته باشد. اگر خانم باردار متوجه افزایش سطح اجسام کتونی در ادرار ساعت دوازده یا ساعت دو ظهر خود شود،  نباید  به روزه خود ادامه دهد، چنین شرایطی می‌تواند موجب آسیب به جنین و حتی زایمان زودرس شود. برای اندازه گیری کتون ادرار نوارهایی وجود دارد که می توان آنها را از داروخانه تهیه کرد و طریقه استفاده از این نوارها را از پزشک خودپرسید.

این متخصص تغذیه در پایان با تأکید بر لزوم خودداری خانم‌های باردار از مصرف شیرینی‌های رایج ماه مبارک رمضان، مانند زولبیا و بامیه، افزود زیرا این قیبل خوراکیهای آسیب مضاعفی به جنین خواهد زد.

وعده غذایی سحری باید حاوی ترکیبات کربوهیدراتی و فیبری و پروتئین کافی به نسبتی باشد که هم انرژی  کافی را تامین کند هم از افت زود هنگام قند خون پیشگری شود هم باعث تشنگی و تشدید کم آبی و یبوست نشود.  بنابراین خورشت های سبزی دار مخصوصا در فصل بها، برنج های مخلوط مثل هویج پلو، نخودپلو، عدس پلو شیرین پلو،  ماش پلو همراه با ماست و خیارو نعنا و کمی سالاد و یک عدد خرما برای سحر عالی است.

در فاصه  افطار تا سحر مصرف مکرر میوه، آب میوه خرما، انجیر، کشمش، زیتون و سالاد میوه و دسرهای سالم بر پایه لبنیات و میوه و یا انواع اسموتی ها بسیار موثر است.

استفاده  از نان چاودار، نان جو، جو در سر در ترکیب با شیر و مغزدانه ها، عسل  ویا شیره خرما و انگور و میوه  انتخاب های خوبی برای افطار هستند.

مصرف آش و حلیم برای وعده شام مطلوب است به شرط آنکه با روغن های اضافه و ناسالم همراه نباشند.