تولید قارچ‌های خوراکی‌ ـ دارویی با سطح بالای اسیدفولیک و فولات فعال

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، دکتر حمیدرضا پوریان‌فر افزود: اسیدفولیک شکلی از ویتامین B9 است که به‌طور سنتزی تهیه شده و کمبود آن منجر به‌نوعی کم‌خونی و عوارض بعدی شامل احساس خستگی، تپش قلب، تنگی نفس، زخم روی زبان و تغییر رنگ پوست یا مو باشد.

وی تصریح کرد: اسیدفولیک در مکمل‌های رژیمی نیز مورد استفاده بوده و به محصولات غذایی فرآوری شده از قبیل آرد و غلات صبحانه اضافه می‌شود؛ اما فولات در واقع فرم فعال اسیدفولیک است که به‌طور طبیعی در برخی از مواد غذایی به‌ویژه سبزیجات با برگ سبز تیره‌رنگ، جگر و عدس یافت می‌شود.

وی بیان کرد: فولات در واقع فُرم فعال ویتامین B9 است و هنگامی‌که با کمک ویتامین B12 به تتراهیدروفولات تبدیل می‌شود قادر است به‌راحتی وارد سلول‌ها ‌شود. اسیدفولیک در هنگام جذب توسط بدن انسان، ابتدا بایستی به فولات فعال تبدیل شود و پس‌ازآن قادر به جذب در بدن خواهد بود.

به گفته دکتر پوریان‌فر، ازآنجایی‌که فولات در بدن انسان و حیوانات ساخته نمی‌شود، بنابراین ضرورتا بایستی توسط مواد غذایی (جگر، سبزیجات، قارچ‌های خوراکی) و یا به‌صورت مصرف قرص مکمل اسیدفولیک به بدن برسد. ازآنجاکه جذب فولات از مواد غذایی راحت‌تر و کارآمدتر است، بنابراین توصیه متخصصان تغذیه استفاده از منابع طبیعی فولات به‌جای قرص اسیدفولیک است.

مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: هدف اصلی این پژوهش که با حمایت دفتر تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی جهاددانشگاهی و همچنین این سازمان به انجام رسید، بررسی امکان غنی‌سازی قارچ خوراکی-دارویی انوکی با فولات متیله فعال شده با استفاده از تیمار با اسیدفولیک سنتزی بود که برای اولین بار در ایران انجام شد.

وی بیان کرد: قارچ خوراکی-دارویی انوکی (Enoki) با نام علمی (Flammulina velutipes) هم‌اکنون جایگاه پنجم جهانی را در میان تمامی قارچ‌های پرورشی به خود اختصاص داده است. فناوری تولید این قارچ از حدود 3 سال قبل در گروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی برای اولین بار در کشور در سطح پایلوت با موفقیت استقرار یافت.

وی ادامه داد: در این پژوهش پس از افزودن اسیدفولیک (سنتزی) در غلظت‌های مختلف به بستر کشت قارچ انوکی، هر دو فرم یعنی هم اسیدفولیک و هم انواع فولات‌های فعال به‌ویژه متیل تتراهیدروفولات (که بهترین فرم فولات فعال برای جذب در بدن انسان است) در میوه قارچ افزایش چشمگیری (تا 8 برابر) نسبت به شاهد نشان داد.

وی خاطرنشان کرد: این نتایج حاکی از اثر مثبت غنی‌سازی بر افزایش محتوای اسیدفولیک و فرم فعال فولات در قارچ انوکی بود. با توجه به این که قارچ تجاری انوکی مصرف خوراکی (به‌صورت خام) دارد می‌توان از این قارچ غنی شده به‌عنوان یک منبع طبیعی غنی از فولات فعال در رژیم غذایی استفاده کرد به‌طوری‌که روزانه مقدار فولات مورد نیاز یک انسان بالغ را کاملا تامین کند.

به گفته مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که اجرای این طرح پژوهشی در دنیا کم‌نظیر است.