گفت‌وگو داروی بی‌بدیل در هر جامعه است/ آینده‌ی امیدبخش با برگزاری مناظره‌ها

به گزارش روابط عمومی جهادادنشگاهی، دکتر علی ربیعی سخنگوی دولت، عصر امروز (دوشنبه، 2 دی‌ماه) در آیین اختتامیه‌ی هشتمین دوره‌ی مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران در باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران، بیان کرد: من از دغدغه‌ی ذهنی و نگرانی خودم شروع می‌کنم و می‌گویم. بدون تردید اعتماد اجتماعی اصلا وضعیت خوبی ندارد هر چند اعتماد گروهی و فردی تا حدودی وضع مناسبت‌تری دارد، ولی در همه وجوه اعتماد کاهش پیدا کرده است.
وی ادامه اداد: بدون تردید بحران هویت و مشروعیت نتیجه بی‌اعتمادی مزمن در هر جامعه است. بی‌اعتمادی مزمن و برطرف نشده برای هیچ جامعه‌ای عواقب خوبی نخواهد داشت.
دستیار ارتباطات اجتماعی رییس جمهوری با اشاره به اختلاف بین نخبگان بر سر مسائل اصلی گفت: اگر پنج مساله کلیدی را برای جامعه بشماریم و بگوییم تفاهم عمومی برای آن چیست، ممکن است به پاسخ روشن و مثبتی نرسیم.
سخنگوی دولت با بیان این‌که امروز در بخش ارزش‌های رسمی و ارزش‌های میان مردمی اشتراک‌های مناسبی دیده نمی‌شود، گفت: گفت‌وگو داروی بی‌بدیل در هر جامعه است، در حالی که چه گفت‌وگو میان نخبگان، گفت‌وگو میان نهادهای اجتماعی، گروه‌های اجتماعی و چه در سطح خرد و حتی در خانه‌ها هم حرف زیاد زده نمی‌شود.
وی افزود: مطالعاتی که براساس داده‌های معتبر در بهزیستی آمده، علت اول طلاق فقدان گفت‌وگو و ارزش‌های مشترک است. برخلاف سنت کلاسیک جامعه‌شناسی که طلاق را متصل به اعتیاد و فقر و برخی موارد می‌کند، امروز علت اصلی طلاق فقدان ارزش‌های مشترک و گفت‌وگوی مشترک بین همسران است که معمولا با پدیده زیرسقف خود را نشان می‌دهد و از این بابت در سطوح مختلف دچار کاستی‌هایی هستیم.
دکتر ربیعی ادامه داد: مناظره از چند جهت برای جامعه‌ی امروز مهم است. پایه‌ی گفت‌وگو مناظره است و مناظره‌ها را شکل می‌دهند که ما بتوانیم پس از گفت‌وگوهای مخالف، گفت‌وگو برای راه‌حل‌ها را دنبال کنیم.
وی گفت: اعتماد و درک مشترک از جامعه و تفاهم به آینده و چگونگی ساختن آینده نیاز به گفت‌وگو و پیش از آن نیاز به مناظره دارد. ما راهی جز گسترش گفت‌وگو و شکل‌گیری‌های مناظره‌های مفید و مثبت برای دستیابی به تفاهم بزرگ در جامعه نداریم.
سخنگوی دولت با بیان این‌که مناظره آسیب‌هایی را هم دارد، گفت: مناظره‌ها عمدتا براساس داده‌های روشن صورت نمی‌گیرد؛ اگر مناظره براساس داده‌های روشن نباشد، اصرارهای بیهوده هرکسی بر بخشی از واقعیت است که در نتیجه ‌آن گفت‌وگو و مفاهمه به راه‌حل آینده منجر نمی‌شود.

 در زیرساخت‌های مناظره دچار ضعف هستیم
وی افزود: متاسفانه سنت مناظره بعضا در رسانه‌ها و بخصوص رسانه‌های بزرگ حالت تهیج و برانگیختگی دارد. مناظره برای روشنگری نیست. مناظره‌ها ابهام‌آفرینی می‌کنند، در حالی که مناظره‌ها باید روشنگری کنند.
دکتر ربیعی ادامه داد: به اعتقاد من ما در زیرساخت‌های مناظره دچار ضعف هستیم و هرکس از داده‌های خود استفاده می‌کند. در مناظره‌های ملی مجری نقش اساسی دارد. مجری بی‌طرف و شناخته شده است و اصول مناظره را رعایت می‌کند.
دستیار رییس جمهوری با بیان این که اخلاق و قواعد مناظره بسیار مسایل مهمی است، گفت: بزرگ‌ترین آسیب‌شناسی در مناظره‌هایی که ما می‌شناسیم و فصلی صورت می‌گیرد، مناظره‌های انتخاباتی است. مناظره فقط برای انتخابات نیست، مناظره برای فهم مشترک یک جامعه از مسایل مشترک و اتفاق نظر ارزشی برای حل مسایل آن است.
سخنگوی دولت با تاکید بر این که متاسفانه بیشترین آسیب را جامعه ایران از مناظرات انتخاباتی سال ۸۸ به بعد خورد، گفت: درآن مناظره‌ها و بعد از آن، فروپاشی‌های اخلاقی را شاهد بودیم. مناظره نباید افشاگری باشد؛ پایه‌ی مناظره باید روشنگری باشد. افشاگری آفت بزرگ جامعه امروز ایران است.
وی با اشاره به مناظره‌های ناب اول انقلاب، افزود: یادم است مرحوم شهید بهشتی با نورالدین کیانوری مناظره داشت که مجری دخالت کرد. در این مناظره شهید بهشتی به مجری تذکر داد که شما مجری و بی‌طرف هستی؛ باید آداب مناظره را رعایت کنید؛ ای کاش به آن مناظره‌ها برگردیم.
دکتر ربیعی ادامه داد: اگر نسل دهه‌ی ۵۰ در برابر هجوم افکار مختلف مقاوم ماند، قطعا به اعتقاد من ناشی از دیدگاه بزرگ شهید مطهری بود که‌ای کاش مارکسیسم را یک مارکسیست درس داده بود تا پایه‌های مناظره آن‌چنانی شکل گرفته بود.
سخنگوی دولت گفت: امروز مناظره‌ها بر پایه‌ی افشاگری است و چیزی به جز نابود کردن پایه‌های اخلاقی را در جامعه ندارد. من در بحث آمدنیوز نکته‌ای را مطرح کردم؛ گفتم نگویید کیستی آمدنیوز، بگویید چیستی آمدنیوز؛ چیستی آمدنیوز بر پایه‌ی روشنگری نبود؛ بر پایه‌ی افشاگری بود.
وی گفت: امروز برای آینده ایران هیچ راهی جز نزدیک شدن به هم نداریم. هیچ بدیلی برای همفکری برای آینده ایران نداریم. باید بیشتر حرف بزنیم، داد نکشیم، گفت ـ گفت نکنیم و به جای آن گفت‌وگو کنیم.
دکتر ربیعی در پایان ضمن تشکر از جهاددانشگاهی گفت: امیدوارم از دل برنامه‌ی شما راهی برای سعادت و خوشبختی جامعه‌ی ایران بیرون بیاید؛ چراکه ایران در دست‌های شما است و با کارهای ارزشمند شما بتواند ایران در سایه‌سار ارزشمند درک درست از گفت‌وگو، روزهای خوبی را تجربه کنیم و حال بد را پشت سر بگذاریم.