به مناسبت هفتهی پژوهش و فناوری؛
مروری بر چهل سال پژوهش در یک نهاد انقلابی/ از تامین نیازهای فوری در دفاع مقدس تا حرکت برای کاربردی کردن دانش و تبدیل آن به فناوری
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، حوزهی پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی در دوران دفاع مقدس بسیار فعال بود و جهادگران جهاددانشگاهی با روحیهی جهادی و تفکر خودکفایی، دهها پروژهی نظامی را در زمینههای مختلف طراحی، ساخت و تعمیر ادوات نظامی، اقدامات پدافندی، جنگ الکترونیک و... به انجام رساندند.
از شاخصترین این تحقیقات میتوان به طرح سری و معجزهآسای رحمت (رمزگشایی بیسیم پیشرفته غنیمتی و طراحی و ساخت رمزکننده) توسط محققان جوان جهاددانشگاهی در اواخر سال 1362 اشاره کرد. عراق در آن زمان با تکیه بر تکنولوژی پیشرفته بهکاررفته در سیستم ارتباطی راکال ساخت انگلستان اطمینان داشت که تحت هیچ شرایطی، ایران قادر به مهندسی معکوس نیست، اما با یاری خدا و همت متخصصان خودباور جهاددانشگاهی نهتنها کشف رمز صورت گرفت، بلکه در برههی مهمی از جنگ، مکالمات محرمانه دشمن شنود شد؛ ساخت پهباد نیز در آن زمان از سوی این نهاد پیگیری شد.
از دیگر افتخارات جهاددانشگاهی در حوزهی پژوهش، دستیابی به فناوریهای در مرز دانش در حوزه ژنتیک و سلولهای بنیادین از جمله شبیهسازی است. در حال حاضر پژوهشگاه رویان جزو سرآمدان این حوزه در دنیا به حساب میآید.
آخرین وضعیت معاونت پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی در سال گذشته
به طور کلی، فعالیتهای حوزهی پژوهشی به دو بخش ستاد و صف تقسیم و فعالیتهای ستادی در معاونت پژوهش و فناوری و فعالیتهای حوزهی صف در واحدها، پژوهشکدهها، پژوهشگاهها مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری، گروههای پژوهشی و مراکز خدمات تخصصی انجام میشود.
معاونت پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی فعالیتهای ستادی خود را از طریق شوراها، اداره کل و دفتر گروههای تخصصی انجام میدهد؛ فعالیتهای سیاستگذاری کلان پژوهشی در این نهاد توسط شورای علمی جهاددانشگاهی، فعالیتهای بسترسازی و زمینهسـازی تـوسط شورای نظارت و گسترش تشکیلات پژوهشی و شورای بررسی نهایی طرحها و فعالیتهای اجرایی ـ ستادی حوزه، توسط ادارهکل راهبری پژوهش و فناوری، دفتر تخصصی علوم انسانی، اجتماعی و هنر، علوم پایه، فنی و مهندسی، پزشکی، کشاورزی و منابع طبیعی انجام میشود.
ساختارهای حوزهی اجرایی
بخش عمدهی وظایف و فعالیتهای اجرایی حوزهی پژوهش و فناوری با بهرهگیری از واحدها، پژوهشگاهها، پژوهشکدهها، مراکز رشد و پارکها انجام میشود؛ واحدهای اجرایی حوزهی پژوهشی نیز وظایف و عملکردی دارند؛ به عنوان مثال در پژوهشگاهها و پژوهشکدهها، جهاددانشگاهی با اخذ موافقت اصولی و قطعی از وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین، هیات امنای جهاددانشگاهی، تاکنون موفق به راهاندازی 3 پژوهشگاه (در مجموع شامل 9 پژوهشکده) و 20 پژوهشکدهی مستقل دیگر شده است که مطابق سازماندهی به عمل آمده، پژوهشها در گروههای پژوهشی وابسته به این پژوهشکدهها در قالب تحقیقات بنیادی، کاربردی و توسعهای صورت میگیرد.
در واحدها نیز علاوه بر پژوهشگاهها و پژوهشکدهها که به امر پژوهش مشغول هستند، پژوهشهای بنیادی، کاربردی، توسعهای و مطالعاتی و همچنین، خدمات مشاورهی علمی و فنی توسط واحدهای جهاددانشگاهی انجام میشود که در دانشگاههای دولتی و مراکز استانها مستقر هستند و تعداد آنها 42 واحد است که 12 واحد در استان تهران و 31 واحد در مراکز استانها مستقر هستند.
در ذیل ساختار واحدها، پژوهشگاهها و پژوهشکدهها، در مجموع 145 گروه پژوهشی و 136 مرکز خدمات تخصصی فعال هستند؛ تنوع و تعدد ساختارهای پژوهشی و همچنین گسترهی توزیع جغرافیایی، بیانگر اهمیت پژوهش و فناوری در جهاددانشگاهی بوده است؛ به گونهای که گروههای پژوهشی و ساختارهای خدمات تخصصی، قادر هستند تا همگام با سیاستهای کلان کشور و نقشهی جامع علمی در اقصی نقاط کشور، با توجه به نیازها و اقتضائات منطقهای و ملی، اقدامات اثربخشی در توسعهی علمی ـ فنی به انجام رسانند.
نیروی انسانی و جهادگران حوزهی پژوهشی
تعداد نیروی انسانی شاغل در حوزهی پژوهشی جهاددانشگاهی تا پایان سال 1397 را 2 هزار و 672 نفر است و از این تعداد، 464 نفر (4/17 درصد) عضو هیاتعلمی و 2 هزار و 208 نفر (6/82 درصد) اعضای غیرهیات علمی بودهاند؛ همچنین سهم نیروی انسانی تمام وقت این حوزه، معادل 2351 نفر (88 درصد) است و 321 نفر (12 درصد) نیروها نیز به صورت پارهوقت با حوزهی پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی همکاری داشتهاند.
برمبنای تعریف شورای پژوهشهای علمی کشور، نیروی انسانی در هر واحد تحقیقاتی به چهار گروه اصلی تقسیم میشود که عبارتاند از: پژوهشگر، کارشناس، تکنسین و کارکنان خدماتی و پشتیبانی؛ در سال گذشته براساس تعریف شورای یادشده، حوزهی پژوهشی دارای هزار و 421 پژوهشگر (464 نفر هیات علمی و 957 نفر غیر هیات علمی) بوده است.
تعداد طرحهای پژوهشی
فعالیتهای پژوهشی جهاددانشگاهی شامل انجام طرحهای پژوهشی، ارایهی خدمات تخصصی، تهیه و تدوین مقالات علمی و تخصصی، تولید محصولات دانشبنیان و ثبت اختراع، تولید دانش فنی و فناوری، انتشار کتابهای حاصل از نتایج پژوهشها و... میشود.
براساس اطلاعات استخراجی از سامانهی سامپ، در پایان سال 1397، تعداد 1108 طرح در حوزهی پژوهشی جهاددانشگاهی در دست اجرا بوده که از مجموع آنها، 508 طرح کارفرمایی و مابقی داخلی بوده است؛ (ترکیب طرحهای داخلی مشتمل بر 168 طرح مصوب شورای بررسی نهایی طرحها و گروههای تخصصی و 432 طرح از محل درآمد واحدها، پژوهشگاهها و پژوهشکدهها میباشد).
از میان 545 طرح پژوهشی آغاز شده در سال 1397، تعداد 40 عنوان مربوط به طرحهای داخلی مصوب شورای بررسی نهایی طرحها و گروههای تخصصی معاونت پژوهش و فناوری، 250 طرح مربوط به طرحهای داخلی واحدها، پژوهشگاهها، پژوهشکدهها و 255 طرح مربوط به طرحهای کارفرمایی بوده است؛ همچنین در این سال، تعداد 545 طـرح پـژوهشی اختتام یافته است که 46 عنوان آن مربوط بـه طـرحهای مصوب شورای بررسی نهایی و گروههای تخصصی، 212 عنوان مربوط به طرحهای داخلی واحدها، پژوهشگاهها، پژوهشکدهها و مابقی (287 طرح) در زمرهی طرحهای پژوهشی کارفرمایی بوده است.
مقالات و کتب علمی ـ تخصصی
بهمنظور حفظ و تقویت جایگاه تحقیقاتی جهاددانشگاهی و ایجاد جریان موثر در نظام تحقیقاتی کشور، حضور در مجامع علمی و تخصصی و ارایهی دستاوردهای پژوهشی، یکی از برنامههای مستمر این نهاد است.
براساس آمار ارسالی از واحدها، پژوهشگاهها و پژوهشکدهها در سال 1397، تعداد 2100 مقاله توسط پژوهشگران جهاددانشگاهی تهیه شده که در مجامع و نشریات علمی داخلی، خارجی و بینالمللی، ارایه یا چاپ شدهاند؛ از کل مقالههای تدوین شده توسط پژوهشگران جهاددانشگاهی، تعداد 1354 عنوان چاپ (751 عنوان در مجلات داخلی و 603 عنوان در مجلات خارجی) و 746 عنوان در همایشها و مجامع علمی مختلف (452 مقاله در مجامع علمی بینالمللی و 294 مقاله در مجامع علمی داخلی) ارایه شده است.
در سال 1397، تعداد 48 عنوان کتاب در زمینههای مختلف علمی حاصل از اجرای طرحهای پژوهشی توسط واحدها، پژوهشگاهها و پژوهشکدههای جهاددانشگاهی به چاپ رسیده است که از این مجموعه کتابها، 8/70 درصد آن به صورت تالیف و 2/29 درصد آن ترجمه بوده است.
شرکت در جشنوارههای داخلی و بینالمللی
از دیگر فعالیتهای این معاونت، شرکت در جشنوارههای مختلف علمی است؛ از جمله مهمترین این جشنوارهها، جشنوارهی بینالمللی خوارزمی و فارابی، جشنوارهی تحقیقاتی علوم پزشکی رازی، جوان خوارزمی و جشنوارهی پژوهشگران برگزیده است که دکتر حمید گورابی از پژوهشگاه رویان در نوزدهمین دورهی پژوهشگران برگزیده، بهعنوان پژوهشگر برتر انتخاب شد؛ همچنین در همین دوره از جشنواره، حسن محمدی مجد از پژوهشکدهی تکنولوژی تولید بهعنوان فناور برگزیده انتخاب شد.
اختراعات و اکتشافات
در سال 1397، تعداد 8 اختراع و 70 ثبت ژن توسط واحدها، پژوهشگاهها، پژوهشکدهها جهادانشگاهی به ثبت رسیده است که نسبت به سال 1396 که تعداد آن 47 عنوان بوده، 96/65 درصد افزایش داشته است.
همانطور که گفته شد دستاوردهای حوزه پژوهش و فناوری بسیار متنوع و در زمینههای مختلف فنی و مهندسی، پزشکی، علوم انسانی، کشاورزی و علوم پایه گسترده شده است که در اینجا ذکر همه آنها میسر نیست؛ در اینجا به برخی از پروژهها و نیز فناوریهای کسبشده اشاره مختصری میکنیم و مخاطبان محترم را برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت www.acecr.org و سایت معاونت پژوهشی به نشانی research.acecr.ac.ir ارجاع میدهیم.
پروژههای فنی ـ مهندسی و علوم پایه
• فرستندههای رادیویی پرقدرت Power Transmitter
در سال 1391، جهاددانشگاهی خواجه نصیر برای اولین بار در ایران موفق شد به فناوری طراحی و ساخت فرستندههای پرقدرت 10 کیلووات دست پیدا کرده و نمونهی اولیه آن را بهعنوان یک فرستندهی هوا خنک پرقدرت در یک ایستگاه حیاتی، نصب و راهاندازی کند.
فرستندههای 5 و 10 کیلووات مایع خنک، نسل جدید فرستندههای طراحیشده در جهاددانشگاهی خواجه نصیر میباشند. برخی از کاربردهای این محصول عبارت است از:
• ایجاد پوشش رادیویی FM با قدرت بالا برای محدودهی شهری و مناطق مرزی و حساس
• استفاده بهعنوان فرستندهای با قابلیت اطمینان بالا و امکان قطعی بسیار کم در مناطق مهم
و همچنین دستاوردهایی نظیر:
• قابلیت پخش صوت استریو
• کنترل از راه دور
• فرستندهی تلویزیونی دیجیتال محلی ـ JDN-LDVBA
Local digital television transmitter
بهمنظور ارسال امواج تلویزیون دیجیتال در بیش از پنج هزار روستا که در حال حاضر فاقد پوشش تلویزیون دیجیتال هستند، سامانه فرستندهی تلویزیون دیجیتال محلی با هزینه ساخت و اجرای بسیار کمتر از راهحلهای مشابه، توسط پژوهشگران جهاددانشگاهی واحد خواجه نصیر طراحی و ساخته شده است.
• UPS های پرقدرت صنعتی
سیستم تأمین برق اضطراری بدون وقفه صنعتی از طریق انرژی ذخیرهشده باتریها که نوع صنعتی آن از ضریب اطمینان، کیفیت استاندارد و طول عمر بالایی برخوردار است.
برخی دستاوردها:
• طراحی و تولید UPS ها با تکنولوژی روز دنیا و مطابق با استاندارد IEC جهت صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاهی
• جلوگیری از خروج مقدار قابل توجهی ارز از کشور
• سامانه پیشگیری از تشکیل رسوب در کف مخازن نفتی
با انتقال دانش فنی طراحی و ساخت دستگاه جت غوطهور چرخان (SRJ) و انجام بهینهسازیهای بسیار در طراحی داخلی این دستگاه، هماکنون تولید آن در کشور عزیزمان ایران با کیفیت بسیار بالاتر از نمونه خارجی انجامپذیر شده است.
• واگن مولد برق
واگنهای قطار برای تامین روشنایی داخلی و بعضی مصارف دیگر نیازمند انرژی الکتریکی میباشند. یکی از روشهای تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز آنها، استفاده از سیستمی در هر واگن است که مولد اصلی آن نوعی ژنراتور ویژه میباشد که انرژی مکانیکی خود را از چرخهای واگن میگیرد.
• پودر میکروبی تجزیهکننده آلودگی نفتی
BIOREMER
در فرآیندهای اکتشاف، استخراج، حملونقل و پالایش نفت و گاز، مقادیر زیادی از پسماندهای آلوده تولید میگردد. پودر میکروبی تجزیهکننده آلودگی نفتی بهمنظور زیستپالایی آلایندههای هیدروکربنی نفتی در خاک و آب قابل استفاده است.
• تورهای سوپرنات قفس دریایی پرورش ماهی
Cage Culture Super Knot Nets
به علت محدودیت منابع آب شیرین کشور و کاهش ذخایر ماهی آبهای آزاد، استفاده از منابع آبهای دریای خزر، خلیجفارس و دریای عمان برای پرورش ماهی، لازم و ضروری است. پرورش ماهی در قفس یکی از روشهای نوین آبزیپروری در سطح دنیا است که بر اساس مطالعات بینالمللی، منابع آبهای کشور ظرفیت تولید سالیانه هشتصد هزار تا یکمیلیون تن ماهی در قفس را دارند و تور از اصلیترین تجهیزات پرورش ماهی در قفس است.
در حال حاضر جهاددانشگاهی اولین و تنها تولیدکننده تورهای بدون گره سوپرنات در کشور است.
• دکلهای حفاری خشکی
Land drilling rigs
دستاوردهای طرح:
دستیابی به توانایی طراحی و ساخت دستگاه حفاری 2000 اسب با برند ایرانی
ایجاد خودباوری و غرور ملی
ایجاد اشتغال مستقیم برای بیش از 500 نفر
ایجاد اشتغال غیرمستقیم برای بیش از 1000 نفر
کاهش اثرات تحریمها بر اجرای برنامههای نگهداری و توسعهای چاههای صنعت نفت
توانایی تامین قطعات یدکی و انجام تعمیرات و نگهداری در داخل و خارج کشور
توانایی صادرات دکل حفاری خشکی و ارائه خدمات فنی و مهندسی به خارج کشور
عناوین تعداد دیگری از طرحهای این حوزه:
• سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی
• سیستم کنترل دور برای الکتروموتورهای ولتاژ متوسط
• فناوری تولید انواع مواد شیمیایی
• طراحی و تولید متههای حفاری (سه کاجی)
• تولید انواع جرمهای نسوز در صنایع آهن و فولاد، ذوب فلزات غیر آهنی، شیمیایی و...
• مهندسی نساجی و پوشاک
• تجهیزات تست آزمایشگاه فشار قوی
• گذرگاه کنترل تردد شیشهای سریع کلاسیک
• سیستم کنترل آلایندههای هوا
• بومیسازی سیستم رانش برقی مترو
پروژههای علوم پزشکی
• تولید و تکثیر انبوه بز سانن بهعنوان یک نژاد شیری برتر از طریق تکنولوژی شبیهسازی با هدف کمک به معیشت خانوارهای روستایی
• پیوند سلولهای پیش ساز دوپامینرژیک مغز میانی مشتق شده از سلولهای بنیادی جنینی انسانی به مدل بیماری پارکینسون در میمون
• مرکز توسعه محصولات پیشرفته پزشکی رویان
• ساخت داروهای نانو در بهبود و درمان سرطان به روش فتودینامیک درمانی
• لوسیمد (Lucimed) اولین برند ایرانی لاروهای استریل در درمان زخمهای مزمن به روش MDT (Maggot Debridement Therapy)
• تأسیس بانک جنین منجمد با جنسیت دلخواه از گاوهای ممتاز نژادهای مختلف با هدف تسریع شاخصهای اصلاح نژادی
• طراحی و تولید محصولات قابل کاربرد در سرطان با استفاده از فناوریهای نوین
پروژههای کشاورزی
• اهلی سازی، بهینهسازی و فرآوری، استخراج، خالصسازی و بررسی اثرات بیولوژیک و تولید گیاهان دارویی
• تولید و بستهبندی بیش از 40 نوع دمنوش دارویی گیاهی بهعنوان یکی از مراکز عمده فرآوری و بستهبندی گیاهان دارویی در کشور
• تولید داروی گیاهی لیورسیل (LIVERSIL) هر کپسول حاوی 300 میلیگرم عصاره خشک گیاه خار مریم، پایین آورنده قند خون در دیابت نوع 2 و درمان بیماریهای التهابی کبد و کبد چرب
• داروی گیاهی ملیتروپیک (MEILTROPIC) برای کنترل آلزایمر، هر کپسول حاوی 400 میلیگرم عصاره خشک گیاه بادرنجبویه
• تولید رنگهای گیاهی خوراکی
• بهینهسازی فرمولاسیون و تولید فرآوردههای غذایی رژیمی و سلامتی بخشی
• استانداردسازی فرآوردههای غذایی-رژیمی جدید بهویژه فرآوردههای غلات و قنادی
• بهینهسازی فرمولاسیون و تولید مکملهای فیبری سلامتی زا و کاربرد آنها در فرآوردههای غذایی فراسودمند
• مهندسی ژنتیک وکشت بافت گیاهی
• زیست بانک بزرگ ژن گیاهی
• پرورش و تولید نیمهصنعتی جلبک اسپرولینا
• تولید قارچهای خوراکی- دارویی
• مرکز خدمات تخصصی بیوتکنولوژی تولیدمثل در حیوانات مزرعهای / ایستگاه تحقیقاتی- تولیدی جنین تعیین جنسیت شده گاو
• پرورش ماهی در قفس
• تولید واکسن آبزیان
• تولید و تکثیر بز نژاد سانن
• بازرسی فنی و کنترل کیفیت سامانههای آبیاری
• طراحی و اجرای سامانههای نوین آبیاری
• حوزه کشاورزی دقیق: طراحی و پیادهسازی سامانه هوشمند مدیریت زنجیره ارزش محصولات کشاورزی
• حوزه کشاورزی دقیق: طراحی و اجرای 60 هزار مترمربع گلخانههای هوشمند تولید سبزیجات
• حوزه کشاورزی دقیق: مطالعه، طراحی و پیادهسازی ساخت کارخانههای گیاهی ((Plant factory برای توسعه کشتهای عمودی
• حوزه کشاورزی دقیق: شناسایی بیماریهای درخت انگور با استفاده از تصاویر برگ با بهکارگیری پردازش تصاویر دیجیتال و الگوریتمهای هوش مصنوعی
• حوزه کشاورزی دقیق: تجهیز واحد گلخانهای و پیادهسازی سیستم کنتری هوشمند
پروژههای علوم انسانی: (بعضی از حوزهها)
مطالعات برنامهریزی منطقهای، شهری و روستایی
- آمایش سرزمین
- ارزیابی و سطحبندی توسعهیافتگی مناطق مختلف سکونتگاهی ارائه استراتژی توسعه پایدار منطقهای
- مطالعات اجتماعی، اقتصادی و طبیعی حوزههای آبریز (سدهای بزرگ کشور)
- توسعه مدیریت یکپارچه شهری با تاکید بر کلانشهرها
- مطالعه تاثیر عوامل اجتماعی ـ فرهنگی بر روند نوسازی بافتهای فرسوده
- پهنهبندی محیطی ـ معیشتی روستاهای کشور
- مطالعه تأثیر تحولات جمعیتی روستاها بر توسعه پایدار
- مطالعه تطبیقی مسکن روستایی ایران با جهان
- ایجاد پایگاه اطلاعات مکانی در محیط GIS
مطالعات مدیریت و برنامهریزی/ مطالعات توسعه
- ارزیابی کمی برنامه توسعه اقتصادی اجتماعی
- ارزیابی عملکرد طرح توسعه محور شرق
- چالشهای مدیران مناطق نفتخیز در سند چشمانداز توسعه بیستساله کشور
- بررسی تاریخ یکصد ساله مناطق نفتخیز جنوب ایران
- تحلیل گفتمان اسناد کشور، مرتبط با سیاستگذاری مصرف رسانهای
- بررسی ملاحظات انسانی، اجتماعی و فرهنگی توسعه فناوری در ایران
- بررسی و تدوین مؤلفههای سلامت سازمانی، سنجش و پایش آن در سازمانها
- الزامات سیاسی کارآمدی اقتصادی دولت جمهوری اسلامی ایران (تاثیر کارآمدی دیوانسالاری دولتی بر امنیت اقتصادی کشور)
- استقرار و پیادهسازی مدیریت دانش
- طراحی و تدوین مدل شایستگی عمومی مدیران و دستگاههای اجرایی
- طراحی و استقرار سامانه فرماندهی حوادث و مدیریت بحران در دستگاههای اجرایی
- تهیه طرح آمایش صنعت، معدن و تجارت استانی
- تدوین سند برنامه توسعه اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی استان
- ارزیابی پایداری وضعیت اجتماعی زنان روستایی
- ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی پروژههای عمرانی
- طراحی و پیادهسازی نظام مدیریت تکنولوژی در شرکت پایانههای نفتی ایران
مطالعات فرهنگی
- آمایش و نیازسنجی فرهنگی
- ارزیابی وضعیت فرهنگی کشور
- بررسی تغییرات و تحولات فرهنگی
- بررسی فرهنگ سیاسی ایرانیان
- بررسی میزان و نحوه استفاده از اینترنت و تاثیر آن در رفتارهای فرهنگی و اجتماعی
- پیش درآمدی بر جایگاه فرهنگ در توسعه فناوری
- ارایه راهکارهای درونی کردن ارزشهای دینی
- تبیین نسبت دین و شادی
مطالعات سبک زندگی
- بررسی مسائل خلقوخوی ایرانیان
- پیمایش ملی خانواده
- تدوین سند جامع بهبود و ارتقاء زنان و خانواده
- پیمایش شادکامی در استانهای البرز و تهران
- بررسی رابطه بین سبک زندگی و انعطافپذیری کنشی با رضایت از زندگی در یک سکونتگاه
- بررسی رابطه بین رضایتمندی از زندگی و سلامت روان با پدیدهی ریزگردها در مردم شهر اهواز
آسیبشناسی مسایل اجتماعی
- بررسی مسائل تنبلی اجتماعی
- بررسی معیارهای انتخاب همسر و عوامل موثر بر طلاق
- مقایسه اثربخشی ذهن آگاهی و تن آرامی بر تنظیم شناختی هیجان و عملکرد خانواده در دو گروه مصرفکننده مواد کندکننده و عادی (خوزستان)
- تاثیر آموزش مهارتهای زندگی در پیشگیری از گرایش به اعتیاد پرخاشگری در نوجوانان تحت پوشش سازمان بهزیستی (خوزستان)
- بررسی علل ضعف فرهنگ کار
- ارائه مدل پیشگیری از فرسودگی شغلی با تاکید بر ارزشگذاری منابع انسانی
- طراحی الگوی اجرایی توانمندسازی زنان سرپرست خانوار مبتنی بر کارآفرینی
- مطالعه مدلهای مؤثر در توانمندسازی زنان سرپرست خانوار و روشهای بومیسازی آن (خوزستان)
- شناسایی عوامل اقدام به خودکشی در شهرستانهای ایذه و مسجدسلیمان (خوزستان)
- تاثیر شغل زندانبانی بر پرسنل و خانواده پرسنل و بررسی تبعات روانی، اجتماعی و جسمی زندان بر زنان زندانی
- بررسی نقش مددکار اجتماعی و عوامل موثر در آزادسازی زندانیان
- تعیین ویژگیهای شخصیتی اجتماعی و اعتقادی زندانیان کشور (البرز)
- تدوین سند راهبردی ارتقاء وضعیت اجتماعی و فرهنگی مناطق اسکان غیررسمی
- تدوین الگوی بومی پیشگیری از تجربه مصرف مواد در مدارس استان تهران
- بسته آموزشی پیشگیری از تجربه مصرف مواد در بین نوجوانان
- بررسی علل خشونتگرایی در میان تماشاگران فوتبال
نظر شما :