آوردن دین به عرصه‌ی اجتماع و تحجرزدایی از آن؛ راه‌حل ادامه‌ی مسیر در گام دوم انقلاب

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل از خبرگزاری جماران، حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین سید حسن خمینی تولیت آستان مقدس حضرت امام خمینی(ره) در مراسم اختتامیه‌ی هشتمین اردوی ملی آموزشی ـ فرهنگی طریق جاوید که صبح امروز (پنج‌شنبه ۷ شهریورماه) در حرم امام خمینی(ره) برگزار شد، با اشاره به انقلاب‌های سایر نقاط جهان، گفت: تمام انقلاب‌هایی که از 1917 در جهان شکل گرفت، ماتریالیستی و کمونیستی بودند و جنگ جهانی دوم ورق را به نفع کمونیست‌ها در مجموعه‌ی جهان برگردانده است؛ در این مسیر مطالعه‌ی انقلاب چین برای ما بسیار خواندنی و آموزنده است؛ کمونیست‌ها بعد از جنگ جهانی دوم توفیق پیدا می‌کنند که کل چین را بگیرند و افتادن چین به دامن کمونیست یک اتفاق بسیار بزرگ است.
یادگار امام با بیان این‌که مهد دینداری و دفاع از دین در آن مقطع به ظاهر آمریکا بود، یادآور شد:. در آمریکا تظاهر به مذهب قوی است؛ چون در اصطلاح آن روز، هرکس انقلابی و چپ و یا دین‌دار و راست بود، اما انقلاب اسلامی شکست بزرگ این دوگانه است؛ من فکر می‌کنم مهم‌ترین نقش ما در آن روزگار این بود که انقلابی و دین‌دار بودیم و علیه نظم موجود در فضای آن روزگار با زبان دین مبارزه کردیم؛ این نقطه‌ی عطفی قبل و بعد از انقلاب است که بلافاصله در پی آن، الهیات رهایی‌بخش در آمریکای لاتین نیز شکل گرفت و جریان مبارزه در فلسطین نیز از عربی بودن خارج شده و اسلامی می‌شود و جریان‌های اسلامی شکل می‌گیرد.
وی با تاکید بر این‌که بازگشت دین به عرصه‌ی جامعه، مولود انقلاب اسلامی ایران است، تصریح کرد: این‌که یک رهبر دینی عهده‌دار یک مبارزه انقلابی می‌شود از نمودهای این پدیده است.
یادگار امام با بیان این‌که هیچ‌کدام از انقلاب‌های دنیا به اندازه‌ی انقلاب ایران، واجد معنای کامل انقلاب نیست، ادامه داد: این سخن بدان معناست که در جریان انقلاب اسلامی ایران همه‌ی جامعه به خیابان‌ها آمدند؛ یک پیرمرد رهبری انقلاب را علیه نظام کاپیتالیستی در دفاع از اقشار ضعیف در دست گرفت و ضمنا از زبان دین این شعارها را سر داد. در انقلاب ما برای اولین‌بار است که دینداران پشت سر حکومت‌های کاپیتالیستی قرار نمی‌گیرند و لذا اتفاق بزرگ اینجا می‌افتد که انقلاب دین‌داری را وارد عرصه مبارزه می‌کند. این رخداد را اگر نگوییم سنگ بنای پایان کمونیست است، یکی از بزرگ‌ترین عوامل این داستان است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید حسن خمینی با تاکید بر این‌که تمایز انقلاب ما با دیگران ورود دین به عرصه‌ی اجتماع است، اظهار داشت: نکته‌ی مهم این است که کدام دین و کدام قرائت؟ تفکر امام و اندیشه‌ی انقلاب برآیند یک نگاه سنتی نیست؛ آوردن عنصری به‌عنوان «رأی مردم» در مشروعیت حکومت و مفاهیم بزرگی هم‌چون «مستضعف» و «مصلحت» کار بزرگ امام است که در نظام سنتی وجود ندارد. این‌که حکومت از منظر دینی می‌تواند در شئون جامعه دخالت کند در  مباحث سنتی ما جایی ندارد؛ این‌که مشروعیت سیستم به پذیرش اکثریت جامعه است، جزو بحث‌های سنتی ما نیست.
وی یادآور شد: پیدایش «خطابات قانونیه» امام، تغییر یک گفتمان بزرگ درون فقهی است که تا امروز هم مغفول مانده است. تبدیل رابطه‌ی حکومت با مردم از «مولا و عبد» به «قانون و شهروند»، تغییر گفتمان است؛ اگر دین وارد عرصه‌ی حکومت شده که وجه ممیزه ما است، پشتوانه‌ای تحت عنوان خطابات قانونیه دارد که امام در مباحث اصول فقه مطرح می‌کنند. در چارچوب این مباحث امام، رابطه‌ی دین و مردم، از موالی و عبید باید به رابطه شهروند و قانون‌گذار تغییر کند.
یادگار امام تاکید کرد: اگر ما بر نقطه‌ی قدرت و قوت خودمان اتکا می‌کنیم که انقلاب ما دینی است و باید دینی بماند و دینی حرکت کند، نکته‌ی دیگری هم وجود دارد و آن این‌که کدام قرائت از دین؟ نکته‌ی مهم این است که چرا امام در آخر عمر خود دائما به تحجر حمله می کردند؟ امام به اندازه‌ای که به استکبار حمله کرده، به تحجر هم حمله کرده است، ولی تلویزیون را که باز می‌کنید فقط مورد اول را می‌شنوید و دومی را نمی‌شنوید؛ باید جامعیت را ببینید. دینی که می‌تواند در مقابل استکبار بایستد، انقلاب کند، گفتمان کمونیستی جهان را تغییر دهد و راهگشای آینده باشد، دین غیر متحجر است. وقتی امام می‌گوید حق است که من در این مسیر کشته شوم، اشاره به بعد دوم یعنی تحجرستیزی دارد؛ چراکه در هدف اول قبلا پیروزی حاصل شده بود.
وی با بیان این‌که با دو عنصر بزرگ «آوردن دین به عرصه‌ی اجتماع» و «تحجرزدایی از دین» این مسیر طی شده است، ادامه داد: گام دوم انقلاب را باید از همین دو مسیر پیش برویم و راه‌حل نیز همین است.
یادگار امام تاکید کرد: عبور از ارزش‌های دینی، راه‌حل مشکل نیست. در شوروی 70 سال نیز گفتند دین مخدر جامعه است، اما بعد از نظرسنجی‌ها باز هم به این نتیجه می‌رسیدند که 80 درصد جامعه معتقد هستند که «خدا» وجود دارد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید حسن خمینی در پایان گفت: از میان بردن دین از عرصه‌ی حیات اجتماعی انسان‌ها به هیچ راهی نمی‌رسد؛ اما محدود کردن دین به یک نظام بسته‌ی غیر راهگشا و غیر هماهنگ با جامعه نیز بازگشت به قرائت‌های گذشته است که امروزه نمی‌توانید توسط آن‌ها مشکلات را حل کنید؛ برای عبور از بحران‌های پیش‌رو، محتاج توجه به دین غیرمتحجر و نقش زمان و مکان در اجتهاد هستیم؛ چیزی که امام، آخر عمر به آن اسلام ناب محمدی(ص) می‌گفتند.