مدیر کل دفتر تخصصی علوم پایه، فنی و مهندسی جهاددانشگاهی بیان کرد: تلاش این دفتر برای جهت دهی به فعالیت های پژوهشی و فناورانه واحدها و ایجاد ثروت

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی،‌ به مناسبت فرارسیدن سالگرد تاسیس جهاددانشگاهی روابط عمومی این نهاد گفت و گو را با مهندس ولی الله روشن مدیر کل دفتر تخصصی علوم پایه، فنی و مهندسی جهاددانشگاهی در رابطه با فعالیت های این دفتر تخصصی انجام داده است که در زیر می خوانید:

•    نقش دفاتر تخصصی را در ارتباطات علمی و همکاری های برون سازمانی چگونه ارزیابی می کنید؟
با توجه به پیشرفت روز افزون بشر در علم و فناوری به خصوص در حوزه فنی مهندسی و علوم پایه که منجر به ایجاد نیازهای جدید خواهد شد، جهاددانشگاهی می بایست جهت عقب نیفتادن از رقبای خود و پاسخ به نیازهای جدید کشور، ورود به عرصه های جدیدتر و همکاری و تعامل بیشتر با سازمان ها را در دستور کار خود قراردهد و از آنجایی که این نهاد به عنوان گسترده ترین مرکز علمی-تحقیقاتی در کشور محسوب می شود، پتانسیل سازمان ها/واحدها/پژوهشکده های جهاددانشگاهی جهت ورود به عرصه های جدید علم و فناوری با در نظر گرفتن شرایط بازار و نیازهای موجود در کشور وجود دارد.
تنوع فعالیت ها در جهاددانشگاهی نشان از این دارد که این سازمان پتانسیل رشد و شکوفایی را در حوزه های مختلف صنعت و فناوری در خود دارد و با توجه به پیشرفت کشور در بخش صنعت و ایجاد نیازهای جدید و رسالت اصلی و محوری خود در دستیابی به فناوری های مورد نیاز صنایع استراتژیک کشور، می تواند مانند گذشته در حوزه فنی مهندسی و علوم پایه یاری رسان بخش صنعت باشد و با دستیابی به فناوری های کلیدی و پیشرفته در هر بخش، توانایی و تعهد خود را به صورت جدی اثبات نماید که علاوه بر این که باید بستر سازی مناسبی در این خصوص صورت پذیرد، مستلزم ارتباط هر چه بیشتر با مجموعه های خارج از جهاددانشگاهی و نیز همکاری های علمی و تخصصی با مراکز تحقیقاتی در حوزه ها و صنایع فناورانه است.
در دفتر تخصصی فنی مهندسی و گروه های پژوهشی و مراکز خدمات تخصصی ذیل آن نگاه فناورانه، تمرکز بر نیاز صنعت، فعالیت در حوزه های مورد نیاز بازار و منجر به کسب درآمد و همچنین فناوری های استراتژیک و کلیدی مورد نیاز کشور است که این امر منجر به حمایت دولت از جهاد در حوزه های صنعتی و رشد و شکوفایی ساختارهای تولید فناوری در جهاددانشگاهی شده است. از سوی دیگر با متمرکز شدن دفاتر تخصصی بر پروژه یابی و اجرای پروژه در حوزه های زیر مجموعه، امکان شناسایی نیازهای فناورانه سازمان ها بیشتر شده و علاوه بر دستیابی به اهداف و برنامه های تعیین شده برای این نهاد در برنامه ششم توسعه کشور، رصد فعالیت های مربوطه در این حوزه میسر تر شده است. همچنین با توجه به شرایط حال حاضر کشور و دوران پسابرجامی و بازگشت برخی از تحریم ها، اجرای بعضی از پروژه های بزرگ با مشکل مواجه شده که این موضوع نقش پر رنگ دفاتر تخصصی در ورود به حل این مشکلات با همکاری و ارتباط بیشتر از طریق ارتباطات برون سازمانی و تعامل با مراکز تحقیقاتی را می طلبد.  

•     هدف و برنامه های دفتر تخصصی علوم پایه، فنی و مهندسی برای یکسال آینده چیست؟
دفتر تخصصی تلاش می کند با جهت دهی به فعالیت پژوهشی و فناورانه واحدها نقش مثبتی در ایجاد ثروت از اجرای طرح های فناورانه و دستیابی به دانش فنی طرح های محصول محور در جهاد داشته باشد.
این دفتر با توجه به تجارب خود در حوزه طرح های کارفرمایی و ارتباطات مناسب با کارفرمایان، با ارایه اطلاعات کاربردی و ایجاد ارتباط بین واحدها و سازمان ها و شرکت های عملیاتی، ایده های علمی و پژوهشی را به سمت اجرای طرح های مورد نیاز کشور و دارای خروجی قابل ارایه به صنعت سوق می دهد. تلاش می شود با حمایت از برخی خروجی های منجر به ارزش افزوده و دارای توجیه اقتصادی مناسب در جهت راه اندازی خط تولید با مقیاس صنعتی حمایت شود که این امر به خودگردانی واحدها و دستیابی به درآمد پایدار منجر خواهد شد.
با توجه به مشکلات موجود در کشور و تاثیر آن در بودجه های پژوهشی به نظر می رسد تنها راه ادامه حیات گروه های پژوهشی، حرکت به سمت فناوری های پیشرفته و منجر به تولید محصولات با کیفیت و قابل فروش به صنعت باشد و دفتر تخصصی در این راه از هیچ تلاشی در زمینه های مختلف اعم از سیاستگذاری، ارایه اطلاعات و ایجاد ارتباط با کارفرمایان و پیگیری پروژه ها تا زمان تصویب و حین اجرا فروگذار نخواهد کرد.

•    تازه ترین اقدامات این دفتر تخصصی را بیان کنید.
اهم اقدامات و فعالیت های این دفتر از مردادماه سال گذشته تاکنون در حوزه کارفرمایی شامل؛ انعقاد تفاهم نامه با سازمان ها و شرکت های مختلف نظیر معاونت فاوای ناجا، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران( تاسیس شرکت در راستای اجرای آن)، تفاهم نامه با معاونت مهندسی، پژوهش و فناوری وزارت نفت و شرکت پایانه های نفتی ایران به منظور حمایت از طرح های فناورانه و نوآورانه می شود.
پیگیری طرح¬ها و پروژه های شاخص مورد نیاز سازمان ها و شرکت ها با توجه به توانمندی های بالفعل و بالقوه جهاددانشگاهی در حوزه نفت، گاز، پالایش، پتروشیمی، ریلی، نیرو، فناوری اطلاعات و ارتباطات و ... همچون انجام خدمات مشاوره ای و نظارتی برای انستیتوهای مورد نیاز شرکت ملی گاز ایران، انجام خدمات مشاره علمی و کارشناسی جهت انجام پروژه های مورد نیاز شرکت ملی نفت ایران، بازسازی و نوسازی تاسیسات سطح الارضی، طراحی و ساخت نمک زدایی و VFD برای شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، طراحی و ساخت پروژه مته¬های حفاری و دیگر اقلام مورد نیاز مدیریت پشتیبانی ساخت و تامین کالای شرکت ملی نفت ایران، طراحی و ساخت پروژه های نظیر SRJ، VFD، دستگاه نمک زدایی نفت خام، تولید دمولسیفایر، انجام خدمات آزمایشگاهی، بازسازی و نوسازی تاسیسات سطح الارضی و ... برای شرکت نفت فلات قاره ایران، درخواست واگذاری ماموریت های فناورانه در حوزه نیرو نظیر آب شیرین کن از وزیر نیرو بخش دیگری از فعالیت های این دفتر تخصصی در حوزه کارفرمایی است.
حضور در نمایشگاه های داخلی و بین المللی در حوزه های نفت، ریلی و دفاعی با هدف شناسایی بازار و فروش محصولات در این حوزه ها مانند؛ نهمین نمایشگاه تخصصی صنعت نفت خوزستان، بیست و سومین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی، بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی کاسپین در جمهوری آذربایجان، نمایشگاه توانمندی های دریایی ششمین اجلاس فرماندهان نیروی دریایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند و ششمین نمایشگاه بین المللی حمل و نقل ریلی، صنایع و تجهیزات وابسته از دیگر اقدامات موفق این دفتر تخصصی می باشد.
در حوزه داخلی نیز می توان به برگزاری جلسات هم اندیشی با معاونان و روسای بعضی از واحدها و پژوهشکده های جهاددانشگاهی جهت بهبود فرآیند و چابک سازی دفتر تخصصی فنی مهندسی و علوم پایه، برنامه ریزی در راستای سیاست کلی سازمان مبنی بر خروجی محور بودن فعالیت های پژوهشی  و انجام اقدامات مناسب در این راستا در زمان بررسی، تصویب، اجرا و اختتام طرح ها، برگزاری کارگروه مربوط به انرژی های تجدیدپذیر با توجه به نیاز روز افزون کشور به موضوع و اعمال سیاست خروجی محور بودن فعالیت های پژوهشی در برنامه سه ساله گروه های پژوهشی اظاره کرد.
در حال حاضر نیز انعقاد تفاهم نامه با شرکت راه آهن شهری تهران و حومه نیز در دستور کار این دفتر قرار دارد.

•    به نظر شما تا چه حد در تدوین طرح نامه ها دقت عمل صورت می گیرد؟ آیا ضرورت توجه بیشتر به نیازهای پژوهشی کشور در شرایط فعلی اقتصادی احساس می شود؟
از قبل از ارسال طرح پژوهشی به دفتر تخصصی موضوع از طریق شبکه برنامه از نظر خروجی محور بودن و قابلیت امکان تبدیل به محصول مورد رصد و نظارت قرار می گیرد.
حتی المقدور تلاش می شود طرح هایی از طرف واحدها به دفترمرکزی پیشنهاد شوند که خروجی آن ها مورد نیاز بازار باشد یا برای حل یکی از مشکلات صنعتی یا زیست محیطی کشور مدنظر قرار گرفته باشند. موضوعات طرح ها پیش از این در شبکه برنامه گروه های پژوهشی مورد بررسی و داوری دقیق فنی و اقتصادی قرار می گیرند.
در برخی طرح ها با توجه به موضوع طرح و خروجی خاص آن، پروپوزال طرح برای کارفرمایان ارسال می شود تا به لحاظ سطح فناوری، توجیه اقتصادی و عملیاتی بودن آن مورد بررسی فنی قرار گیرد. پس از اجرای این تمهیدات، تا حد زیادی از اجرای طرح های بدون خروجی عملی و ساخت محصولات بدون مشتری و اتلاف سرمایه های اعتباری و نیروی انسانی جلوگیری شده است. همچنین تلاش شده تا برای تمام طرح ها آینده تجاری طرح و برنامه واحد برای ادامه فعالیت در آن حوزه از قبل از اجرای آن مشخص شود تا به نوعی تضمینی جهت جلوگیری از رهاسازی طرح ها پس از خاتمه آن از واحدها دریافت شود.
در ازای این موارد، دفتر تخصصی نیز علاوه بر افزایش اعتبارات حمایتی، تلاش کرده تا با کاهش تعداد طرح ها، سقف حمایت از شبکه برنامه و هر طرح را به صورت مجزا افزایش دهد تا طرح ها دارای خروجی قابل استفاده ای باشند و از طرف دیگر رایزنی با کارفرمایان جهت حمایت از خروجی طرح ها و استفاده از نتایج آن ها را پس از خاتمه در کنار واحدها پیگیری می کند.